Tímarit Máls og menningar - 01.11.1950, Blaðsíða 132
Myndhöggvaralistin og háskólalóðin
Fyrir nokkrum mánuðum birtist í blöðunum auglýsing frá háskólaráði varðandi
skreytingar á háskólalóðinni: „Eru þar tólf stöplar meðfram þrepunum upp úr skál-
inni upp á vegarbrún, og er áformað að ofan á þá séu settar myndir til „skreyt-
ingar“.
Af þessari auglýsingu verður ekki séð að myndhöggvaralistinni sé ætlað rúm
annars staðar á háskólalóðinni en uppi á áðurnefndum stöplum. Þeir sem ráða
skipulagi myndskreytinga á staðnum virðast stara á þennan eina punkt, tröppurn-
ar upp úr skálinni, og sjá ekki afgang svæðisins er þeir áforma að leita til mynd-
höggvaranna.
Það er full ástæða til að fagna þeirri ákvörðun að háskólalóðin skuli prýdd með
listaverkum, en það ætti auðvitað að dreifa þeim á hinn mikla flöt hennar, og
væri ekki réttast að þau kæmu smátt og smátt, yrðu sköpuð af fleiri kynslóðum?
Sú hugmynd að þjappa saman tólf höggmyndum við tröppurnar en láta afgang
svæðisins vera auðan, er vægast sagt ískyggileg. Þar við bætist að þessar tröppur
eru sérlega lítið aðlaðandi mannvirki sem fellur illa inn í umhverfið, þær eru t. d.
of brattar, ná of stutt út í skálina til að samræmast víkkandi skeifulagi hennar,
auk þess sem þær eru gerðar úr efni sem stingur um of í stúf við sjálfa háskóla-
bygginguna. En stöplarnir tólf slá þó öll met niður á við, þessir grófu kauðalegu
hlunkar hrjóta og sliga niður form tröppunnar, auka á ósamrænti hennar við um-
hverfið.
Eigi að fegra tröppurnar á háskólalóðinni verður það aðeins gert á einn hátt:
Það á að taka stöplana af þeim, í stað þess að hlaða á þá myndum, við það mundu
þær þó fá á sig ofurlítið meira og frjálsmannlegra snið, verða tröppur, en ekki
þessi þunglamalegi óskapnaður sem þær eru nú. Og eitt er víst: einhver komandi
kynslóða mun rífa þá niður verði það ekki gert nú. Það getur engin myndskreyt-
ing komið í veg fyrir. Annars þykir mér ósennilegt að nokkur myndhöggvari fáist
til að offra verkum sínum til að dubba upp á slík mannvirki, hvað mikið fé sem
í boði er, og verður það ef til vill til að afstýra því menningarlega slysi sem hér vofir
yfir.
Reykjavík hefur tekið miklum stakkaskiptum hin síðari ár, og með aukinni fegr-
un bæjarins þroskast einnig smekkur íbúanna. Háskólalóðin á eftir að verða fagur
blettur, á því er enginn efi, og heldur ekki því, að margar kynslóðir eiga eftir að
fara höndum um hana áður en fullkomnun er náð. En það er engin ástæða til að
afhenda hana eftirkomendunum með jafn auðsæjum missmíðum eins og stöplunum
þá.
28. okt.
Þ. S.