Tímarit Máls og menningar - 01.05.1951, Blaðsíða 15

KÓREA f STRÍÐI
133
átti sér stað sunnan 38. breiddarbaugs. Þar dróst framleiðslan saman,
allt sökk í verðbólgu og vaxandi öngþveiti. Með Norður-Kóreumönnum
var gengið stöðugt og kaupmáttur peninganna stígandi. A árinu 1949
steig raunverulegt kaup iðnverkamanna um 15%, járnbrautarverka-
manna jafnvel um 24%. Verð neyzluvara fór lækkandi. Arið 1948
lækkaði verðlag nauðsynjavara yfirleitt um 37%, en þó meira á aðal-
nauðsynjum, á hrísgrjónum t. d. um 46% og soyabaunum um 64%.
Árið eftir (1949) lækkaði verðið á aðalfæðutegund alþýðunnar, hrís-
grjónum, aftur um 20%.
Á sviði mannúðar- og menningarmála hafði breytingin orðið eigi
síður gagnger. í Kóreu hafði verksmiðjuvinna barna áður tíðkazt
mjög, einkum undir stjórn Japana. Frá 1946 var hún bönnuð. Konur
höfðu gengið kaupum og sölum, og fjölkvæni hafði ekki verið fátítt.
Nú var endir bundinn á hvort tveggja og konum tryggt jafnrétti við
karla að lögum.
Ný og víðtæk félagsmálalöggj öf hafði einnig gengið í gildi 1946.
Ráðstafanir gerðar til að forða slysum við vinnu, átta stunda vinnu-
dagur lögboðinn í iðnaðinum, fjórtán daga árlegt frí sömuleiðis, sömu
laun kvenna og karla fyrir sömu vinnu. Og loks var hafinn undirbún-
ingur að almennri tryggingalöggjöf.
I uppeldis- og skólamálum var um viðlíka framför að ræða. Menntun
alþýðu hafði vitanlega verið með öllu vanrækt undir stjórn Japana.
Mikill hluti þjóðarinnar var ólæs. Á þessum fyrstu árum hins nýja
stjórnarfars var tveim milljónum fullorðins fólks kennt að lesa og
skrifa. Þegar Japanar voru reknir úr landi, störfuðu í Norður-Kóreu
1496 barnaskólar og framhaldsskólar með um 370 þús. nemendum. í
lok ársins 1949 var tala þessara skóla komin upp í 5224 og nemenda-
fjöldinn yfir tvær milljónir. Ætlað var að koma á almennri skólaskyldu
fyrir öll börn í Norður-Kóreu á árinu 1950.
Æðri skólamenntun, bókmenntir og blaðamennska blómgaðist að
sama skapi. AHt miðaði að því að hækka menningarstig almennings
og efla þjóðlegan þroska. Ekki varð annað séð en að hagur þessa nýja
þjóðfélags hvíldi á traustum grunni. Innan samfélagsins vottaði ekki
fyrir neinni fjárhagskreppu eða félagslegum vandkvæðum, er freistað
gætu til hernaðarlegra æfintýra út á við. Þjóðlífið allt var að öðlast
meiri og meiri festu. Og fengi það að þróast í friði, virtust blasa við