Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Síða 48

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Og þó þessi höfundur fari stundum
í taugarnar á manni þegar tignar-
fólkstíðleikar og aristókratisselskaps-
stand nær tökum á honum og hann
getur ekki stillt sig um að segja okkur
frá hvaS hin roskna prinsessa Lamb-
skrambi eSa hvaS hún nú heitir hafi
sagt viS sig um magaheilsu hundsins
síns þá verSur þaS auSveldlega fyrir-
gefiS vegna þess hve afstaSa hans er
mennsk. Ég efast um aS magnaSri
áróSur gegn stríSi hafi veriS skrifaS-
ur vegna síSustu heimsstyrj aldarinn-
ar en bók þessa ítalska höfundar enda
eru fáar þjóSir minna hneigSar fyrir
mannamorSsorgíur en ítalir. Fyrir
löngu var sýnd brezk kvikmynd í
Reykjavík og var ætlaS aS vekja sam-
úS meS hernaSarrekstri Breta í NorS-
ur-Afríku þegar Rommel og Montgo-
mery þöndu sig yfir sandana á víxl
meS hersveitir sínar eins og danspar
aS stíga hinn hæga tangó dauSans:
þar var sýndur ítalskur hershöfSingi
sem varS fyrir því yddaSa háSi engil-
saxans aS vera látinn segja aS hann
hefSi nú eiginlega heldur viljaS vera
heima í Napólí og syngja. Bók Mala-
parte er ekki sízt verSmæt vegna sam-
úSar hans meS þesskonar lífsspeki:
aS vera heima hjá sér og syngja í
staSinn fyrir aS vera aS sperrast viS
upplognar hetjudáSir. En þessi indæla
og elskulega þjóS meS sitt stóra og
músíkalska hjarta var dregin út í
stríS sem hún hafSi engan áhuga á
og enginn hafSi áhuga á þar í landi —
nema nokkrir uppgjafakratar sem
fóru aS ganga í reiSstígvélum og köll-
uSu sig fasista og ráku hökuna á sér
út í loftiS og fóru aS öskra yfir múg-
inn í staS þess aS reyna aS pota sér
áfram eftir þjóSfélagsstiganum meS
mjúku smjaSri og hentistefnu. Og
þeir höfSu meS sér ldíku af ringluS-
um smáborgarasonum sem vildu
verSa stórir án þess aS þurfa aS hafa
fyrir því aS vaxa, ásamt úrkynjuSum
dándistertum af aSalskyni sem áttu
ekkert eftir nema nafn sem var göfugt
á renisanstímanum, og í persónuleika-
skorti sínum heilluSust þeir af dag-
draumum um landvinninga sem voru
hrópaSir út af svölum Feneyjahallar-
innar í Róm og fóru aS heimta ný-
lendustríS og heimsveldisstríS og alls-
konarstríS: per far rinascere la nostra
gloria í staS þess aS útvega sér glorí-
una meS því aS láta reka morfín-
sprautur í rassinn á sér og reykja
hassis sem þjóSfélaginu væri nær aS
útvega svona kavalerum til aS forSa
fasisma í staS þess aS fangelsa þá
fyrir aS neyta þess.
IV
Önnur bók eftir Malaparte heitir
La Pelle, HörundiS. Þar segir af
eymdinni og ringulreiSinni og spill-
ingunni í Napólí eftir lausnina undan
herjum nazista, stolt og siSferSis-
hömlur gufuSu upp í móttökuhátíS
38