Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Blaðsíða 60

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
anna. Þeir voru allir miklu eldri en
Grigorescu, en tóku þó þessum unga
listamanni sem jafningja. Enda höfðu
þeir allir svipaða afstöðu til lífsins og
listarinnar, unnu úti undir berum
himni og máluðu náttúruna og lífið í
kringum sig, en á kvöldin hittust þeir
og skeggræddu um viðfangsefni listar
sinnar. Þar fann Grigorescu loksins
það, sem hann hafði verið að leita að.
Nú fór Grigorescu heim aftur og
bauð þá menntamálaráðuneytinu
þjónustu sína, en hvorki þá né síðar
þurfti það háa ráðuneyti á starfskröft-
um hans að halda. En það var um
þessar mundir, sem Theodor Aman,
annar góður listamaður (f. 1831.),
var að stofna akademíið í Búkarest.
— Á heimleiðinni ferðaðist Grigor-
escu í gegnum Galisíu og komst þá í
kynni við hina örsnauðu Gyðinga,
sem þar bjuggu og hafði það djúptæk
áhrif á hann. Hann gerði af þeim
fjölda hraðmvnda (,,skissur“) og
málverka þar sem hann lýsir vel þess-
um hrjáða Ivð. Um haustið hvarf
hann svo aftur til Barbizon og dvaldi
þar enn í þriú ár. Og nú fór hann að
verða vel þekktur í Frakklandi og
meðal annars sýndi hann sjö myndir
á alþjóða sýningunni í París 1867.
Snemma vors það sama ár fór hann
aftur heim til Rúmeníu og ferðaðist
þá um fegurstu héröð landsins og
málaði mikið, bæði landslagið, en
einkum hinar fögru sveitastúlkur í
skrautlegum þjóðbúningum sínum.
Um haustið fór hann enn til Frakk-
lands, en settist þá ekki að í Barbizon
heldur í Marlotte. Ástæðan var sú, að
hann hafði orðið ástfanginn af dótt-
ur Millets, en fannst hann vera of fá-
tækur og óverðugur til að biðja dótt-
ur hins mikla meistara, svo að aum-
ingja stúlkan fékk aldrei að vita
hvernig ástatt var fyrir honum. Þetta
er eina einkamálið, sem ég hef rekizt
á í ævisögum Grigorescus.
Auk landslagsins varð viðfangsefni
hans stöðugt alþýðufólkið í sveitum,
flökkulýður og hinir umkomulausu,
og gildir það einu hvort hann er í
Frakklandi eða Rúmeníu.
í París varð Grigorescu meira og
meira metinn í listaheiminum. 1868
tók hann þátt í sýningu listamann-
anna frá Fontainbleau, og mynd hans
af Sígúanastúlkunni var tekin á Salon
de Paris. Árið eftir neyddist hann til
að hverfa heim aftur vegna þess, að
þá var stríðið á milli Frakka og Þjóð-
verja að skella á.
Það varð honum uppörvun að
vinna heima aftur og 1870 sýndi hann
í fyrsta skipti í Búkarest og nú á
„Þriðju sýningu lifandi listamanna“.
Um þessar mundir gaf hann sig tals-
vert að andlitsmyndum, en áberandi
er hvað pantaðar myndir eru miklu
síður málaðar en alþýðufólkið og
sjálfsmyndirnar. — Ég gat þess áðan,
að ævisögur Grigorescus væru fáorð-
ar um einkalíf hans, en ef við athug-
um sjálfsmyndir hans, þá held ég að
50