Tímarit Máls og menningar - 01.06.1963, Page 78

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
kynntist foreldrum hans og umgekkst alla vini hans. Ég vissi um alla kvilla
hans, sem hann vissi um sjálfur, og nokkrum betur. Af öllum sem þekkja
hann þekki ég hann bezt.“
„Þekkirðu hann þá?“ spurði herra Keuner.
„Ég þekki hann.“
Herra Keuner spurði aðra konu um mann hennar. Hún svaraði á þessa
leið:
„Hann kom oft ekki heim langtímum saman, og ég vissi aldrei hvort hann
mundi koma aftur. Nú er ár síðan hann hefur komið. Ég veit ekki hvort hann
kemur aftur. Ég veit ekki hvort hann kemur úr góðu húsunum eða úr hafnar-
götunum. Ég bý í góðu húsnæði. Hver veit hvort hann kæmi líka til mín ef
það væri vont? Hann segir aldrei frá neinu, hann talar bara um mín málefni
við mig. Þau þekkir hann til hlítar. Ég veit hvað hann segir, veit ég það?
Þegar hann kemur er hann stundum svangur, en stundum er hann saddur. En
hann borðar ekki alltaf þegar hann er svangur, og þegar hann er saddur slær
hann ekki hendinni við mat. Einu sinni kom hann og hafði meitt sig. Ég batt
um sárið. Einu sinni var hann borinn inn. Einu sinni rak hann alla á dyr
heima hjá mér. Þegar ég kalla hann „Skuggabaldur“ hlær hann og segir:
Það liðna er hulið myrkri, en nú er bjart. En stundum tekur hann þessu ávarpi
þunglega. Ég veit ekki hvort ég elska hann. Ég ...“
„Segðu ekki meir,“ flýtti herra Keuner sér að segja. „Ég sé að þú þekkir
hann. Betur þekkir enginn annan mann heldur en þú hann.“
SÓKRATES
Eftir lestur bókar um sögu heimspekinnar fór herra Keuner niðrandi orð-
um um tilraunir heimspekinga til að kenna að veruleikinn sé í eðli sínu
óþekkjanlegur. „Þegar sófistarnir þóttust vita mikið og margt án þess að
hafa lært nokkuð,“ sagði hann, „koin sófistinn Sókrates með þá hrokafullu
staðhæfingu að hann vissi að hann vissi ekki neitt. Þess hefði verið að vænta
að hann hefði bætt við: Því að ég hef ekki lært neitt heldur. (Til þess að vita
eitthvað, verðum við að læra.) En hann virðist ekki haft sagt meira, og ef til
vill hefðu líka hin óstjórnlegu fagnaðarlæti, sem dundu yfir eftir fyrstu setn-
ingu hans og stóðu í tvö þúsund ár, kæft öll frekari orð.
Þorsteinn Þorsteinsson þýddi.
172