Tímarit Máls og menningar - 01.12.1966, Síða 53

Elías Elíasson
þér ekki góður, en þú verður að hreinsa þessa beiskju úr liuga þínum. Það
er eina leiðin til að hjálpa honum, á hans örðugu þroskabraut.
— Hjálpa honum? hváir ekkjan. — Eg hélt nú að það værum við hérna
á Brekku, sem þyrftum hjálpar með. Því síðan mig dreymdi hann fyrst,
þarna í sumar, hef ég verið handviss um, að allt sem hefir yfir heimilið
dunið er — hreint út sagt — honum að kenna. Enda sagði hann það sjálfur
við mig í draumnum: ef þú hættir ekki þessari andskotans óráðsíu, þá skaltu
fá að vita af mér.
Vinkonan hvarflar hryggum augum um herbergið, augnaráðið staðnæmisl
við rúm Guðnýjar, hjónarúmið gamla, síðan við mynd yfir höfðalaginu,
mynd Elíasar Eliassonar. Hún þekkir vel þetta andlit, gróft, veðurbitið,
smáeygt, náineygt, illskudrætti við munnvikin, þrjózkusljóan svip. — Þú
hefir myndina af honum uppi enn, sé ég, segir hún.
— Þó það. Ekki gerir hún mér neitt. Það var eitt af því fáa, sem hann
lét eftir mér, að láta mynda sig í eitt einasta skipti. Ekki þar fyrir, ég íer
ekki ofan af því, hann var ekki verri en hann Jónas. Þvi Jónas var öllum
bölvaður, utan heimilis líka, og þar að auki guðlaus maður, sem hæddi
bæði kirkju og kristindóm. Elías minn var þó almennilegur utan heimilis
og hélt við sína barnatrú. Nema það var enginn vegur að fá hann til að
leiða hugann að trúarefnum í banalegunni. Ég marg-reyndi það, lét hann bæði
hafa sálmabókina og Nýjatestamentið, en það var eins og að bjóða hundi
heila köku —
— Já, þá þegar hafa þeir verið að verki, sem reyna að tefja fyrir þroska
sálnanna, segir vinkonan af djúpum skilningi.
Ekkjan starir á hana furðu lostin. — Hvað — áttu við — að þú trúir
á þann vonda?
Vinkonan sprettur upp úr sæti sínu. — Guð hjálpi þér,Guðný mín. Nei,nei,
nei. Það eru andar, verur, sem ekkert hafa náð áleiðis. Þeir sem reyna að
draga aðra niður á við til sín. Eins og til dæmis ofdrykkjumennirnir, sem
enn eru á valdi áfengisins og reyna að njóta þess með því að ná valdi á
líkömum lifandi manna og drekka bókstaflega í gegnum þá. Þetta er marg-
sannað, með óteljandi dæmum og óhrekjanlegum vitnisburðum. Eins er
það með —
— Já, þú hefir sagt mér frá þessu áður, grípur ekkjan fram í. Og ég hef
einmitt verið að láta mér detta í hug, að hann Elías minn kunni að hafa
lent í slagtogi með einhverjum þessháttar kóna. Þó hann væri ekki talhlýðinn
maður í lifanda lífi. Það er aldrei að vita hvaða vélabrögðum þeir geta
371