Tímarit Máls og menningar - 01.02.1987, Blaðsíða 85
Hassanturninn
lyfta, engin ríkismannaleið upp í turninn eða evrópsk aðkoma.
Andartaks skelfing spillti ánægju hans í svip þegar hávært garg barst
til eyrna hans að ofan: hann svipaðist kvíðinn um eftir Klói en hún
var horfin fyrir næstu bugðu og hann var í þann veginn að taka á rás
upp brattan hallann en þá kom orsök hávaðans brunandi niður og
reyndist ekki vera annað en hópur ungra barna sem höfðu klifrað
upp í þeim tilgangi einum að geta hlaupið fagnandi og á harðaspretti
niður aftur. Þau æddu áfram, rákust utan í fólk á leið sinni, misstu
fótanna, ultu um koll, bröltu á fætur aftur og fullorðna fólkið á
uppleið tók þessu með umburðarlyndri gamansemi. Karlmennirnir
hristu höfuðið og brostu, konurnar hlógu bak við blæjurnar. Það var
bersýnilega alvanaleg skemmtun að nota Hassanturninn á þennan
hátt og kærkomin afþreying þar sem fátt var um skemmtigarða og
leikvelli.
Þegar hann var kominn alla leið upp blindaðist hann af óvæntri
sólarbirtunni og í fyrstu kom hann ekki auga á Klói. Hún stóð í einu
horninu á stóra, ferhyrnda turnþakinu, starði út yfir ármynnið í átt
að sjónum; útsýnið var yfirþyrmandi eins og hún hafði spáð. Þau
störðu á það þögul og honum fannst það undurfagurt en um leið
dapurlegt á einhvern hátt vegna þess hvað það var gersamlega,
gersamlega tilgangslaust og lítilvægt eins og fagurt landslag er í sjálfu
sér, en samt stóð Klói þarna og starði á það með ýktri og tilgerðar-
legri ástríðu eins og það skipti máli, eins og það hefði eitthvert gildi;
starði raunar eins og hann hafði sjálfur starað á Tanger í morgunsárið
fyrir tíu árum og eftir andartak gat hann ekki lengur afborið að horfa
á hrifningu hennar og hann fór og tyllti sér á eitt steinriðið, máttlaus í
hnjánum eftir uppgönguna, andstuttur og ólýsanlega niðurdreginn af
ömurlegu, blindu hugboði um að hann væri að verða miðaldra. Og
sem hann sat þarna fannst honum tilfinningar sínar í hennar garð
hættulega skyldar óbeit: hann hafði óbeit á hræsni hennar, uppgerð-
arhugrekki hennar, hrifningarvímunni, fálmkenndu og vel ættuðu
handapatinu og grandalausri fáfræði stéttarinnar. Og tilhugsunin um
að hafa óbeit á brúði sinni, á þessum yndislega stað í upphafi
hveitibrauðsdaganna í stilltu, yfirveguðu ljósi þroskaðs manns, var
þyngri en tárum tæki. Hann gat ekki afborið það. Hann gat ekki risið
undir því beinn og hnarreistur. Og samt var hann einmitt á þessari
stundu að byrja að rísa undir því.
73