Dagrenning - 01.08.1954, Blaðsíða 6

Lítum sem snöggvast á það, hvert var
aðaltilefni Genfarfundarins. Frakkar
hafa nú í átta ár barizt við innrásarher
Kínverja í Viet Nam í Indó-Kína. Þessi
innrásarher var studdur af kommúnist-
um í Indó-Kína og látið heita svo sem
um uppreisn væri að ræða í landinu.
Viet Nam var frönsk nýlenda, sem fékk
eftir síðasta ófrið nokkra sjálfsstjórn. En
Frakkar höfðu ekki bolmagn til að
berjast við innrásarher Kínverja og
hefðu fyrir löngu verið búnir að láta
undan, ef Bandaríkin hefðu ekki lagt
þeim til hergögn og fé til að halda styrj-
öldinni áfram. í fyrrahaust var svo kom-
ið, að ekki var nema um tvennt að velja
fyrir hinar frjálsu þjóðir. Annað hvort
urðu þær að grípa til vopna margar sam-
an og senda nægilega öflugan her til
Indó-Kína, sem rekið gæti kommúnista
með öllu úr landinu, eða láta Frakka
bíða þar smánarlegan ósigur, sem yrði
þá til þes sað auka veg Kína og komin-
únismans í Asíu. Bandaríkin ein voru
fús til að senda herlið til Indó-Kína, en
Bretar neituðu með öllu að gera það,
vegna þess að Indland, sem er orðið hálf-
kommúnistískt ríki undir stjórn Nerús,
lagðist eindregið á sveif með kommún-
istum í Kína. Af því varð þess vegna
ekki, að nægilega öflugur her frjálsra
þjóða yrði sendur til Indó-Kína.
Franska stjómin, sem þá var við völd,
var því í raun og veru alveg ráðalaus.
Eina leiðin út úr ógöngunum var ein-
hvers konar „friður“ í Indó-Kína. En
sá friður var ekki auðfenginn. Um hann
var rætt við Rússa á Berlínarfundinum
í janúar 1954 og lofuðu þeir þá, að
styðja að því við Kínverja, að einhver
friður fengizt, en þó því aðeins, að
formlega yrði um það samið við kín-
versku kommúnistastjórnina. Var þá
boðað til Genfarfundarins.
Þegar á þann fund kom, tóku Rúss-
ar og Kínverjar alveg af um nokkurt
samkomulag í Kóreu, til þess að storka
Bandaríkjamönnum sem mest, en létu
strax líklega um „frið“ í Indó-Kína til
að þóknast Bretum og Frökkum og
spilla Jrannig sem mest milli Vesturveld-
anna. Fór því svo,' að Bandaríkin ein-
angruðust alveg á Genfarfundinum og
utanríkisráðherra þeirra hvarf heim
eftir fáa daga. Franska stjórnin, sem þá
var við völd, vildi fá „heiðarlegan frið“,
sem hún svo kallaði, en sá „heiðarlegi
friður" fékkst aldrei. í stað þess gerðust
þau tíðindi í Frakklandi, að ríkisstjórn-
in var rekin frá völdum og gjörsamlega
ójrekktur stjórnmálamaður af gyðinga-
ættum dubbaður til forsætisráðherra.
Hans aðalfylgi í þinginu eru kommún-
istar og þjóðernissinnar du Gaulles, sem
meir og meir ganga nú óbeint til sam-
starfs við kommúnista, nákvæmlega eins
og nazistar gerðu í Þýzkalandi fyrir
valdatöku Hitlers. Þessi stjórnarskipti
fóru fram um miðjan júnímánuð, og
hinn nýi forsætisráðherra, Mendes-
France, fór þegar í stað til Genfar,
samdi við Rússara og Kínverja um sex
vikna fundarhlé, og bauðst til að segja
af sér að þeim tíma liðnum, ef ser hefði
ekki tekizt að fá „frið“ í Indó-Kína fyrir
þann tíma.
#
Greinilegt er nú um hvað Mendes-
France hefur samið í Genf dagana 15.
til 20. júní í sumar.
Hann hefur samið um að skipta Viet
Nam milli Frakklands og Kína og heit-
ið því jafnframt að koma í veg fyrir
stofnun Evrópuhersins, sem Bandaríkja-
4 DAGRENN I NG