Dagrenning - 01.08.1954, Blaðsíða 33
þjóða við kommúnistaheimsveldinu,
sem Rússland hefur með vopnavaldi
komið á fót í Evrópu.
Hinn frjálsi heimur hefði þá þegar
átt að stofna til ríkjasambands, eða ein-
hvers konar samtaka, meðal frjálsra
þjóða, sem veitt hefðu hinum frjálsa
heimi þann siðferðilega styrk og það
innra samræmi, sem hann nú vantar.
Hinn siðferðilega styrk gæti slíkt sam-
band aðeins öðlazt fyrir þá trú og það
traust, sem það væri fært um að veita
menntuðu fólki víðs vegar um heim. Fé-
lagsskapur þessi þarf því fyrst og fremst
að vera sannur og einlægur (falslaus). Þar
þyrfti að fylgja efnd orðum. Slík samtök
yrðu að starfa undir ákveðnu merki, og
það er aðeins eitt merki, sem allar frjáls-
ar þjóðir geta sameinast um: Merki
frelsisins. Að sjálfsögðu hefði slík á-
kvörðun vissar og mikilvægar afleiðing-
ar fyrir hverja og eina þjóð, bæði stjórn-
málalega og með tilliti til uppbyggingar
slíkra samtaka.
Stefnuskráin yrði að vera: frelsun. Oss
koma þá fyrst í hug leppríkin, og vissu-
lega yrði frelsun þeirra að vera eitt af
aðalstefnumálum slíkra samtaka. En
þar sem þeir munu ekki margir, sem
trúa á frelsun ríkja með atómsprengj-
um yrði lausn hinna evrópsku lepp-
ríkja að verða með þeim hætti, að unn-
inn yrði siðferðilegur sigur, eins og sig-
ur sannleikans yfir hræsninni. Það er
enginn efi á því, að fengi t. d. slíkt
frjálst þjóðasamband aðstöðu til að
framkvæma efnahagslega og félagslega
endurskipulagningu í Suðurf-Ameríku-
ríkjunum mundi það þýða eflingu
frelsisins, styrkja gagnkvæmt pólitískt
traust og auka liinn siðferðilega mynd-
ugleik Bandaríkjanna.
Aðeins frjálsar þjóðir ættu að eiga
rétt á að gerast aðilar þessara samtaka,
og greinilega ætti að skilgreina hvers
„frelsis“ menn yrðu þar aðnjótandi. Sú
skilgreining ætti ekki að vera fólgin í
hárnákvæmri mannréttindaskrá, heldur
stuttorðri upptalningu einfaldra reglna
sem ekkert aðildarríki hefði heimild til
að brjóta eða vanefna án þess að eiga
á hættu íhlutun af sambandsins hálfu.
Sem dæmi mætti nefna: Stjórn, viður-
kennda af þeim, sem stjórnað er, prent-
frelsi, stjórnmálafrelsi og að persónu-
frelsi sá virt. Þar sem framferði ríkis-
stjórnar, er væri í svo nánum tengslum
við sambandsstjórnina sem hér hlyti að
verða, hlyti óhjákvæmilega að hafa á-
hrif á afstöðuna í öðrum sambands-
ríkjum, væri eðlilegt að leyfa íhlutun
þegar um brot á stjórnskipulaginu væri
að ræða.
Ágreinfngurinn um Kína hefði og
verið auðleystari, ef slík stofnun hefði
verið til, og það af tveim ástæðum: Kína
mundi þegar í stað hafa fengið inn-
göngu í Sameinuðu þjóðirnar, þar sem
sú stofnun hafði þann einn tilgang að
sýna heiminn eins og hann er í dag,
skiptan í tvennar herbúðir með fáein-
um hlutlausum þjóðum inn í milli. En
hvorki Kína, Sovétríkin né nokkur önn-
ur ófrjáls þjóð hefði fengið aðaild að
sambandi hinna frjálsu þjóða. Enn
fremur mundi valdastreitan milli stór-
veldanna verða að lúta ákveðnum regl-
um og mundi fá á sig mildara form
vegna áhrifa sannrar og falslausrar sam-
vinnustefnu, sem ríkti milli bandalags
þjóðanna.
Kalda stríðið, sem nú er háð milli
vesturs og austurs, er rekið á mjög ó-
sambærilegum grundvelli, þar sem Vest-
urlönd hafa ekki skipulagt samstarf sitt
neitt í líkingu við það, sem hin komm-
DAGRENN I NG 31