Morgunblaðið - 09.06.2015, Blaðsíða 15

15
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚNÍ 2015
SMÁRALIND • 2 HÆÐ
SÍMI 571 3210
Kíktu á verðið!
Verð 4.995
stærðir 36-41 Verð
5.995
stærðir 36-41
erðV
95
stærðir 36-41
Verð 4.9
5.995
stærðir 36-41
Baldur Arnarson
Þorsteinn Ásgrímsson
Helstu kröfuhafar slitabúanna voru
vel upplýstir um tillögur ráðgjafa
stjórnvalda um afnám hafta eftir fundi
með ráðgjöfunum í London og New
York á síðustu vikum.
Bjarni Benediktsson, fjármála- og
efnahagsráðherra, segir viðbrögð
lykilhópa kröfuhafa við áætluninni um
afnám hafta benda til að þeir vilji fara í
nauðasamninga, í stað þess að fara í
dómsmál, til dæmis vegna stöðug-
leikaskattsins.
„Það eru skýrar vísbendingar um
að lykilkröfuhafar í slitabúunum telji
nauðasamningsleiðina ákjósanlega.
Að þeir vilji fara aðra leið en að láta
reyna á skattinn og lögmæti hans. Í
því felst að þeir vilja undirgangast
stöðugleikaskilyrðin. Það hefur þýð-
ingu gagnvart þeirri spurningu hvort
menn hafi áhyggjur af dómsmálum út
af skattinum.“
Dómstólaleiðin fjarlægist
Áður en Bjarni lýsti þessu yfir í
gærkvöldi sagði hann í samtali við
Morgunblaðið fyrr um daginn að ef
kröfuhafar færu í dómsmál út af skatt-
inum yrði innheimtur skattur settur til
hliðar í varúðarskyni. Af orðum
Bjarna má skilja að sá möguleiki sé
orðinn fjarlægur.
Spurður hvort hann sé því orðinn
vongóður um að afnám hafta geti feng-
ið skjóta úrlausn segir Bjarni að það
verði að bíða og sjá.
„Þarna er hluti kröfuhafa að tjá sig.
Það er vissulega mikilvægur hópur
kröfuhafa en það er langt ferli eftir
fram undan áður en hægt er að full-
yrða nokkuð um það.“
Spurður hvaða kröfuhafa hann vísar
til segir Bjarni að um stærstu kröfu-
hafana í búunum sé að ræða. „Það eru
þeir sem samtal stjórnvalda hefur átt
sér stað við.“
Kynntu helstu rök stjórnvalda
Spurður um þessi samskipti segir
Bjarni að ráðgjafar stjórnvalda hafi
byrjað á að kynna fyrir kröfuhöfum
áform um skattlagningu og umfang
þeirrar skattlagningar. „Þeir kynntu
fyrir þeim helstu rök stjórnvalda fyrir
því að fara þá leið en á þeim tíma-
punkti var málið á vinnslustigi. Um
leið var gerð grein fyrir því að menn
vildu gjarnan greiða leið nauðasamn-
inga en þá því aðeins að stöðugleika-
skilyrði sem myndu skila sömu niður-
stöðu yrðu uppi. Þá er ég að vísa til
sömu niðurstöðu hvað varðar það að
eyða greiðslujafnaðaráhrifum af upp-
gjöri slitabúanna, neikvæðum
greiðslujafnaðaráhrifum á stöðugleika.
Það samtal þróaðist þá þannig að
menn kynntu fyrir þeim nánari út-
færslu á stöðugleikaskilyrðunum og að
einhverju marki var hlustað eftir því
hvað helst gæti komið til greina varð-
andi það með hvaða hætti menn
myndu ná þessum markmiðum. Um
það snerist samtalið, að upplýsa um
áform okkar og skýra hvers vegna
skattlagningarleiðin væri nauðsynleg
og um leið gefa kost á því að koma á
framfæri sjónarmiðum áður en
stöðugleikaskilyrðin væru fullmótuð,“
segir Bjarni. Hann segir aðspurður að
Lee Buchheit og Glenn Kim hafi verið
í hópi ráðgjafa íslenskra stjórnvalda í
þessum samtölum.
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
forsætisráðherra segir það velta á því
hvaða leið er farin við afnám hafta
hversu mikið skuldir ríkissjóðir muni
lækka í kjölfarið. „Þetta eru háar upp-
hæðir og töluvert flókið mál. Menn
hafa miðað við að skuldir ríkissjóðs
gætu lækkað um 30%. Í kostnaðar-
mati fjármálaráðuneytisins við frum-
varpið er bent á að árleg vaxtabyrði
ríkisins gæti jafnvel lækkað um 45
milljarða króna.“
Enginn efi um lagahliðina
Spurður um lagalega stöðu Íslands
og lagaleg ágreiningsmál sem gætu
komið upp segir Sigmundur Davíð að
það sé vel yfirfarið.
„Við höfum auðvitað skoðað þetta
atriði mjög mikið. Þetta hefur ekki að-
eins verið efnahagsleg greining heldur
líka lagaleg greining allan tímann og
við höfum engar efasemdir um að
þessar aðgerðir standist lagalega.
Hins vegar höfum við séð það frá því í
lok árs 2008 og í byrjun árs 2009 að
menn láta reyna á ýmislegt lagalega
sem telst til afleiðinga fjármálahruns-
ins. Ég á allt eins von á því að menn
geti látið reyna á eitthvað í þessu. Á
móti kemur þó að þessir aðilar, kröfu-
hafar slitabúanna, hafa líka mjög ríka
hagsmuni af því að klára þessi mál,
frekar en að vera með þau í óvissu og
málaferlum árum saman.
Þess vegna finnst mér allt eins lík-
legt að þeir muni vilja klára nauða-
samninga og að eigin frumkvæði
leggja það af mörkum sem þarf til,
frekar en að vera í málaferlum til
langs tíma … Það hafa borist skilaboð
frá stórum kröfuhöfum – þótt þeir séu
að vísu ekki margir – um að þeir muni
frekar stefna á þá leið að klára nauða-
samninga en fara skattaleiðina,“ sagði
Sigmundur Davíð, en samtalið við
hann fór fram eftir kynninguna í
Hörpu um hádegisbilið í gær.
Kynntu kröfuhöfum áherslurnar
Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson
Bjarni
Benediktsson
 Fjármálaráðherra segir kröfuhafa hafa vitað hvað til stæði og því getað mótað afstöðu til aðgerðanna
 Segir lykilhópa kröfuhafa styðja samningsleiðina  Forsætisráðherra segir lagahliðina vel ígrundaða
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Svonefndar aflandskrónur teljast nú
um 300 milljarðar, en þær eru eftir-
stöðvar vaxtamunarviðskipta á ár-
unum 2005 til 2008. Fram kemur í
ritinu Drög að uppgjöri að Seðla-
bankinn hafi áætlað við setningu
hafta að aflandskrónurnar væru þá
samtals um 650 milljarðar króna.
Már Guðmundsson seðlabanka-
stjóri segir eigendur aflandskróna
munu geta valið nokkrar leiðir.
„Þeir munu fá valkosti. Þeir geta
valið að taka þátt í gjaldeyrisútboði
með sínar krónur eða að festa þessar
krónur til lengri tíma, annaðhvort í
krónum eða í erlendri mynt. Þá er sá
hluti ekki lengur orðinn snjóhengja
sem skríður fram þegar við losum
höftin,“ segir Már og tekur fram að
þriðji möguleikinn sé að féð fari á
vaxtalausa og læsta reikninga.
Mun ráðast af útboðinu
„Þeir geta valið að fara út með
krónurnar í gegnum útboð þar sem
við leggjum til gjaldeyrinn. Í hvaða
mæli það verður á eftir að koma í
ljós og ræðst líka í útboðinu. Við eig-
um eftir að hanna
útboðið í smá-
atriðum í sam-
vinnu við erlenda
sérfræðinga.“
Már segir það
munu skýrast
hvernig Seðla-
bankinn er í
stakk búinn að
fara þessa leið
m.t.t. gjaldeyrisforðans.
„Nú er sá hluti forðans sem er
ekki fjármagnaður með erlendum
lánum kominn yfir 100 milljarða og
heldur áfram að vaxa. Svo verður
auðvitað til skoðunar að ríkissjóður
þarf að endurfjármagna eitthvað af
erlendum lánum sem fara að koma á
gjalddaga. Nú verður lagt mat á
þessi atriði. Það er á það að líta að sá
gjaldeyrir sem yrði ráðstafað í þetta
bætir líka lausafjárstöðu þjóðar-
búsins eftir afnám hafta. Það er
vegna þess að stór hluti snjóhengj-
unnar er í formi skammtímaskulda.
Hún myndi lækka verulega við út-
boðið. Þannig að hlutfallið milli forða
og skammtímaskulda gæti batnað,
þótt við notum forðann. En þetta á
eftir að koma í ljós,“ segir Már.
Snjóhengjan
brædd í útboði
 Seðlabankastjóri útskýrir leiðirnar
Már Guðmundsson