Uppeldi og menntun - 01.07.2015, Page 126
UPPELDI OG MENNTUN/ICELANDIC JOURNAL OF EDUCATION 24(2) 2015126
UPPELDIS - OG MENNTUNARFRÆÐI 40 ÁRA
Um tíma taldist okkur til að hlutfall fastra kennara og nemenda væri u.þ.b. 1:60 sem
ekki þótti gott í samanburði við góða háskóla en þetta hlutfall er oft notað sem einn
mælikvarði á gæði kennslu. Aðstaðan til kennslu og rannsókna var sömuleiðis frekar
bágborin fyrstu árin. Andri Ísaksson fékk skrifstofu í Árnagarði þar sem megnið af
kennslunni fór fram. Guðný var fyrst með skrifstofuaðstöðu í Aðalbyggingu en þurfti
oft að flytja og komst fyrst í varanlegt skrifstofuhúsnæði í Odda árið 1984.
Þegar BA-námið var að hefjast var mikið umrót meðal stúdenta í kjölfar
stúdentaóeirðanna í Evrópu og víðar. Háværar kröfur höfðu verið um að nýjar
háskólagreinar yrðu kenndar, ekki síst hagnýtar greinar og félagsvísindi. Námsbraut
í þjóðfélagsfræðum var stofnuð árið 1973, utan deilda, og fljótlega tók Andri Ísaksson
upp samvinnu við forsvarsmenn nýju námsbrautarinnar og fleiri greina um að mynda
nýja deild, Félagsvísindadeild Háskóla Íslands. Við stofnun Félagsvísindadeildar Há-
skóla Íslands með breytingu á lögum vorið 1976 varð uppeldisfræðin ein af grunn-
greinum deildarinnar, auk sálarfræði, félagsfræði, stjórnmálafræði og bókasafnsfræði
(Inga Dóra Sigfúsdóttir, 1995–1997; sjá einnig Sigríði Matthíasdóttur, 2011, bls. 388).
Árið 1980 fékk Andri Ísaksson tveggja ára leyfi frá störfum prófessors vegna starfa
sinna hjá UNESCO, sem var síðan framlengt um ár. Guðný S. Guðbjörnsdóttir lektor
var þá sett prófessor í uppeldisfræði frá 1980–1983 og Þórður Gunnar Valdimarsson
uppeldisfræðingur var settur í lektorsstöðu greinarinnar, fyrst til eins árs en tímabilið
var síðan framlengt til 1983.
ÞRÓUN NÁMSINS OG MANNARÁÐNINGAR
Árið 1981 fékkst loks þriðja staðan í greininni. Jón Torfi Jónasson var þá ráðinn lektor,
eftir að hafa verið stundakennari í uppeldisfræði og fleiri greinum í nokkur ár.
Mikil vatnaskil urðu í aðstöðu greinarinnar árið 1984, þegar nýtt hús félagsvísinda,
Oddi, var tekið í notkun. Þá fyrst voru allir kennarar greinarinnar undir sama
þaki, ásamt samkennurum úr öðrum félagsvísindum. Þetta olli straumhvörfum í
vinnuaðstöðu kennara og nemenda. Samstarf við kennara annarra greina varð meira
áberandi, ekki síst við greinar félagsvísindadeildarinnar um aðferðafræði og ráð-
gjafarnám og við ýmsar greinar hug- og félagsvísinda.
Greinarhöfundur minnist þessa tíma sem mjög frjós og annasams tímabils. Auk
þess að vera móðir með tvö ung börn og í krefjandi doktorsnámi með starfinu tók hún
virkan þátt í kvennapólitík og var meðal brautryðjenda að framgangi þverfaglegra
kvennafræða við Háskóla Íslands. Hún var í undirbúningshópi Ráðstefnu um íslenskar
kvennarannsóknir sem haldin var árið 1985, og ein af forsvarskonum Áhugahóps um
kvennarannsóknir sem starfaði frá 1985–1991, sem eins konar brú á milli grasrótar-
starfsemi og stofnanavæðingar í kvennafræðum. Höfundur lagði fram tillögu starfs-
hóps um að taka upp kennslu í kvennafræðum sem aukagrein við Félagsvísindadeild
árið 1986, en mikill áhugi var á málinu innan og utan háskólans. Málið var ekki sam-
þykkt og í fundargerðabók segir eingöngu að málinu hafi verið frestað (HÍ. Félags-
vísindadeild, Gjörðabók II). Það var svo ekki fyrr en árið 1996 – heilum áratug síðar
– að samþykkt var að taka upp kennslu í kvennafræðum (Sigríður Matthíasdóttir,