Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.2010, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 14. maí 2010 FRÉTTIR
AUÐMJÚKUR Á GOLF
n Þingmaðurinn Tryggvi Þór
Herbertsson á sér skrautlega
fortíð í einkageiranum sem hinum
opinbera. Hátt skein sól hans
þegar hann vildi
kenna starf sitt
við útrásarvík-
inginn Björgólf
Guðmundsson.
Ekkert varð hins
vegar af því en
hann færði sig
til Askar Capital
þangað sem
hann fór á vegum Karls Werners-
sonar. Tryggvi var á launum hjá
bankanum á sama tíma og hann
var ráðgjafi Geirs H. Haarde
þáverandi forsætisráðherra.
Eftir hrunið fótaði hann sig síðan
sem þingmaður Norðlendinga.
Hann hefur undanfarin ár ekið
á glæsibifreiðum á kostnað
vinnuveitenda. Seinustu misserin
hefur hann rifað seglin og ekur
nú auðmjúkur um á Golf í takt við
tíðarandann í dag.
GULLIÐ OG
TRYGGVI ÞÓR
n Það vakti athygli að í kjördæma-
vikunni, síðastliðinn vetur, brá
Tryggvi Þór Herbertsson, undir
sig betri fætin-
um og skrapp til
Suður-Ameríku,
nánar tiltekið
Kólumbíu.
Ekkert fékkst
upplýst um
tilgang farar
hans. Nú heyrist
að kappinn
sé að daðra við gullviðskipti af
einhverju tagi í Suður-Ameríku.
Því er haldið fram að hann sé í
viðskiptum ásamt Bandaríkja-
mönnum. Þetta hefur ekki fengist
staðfest en hermt er að þarna sé á
ferðinni gullin fjárfesting í orðsins
fyllstu merkingu sem eigi eftir að
skila góðum arði.
FARSÆLL
KAUPÞINGSMAÐUR
n Verkfræðingafélag Íslands er
líklega einhver seinheppnasti
félagsskapur á Íslandi ef litið er
til heiðursfélaga. Árið 2007 voru
verkfræð-
ingar slegnir
gullblindu
þegar þeir
völdu þá sem
heiðra skyldi.
Steingrímur
Kárason,
áhættustjóri
Kaupþings, og
Sigurjón Þ. Árnason, bankastjóri
Landsbanka, voru verðlaunaðir
fyrir að vera lykilmenn í útrásinni.
Steingrímur sem er grunaður um
stórfelld brot í starfi fékk frábæra
einkunn hjá verkfræðingunum:
„Kunnáttuna hefur hann nýtt á
farsælan hátt við stýringu, áhættu
og val á fjárfestingum Kaupþings.
Hann er einn af lykilmönnum í
útrás bankans,“ segja verkfræð-
ingarnir.
SLEPPUR EKKJAN?
n Í stefnu slitastjórnar Glitnis
fyrir dómstóli í New York er
fjallað um leikfléttuna í kringum
kaupin á Tryggingamiðstöðinni
sem hafi
verið glórulaus
fyrir bankann.
Glitnir tapaði
tæplega 26
milljörðum
króna á þessum
kaupum. Það
var Guðbjörg
Matthías-
dóttir, athafnakona og ekkja
í Vestmannaeyjum, sem fékk
stærstan hluta af gróðanum.
Guðbjörg fékk greitt í peningum
og hlutabréfum í Glitni en seldi
bankabréfin korteri fyrir hrun.
Nú velta menn fyrir sér ástæðu
þess að ekki er gengið til þess að
rifta kaupunum og ná til baka
peningum hins fallna banka.
SANDKORN
Búist er við því að rannsókn á mögu-
legum efnahagsbrotum eigenda
og stjórnenda Landsbanka Íslands
hf. ljúki innan tveggja mánaða. Páll
Benediktsson, upplýsingafulltrúi
skilanefndar Landsbankans, segir að
nú þegar hafi nokkur mál verið send
til rannsóknar hjá Fjármálaeftirlitinu
og sum þeirra hafi ratað áfram í hend-
ur sérstaks saksóknara.
Sérstök deild endurskoðunarfyr-
irtækisins Deloitte í London annast
rannsókn á viðskiptum Landsbank-
ans nokkur ár aftur í tímann og nú sér
fyrir endann á þeirri rannsókn seg-
ir Páll. Auk þess annast fjölþjóðlega
lögfræðistofan Morrison and Forester
ýmsa þætti málsins.
Riftunar- og bótakröfur
undirbúnar
„Þetta snýst á endanum um bótakröf-
ur og riftunarmál, en við reynum að
hámarka endurheimtur og gæta þess
að jafnræði sé milli kröfuhafa,“ seg-
ir Kristinn Bjarnason, en hann sit-
ur í slitastjórn Landsbankans og er
auk þess svonefndur aðstoðarmaður
í greiðslustöðvun bankans. Kristinn
staðfestir að rannsókn á ýmsum þátt-
um sé um það bil að ljúka.
Aðspurður telur hann að staða
Landsbankans kunni að vera önnur
en hinna bankanna, til dæmis að því
leyti, að stærsti eigandinn, Björgólf-
ur Guðmundsson, er gjaldþrota. „Við
gætum vitanlega hagsmuna Lands-
bankans í þrotabúi Björgólfs og félaga
á hans snærum,“ segir Kristinn.
Imon og 5 milljarðar
Eina málið á vegum Landsbankans
sem vel er komið á rekspöl, meðal
annars hjá sérstökum saksóknara, er
Imon-málið svonefnda. Það snýst um
kaup eignarhaldsfélagsins á hluta-
bréfum í Landsbankanum fyrir rúma
fimm milljarða króna 3. október 2008,
rétt fyrir hrun. Kaupin áttu sér stað
þremur dögum áður en Fjármálaeftir-
litið fékk bankann í fangið. Imon, félag
Magnúsar Ármanns kaupsýslumanns,
fjármagnaði hlutabréfakaupin að fullu
með láni frá Landsbankanum og lagði
stofnfjárbréf sín í sparisjóðnum Byr að
veði fyrir láninu. Skilanefnd Lands-
bankans krafðist 5 milljarða króna fyr-
ir dómi. Málinu var vísað frá héraðs-
dómi í byrjun ársins vegna tæknilegs
ágalla.
Sérstakur saksóknari hefur rann-
sakað Imon-málið vegna grunsemda
um sýndarviðskipti. Slík markaðs-
misnotkun getur varðað fangelsisvist.
Bæði Magnús og Sigurjón Þ. Árnason,
fyrrverandi bankastjóri Landsbank-
ans, hafa verið með stöðu sakborn-
inga í rannsókninni og voru yfirheyrð-
ir sem slíkir.
Stórfelld lán til eigenda bankans
Málatilbúnaður gegn helstu stjórn-
endum og eigendum Kaupþings og
Glitnis hefur farið fram bæði hérlend-
is og erlendis undanfarna daga. Það
hefur að sínu leyti beint athyglinni
að stöðu mála hjá skilanefnd og slita-
stjórn Landsbanka Íslands hf. Líkt og á
við um Kaupþing og Glitni getur mála-
tilbúnaður gegn helstu eigendum
og stjórnendum bankannna verið af
tvennum toga. Annars vegar málsókn
sérstaks saksóknara vegna refisverðs
athæfis í aðdraganda bankahruns-
ins. Hins vegar skaðabótamál lík þeim
sem skilanefnd og slitastjórn Glitnis
hafa nú höfðað gegn helstu eigend-
um og stjórnendum bankans, annars
vegar með 6 milljarða króna kröfu fyr-
ir innlendum dómstólum, hins vegar
256 milljarða króna skaðabótakröfu
fyrir dómstóli í Bandaríkjunum.
Eftir því sem DV kemst næst er
varla við því að búast að viðlíka stór
mál um markaðsmisnotkun og hjá
Kaupþingi eða Glitni komi upp hjá
Landsbankanum. Er þá átt við tilraun-
ir til þess að halda verðgildi bank-
ans uppi með blekkingum og svikum
til hagsbóta fyrir eigendur bankans.
Þetta á þó eftir að koma í ljós í meðför-
um sérstaks saksóknara.
Samkvæmt niðurstöðum rann-
sóknarnefndar Alþingis er hins veg-
ar um gríðarlega umfangsmikil lán
Landsbankans að ræða til helstu eig-
enda bankans, einkum Björgólfs Guð-
mundssonar og félaga í hans eigu.
Að því leyti svipar mynstrinu inn-
an Landsbankans til stórra lána sem
Glitnir veitti stærstu eigendum sínum,
svo sem Jóni Ásgeiri Jóhannessyni
og Pálma Haraldssyni. Þá má einnig
nefna lán Kaupþings til félaga í eigu
Ólafs Ólafssonar, Bakkavararbræðra
og bresk-íranska kaupsýslumannsins
Roberts Tschenguiz, en hann einn og
félög á hans snærum skulda Kaup-
þingi 245 milljarða króna.
Áhættusamur eigandi
Upp á síðkastið hefur verið tekið svo
til orða að helstu eigendur bankanna
hafi fram undir það síðasta tæmt þá
innan frá með taumlausum lánveit-
ingum til sjálfra sín með tilheyrandi
áhættu.
Eins og meðfylgjandi tafla gefur
til kynna jók Björgólfur skuldir sínar
og félaga í sinni eigu um 70 milljarða
króna í Landsbankanum frá ársbyrjun
2007 fram að bankahruninu í októb-
er 2008. „Skuldbindingar Björgólfs og
félaga er honum tengdust voru önnur
stærsta áhættuskuldbinding Lands-
bankans, eða 23,5% af eigin fé og
námu við fall bankans 90,4 milljörð-
um króna,“ segir í skýrslu rannsóknar-
nefndarinnar.
Lúxusvilla fyrir bankaráð
Björgólfur Guðmundsson var for-
maður bankaráðs Landsbankans eftir
að hann eignaðist bankann en Kjart-
an Gunnarsson, þáverandi fram-
kvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins,
varaformaður. Björgólfur og banka-
ráðsmaðurinn Þór Kristjánsson, gam-
all viðskiptafélagi Björgólfs, viku af
fundi þegar lánveitingar bankans til
Björgólfs eða félaga hans voru tekn-
ar fyrir. Þannig virðist það venjulega
hafa komið í hlut Kjartans að stýra
bankaráðsfundunum og afgreiða lán-
in til Björgólfs, sem eins og áður segir
jukust um 70 milljarða króna síðustu
20 mánuðina fyrir hrun bankans. Þar
má telja lánveitingar vegna Eimskipa-
félagsins, Grettis ehf., Ólafsfells ehf.,
Icelandic og jafnvel kaupa á lúxusvillu
í Portúgal.
Þess má geta að kröfuhafafundur
á vegum skilanefndar og slitastjórn-
ar Landsbankans verður haldinn í lok
þessa mánaðar.
Með vitund og samþykki Kjartans Gunnarssonar, varaformanns bankaráðs Landsbank-
ans, jók Björgólfur Guðmundsson skuldir sínar við bankann um 70 milljarða króna á
aðeins 20 mánuðum. Björgólfur er gjaldþrota sem og félög á hans snærum og því kemur
ekki til þess að kyrrsetja þurfi eignir hans í nafni slitastjórnar Landsbankans.
HOLAÐI BANK-
ANN AÐ INNAN
Áhættuskuldbindingar Björgólfs
18,5
ma.kr.
20,5
ma.kr.
8,9
ma.kr.
18,0
ma.kr.
22,7
ma.kr.
19,2
ma.kr.
20,5
ma.kr.
90,4
ma.kr.
HEIMILD: SKÝRSLA RANNSÓKNARNEFNDAR ALÞINGIS
n Janúar 2007
n Október 2008
JÓHANN HAUKSSON
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is
Þegar allt lék í lyndi Björgólfur
Guðmundsson, fyrrverandi aðaleig-
andi Landsbankans, og félög á
hans snærum skulduðu bankanum
90 milljarða króna áður en yfir
lauk. Með honum á myndinni er
Sigurjón Þ. Árnason bankastjóri.