Dagblaðið Vísir - DV - 28.01.2011, Blaðsíða 20

Á íslensku er til orð eitt sem fáir skilja. Okkar skörpustu hugar velta því fyrir sér hvaðan það
kemur og hvað það merkir. Orðið er
„ábyrgð“.
Á þriðjudaginn kom í ljós að 300 milljóna króna kosningar á landsvísu hefðu reynst vera
kolólöglegar. Fyrirmælum í lögum var
engan veginn fylgt, þótt þau séu nógu
einföld fyrir leikskólakrakka í föndri.
Eins og eftir öll íslensk klúður byrjaði
strax afneitunin á ábyrgðarhugtakinu.
Á -orðið kom við sögu hjá Guð-rúnu Pétursdóttur, formanni stjórnlaganefndar, í viðtali við
Rás 2 daginn eftir að dómurinn féll.
Ógilding kosninganna er ekkert lítið
mál fyrir stjórnlagaþingið, en engu að
síður vildi Guðrún, formaður stjórn-
laganefndar, allra síst taka orðið sér í
munn. „Ég er ekki þannig skapi far-
in að ég vilja elta einhvern sem ber
ábyrgðina,“ sagði hún. Eflaust roðnaði
hún við að segja þetta.
Ábyrgð er þannig í eðli sínu að hún verður ekki hunsuð. Það er ábyrgðarleysi í sjálfu sér að
hunsa hana. Það er það sem er svo
magnað við ábyrgðina. Hún fer fyrst að
skipta máli þegar einhverjum dettur í
hug að hlaupa undan henni. Og svei
mér þá, hér hafa verið hlaupin ofur-
maraþonin. Á meðan hefur ábyrgðin
vaxið og vaxið eins og snjóbolti á leið-
inni niður fjallshlíð.
Á rið 2008 höfðu Íslending-ar stundað þann kappleik að hlaupast hver á fætur öðrum
undan ábyrgðinni, þannig að hún
hafði safnast upp í ógnarstórt flóð sem
vofði yfir okkur öllum. Vegna þess að
djörfustu hugar Íslands skilja ekki orð-
ið héldu þeir að þetta væri einhvers
konar náttúruhamfarir, sem þeir hefðu
ekkert með að gera. Og þeir hlupu og
hlupu. Skakklappandi, skjögrandi og
skokkandi fóru útrásarvíkingar, stjórn-
málamenn, embættismenn og eftir-
litsaðilar út um hvippinn og hvappinn.
Ábyrgðarleysið sem hugarfar er rótgróið inn í stjórnmálin og embættismannakerfið. Stærsta
deilan á Alþingi í fyrra snerist um það
hvort það ætti yfir höfuð að reyna að
láta ráðherra axla svokallaða ráðherra-
ábyrgð, sem skilgreind er í lögum. Það
er nefnilega ekki nóg að Á-orðið sé
skrifað í lög, sagt í ræðustól og öskrað
á Austurvelli. Þeir bara skilja það ekki.
Á meðan þeir bera sjálfir ábyrgð-ina kannast þeir ekki við hana. Það er bæði lýsing á sjúkdómn-
um og viðbrögðunum. Ábyrgðarleys-
ið einkennir störf þeirra, og síðan
viðbrögð þeirra við klúðrum. Ferill-
inn er þessi: Ábyrgðarleysi > Klúður >
Afneitun á ábyrgð > Umkvartanir um
ábyrgð þeirra sem taka á ábyrgðar-
leysinu.
Ábyrgðarhluti er að þeirra að mati að sérstakur saksókn-ari yfirheyri vesalings banka-
mennina og enn meiri ábyrgðarhluti
að leyfa landsdómi að fara yfir mál
Geirs Haarde. Þeir eru þá ekki blindir
á ábyrgð eftir allt saman. Þeir eru fjar-
sýnir á hana.
Sukksess græningjadeilda bank-anna var slíkur, á góðæristím-um, að nú logar þjóðarskútan
stafna í milli af málaferlum. Yfirleitt er
um það að ræða að gráðugt fólk sem
heimtaði helling af peningum í arð, er
að reyna að komast hjá því að borga
kúlulánin sín. Fólk einsog Ólöf Nor-
dal, varaformaður Sjálfstæðisflokks-
ins, Bjarni Ben, formaður sama flokks
og Þorgerður Katrín, fyrrverandi vara-
formaður, eru öll að rembast við að
komast hjá því að borga lán sem góð-
æringjarnir gáfu þeim, þegar þau lof-
uðu að vernda kvótann.
Og í dag er íhaldinu svo sannarlega
skemmt, því núna hefur skilanefnd
Hæstaréttar, með Jón Steinar í broddi
fylkingar, efnt þau loforð að vernda
hag íhaldsmenna; að passa að íslensk
þjóð eignist ekki nýja stjórnarskrá. Það
var kænska hjá Dabba litla blaðbera að
koma sínum mönnum að í Hæstarétti.
Stórskuldug Ólöf Nordal gargar
einsog bjáni í þingsal og heimtar að
stjórnin fari frá vegna þess, sem hún
kallar afglöp við framkvæmd kosninga
til Stjórnlagaþings. Og flokkur hennar
kyrjar: -Auðlindir áfram í eigu þjófa!
Látum okkur sjá. Á meðan glæpa-
menn stjórnuðu Íslandi og ráku fé í
réttirnar í fyrsta og annan flokk, var hér
slík ringulreið á öllu, að græðgi varð að
ráða. Og í dag, þegar ríkisstjórn Jó-
hönnu er að rembast við að snúa öllu
á betri veg, heyri ég af því að fólk vilji fá
mafíu sjálfstæðismanna og Framsókn-
ar til valda. Það þykir ekki ganga nógu
vel í kappreiðunum hjá núverandi
stjórn. Truntan sem Jóhanna keppir á
er fótalaus, vegna þess að fætur henn-
ar voru seldir og gervilimunum var
síðan stolið. En, sem betur fer, á þjóð-
in enn dugmikla menn einsog hinn
fyrrverandi Davíð Oddsson eða hvað
hann nú heitir sá ágæti maður, fólk
sem veigrar sér ekki við að fordæma
seinaganginn hjá lappalausri bikkju
ríkisstjórnar Jóhönnu.
Í dag ættum við að fordæma í eitt
skipti fyrir öll þá glæpamenn sem hér
lögðu allt í rúst. Svo getum við haldið
stjórnlagaþing. Og þá þurfum við að
koma okkur upp skemmtilegum skila-
nefndum. Ekki svona þjófagengi eins-
og núna tæmir kjötkatla. Við þurfum
skilanefnd sem skilar til þjóðarinnar
því sem ríkisstjórn helmingaskipta-
veldisins stal frá þjóðinni. Blákaldur
bolurinn þarf skilanefnd sem skilar
til íhaldsins öllum dómurunum sem
fengu sæti í hæstarétti í gegnum klíku.
Og bolurinn þarf skilanefnd sem skilar
því til afturhaldsins að við þurfum hér
stjórnlagaþing – sama hvað það kostar.
Fortíð þjóðar frekar svört;
fals og sukk og glaumur.
En framtíðin er bara björt
og betri en nokkur draumur.
20 | Umræða 28.–30. janúar 2011 Helgarblað
„Þetta er eins og myndar-
legt kjaftshögg í andlit-
ið.“
n Ástrós Gunnlaugsdóttir stjórnlaga-
þingmaður þegar hún heyrði af úrskurði
Hæstaréttar. Hún er ein þeirra sem keypti
auglýsingar í kosningabaráttunni og
notaði til þess eigið sparifé. – DV
„Maður situr heima hjá
sér með von í brjósti og
svo fær maður svona í
andlitið.“
n Erla Erlendsdóttir, sem er í greiðslu-
aðlögun hjá umboðsmanni skuldara, fékk
þau svör frá umsjónarmanni sínum að
hann hafi ekki getað sinnt málefnum
hennar sem skyldi vegna þess að hann
hefði verið upptekinn við að horfa á HM í
handbolta í vinnunni. – Bylgjan
„Þetta er mér alls ekki
auðvelt mál enda eru
Ólafur og Guðmundur
góðir vinir mínir.“
n Dagur Sigurðsson, þjálfari Fucshe
Berlin, sem gagnrýndi Guðmund
Guðmundsson landsliðsþjálfara fyrir að
láta Alexander Petersson spila of mikið á
HM á meðan Ólafur Stefánsson væri heill
heilsu. – Vísir
„... þá væri barnið löngu
komið heim.“
n Sigurður Kári Kristjánsson
þingmaður sem hafnar þeim rökum
innanríkisráðherra um að ekki hafi staðið
á ráðuneytinu í málefnum Jóels Færseth
sem fæddist á Indlandi með aðstoð
staðgöngumóður. – Vísir
Handrukkarar sægreifanna
Meðal þess sem hefur sýkt ís-lenskt samfélag er að sjálf-skipaðir hópar taka forræð-
ið af þinginu. Þannig hefur það verið
lenska að illvíg og illa þokkuð samtök
hafa stjórnað að tjaldabaki. Allur al-
menningur þekkir orðið Landssam-
band íslenskra útgerðarmanna sem
um áratugaskeið hefur með mis-
munandi aðferðum stjórnað þing-
mönnum og ráðherrum. Þetta lið út-
hlutaði þannig sjálfu sér einkarétti til
að stunda fiskveiðar á Íslandsmið-
um. Og þeir hafa í gegnum tíðina
ítrekað kallað eftir því að sett yrðu
lög á launþega þeirra, sjómennina,
til að grípa inn í kjaradeilur. Lýðræð-
islega kjörnir fulltrúar hafa gjarnan
hlýtt ofbeldismönnunum.
Skjálfandi stjórnarherrar hafa
ekki þorað öðru en að hlýða þeg-
ar sægreifaaðallinn krefst aðgerða.
Stjórnmálamenn vita sem er að
ef þeir standa gegn blygðunar-
lausu valdinu verður reynt með öll-
um ráðum að svipta þá trúverðug-
leikanum. Og fremur en að sækja
gegn óværunni hopa þeir. Undan-
tekningar þess er að finna í Vinstri
grænum undir forystu Jóns Bjarna-
sonar sjávarútvegsráðherra sem ótt-
ast ekki gráan her hinna miðaldra
valdamanna. Í Samfylkingu leiðir
þingmaðurinn Ólína Þorvarðardótt-
ir baráttuna gegn greifunum sem
þykjast eiga miðin í kringum landið.
Bæði eru þau leynt og ljóst nídd nið-
ur af hagsmunaöflunum sem í krafti
peninga úr auðlindinni halda úti
linnulausum áróðri í samfélaginu.
Allt er lagt undir til að almenningur
fái ekki eigur sínar til baka.
En nú hafa sægreifarnir fengið
liðsstyrk. Samtök atvinnulífsins hafa
með ósvífnum hætti krafist hlut-
deildar við stjórn landsins. Vilhjálmi
Egilssyni framkvæmdastjóra dugar
ekki að fara með umboð atvinnurek-
enda til að semja við launþega. Hann
setur fram þá kröfu að sægreifarn-
ir verði látnir í friði með góssið. Vil-
hjálmur, sem fer með umboð fjölda
atvinnurekenda á þurru landi, er að
beita karamelluframleiðendum til
þess að knýja stjórnvöld í landinu til
að hverfa frá sjávarútvegsstefnu sem
kosið var um. Almenningur í land-
inu kaus að innkalla veiðiheimildir.
Vilhjálmur var ekki í framboði, enda
engin eftirspurn eftir pólitískum
kröftum hans. Þetta er gróf íhlutun
í stjórn landsins. Handrukkarar sæ-
greifanna höfðu áður hótað stjórn-
völdum þegar skötuselurinn var tek-
inn út úr kvóta. Þá stóðust þau álagið
og óttinn réð ekki för. Skötuselurinn
syndir nú óveðsettur um miðin.
Láti Jóhanna Sigurðardóttir og
Steingrímur J. Sigfússon undan of-
beldishótunum eiga þau að víkja.
Þeirra hlutverk er að standa með
fólkinu. Leiðin fram hjá ógnvöld-
unum og til réttlætis er sú að leggja
hið illræmda kvótakerfi í dóm þjóð-
arinnar. Sú þjóðaratkvæðagreiðsla
hefði ótvírætt vægi. Fólkið í land-
inu fengi þá loksins að segja sitt um
stærsta rán Íslandssögunnar.
Leiðari
Bókstaflega
Reynir Traustason ritstjóri skrifar:„Þetta lið úthlutaði
þannig sjálfu sér
einkarétti.
Skemmtilegar skilanefndir
Skáldið skrifar
Kristján
Hreinsson
„Á meðan glæpa-
menn stjórnuðu
Íslandi og ráku fé í réttir í
fyrsta og annan flokk, var
hér slík ringulreið á öllu,
að græðgi varð að ráða.
Dómarar Davíðs
n Hæstiréttur Íslands hefur verið
óþægilega mikið í umræðunni eftir
að dómurinn ógilti kosningar til
stjórnlagaþings.
Í kjölfarið lét
Davíð Oddsson
Moggann
hneykslast
gríðarlega á
ríkisstjórninni.
Það lýsir fram-
sýni Davíðs að
svona skyldi fara
í Hæstarétti. Í valdatíð sinni lagði
hann gríðarlega áherslu á að skipa
sína menn í dómstóla og lögreglu
og var þá sjaldnast spurt um hæfni.
Stór hluti Hæstaréttar nú er einmitt
með nafn Davíðs sem stimplað á
ennið.
Skjaldborg Kristjáns
n Kristján Gunnarsson, verkalýðsleið-
togi í Keflavík, stendur tæpt þessa
dagana. Fjármálaeftirlitið hefur
verið að skoða gjörninga hans í
embætti stjórnarformanns Spari-
sjóðs Keflavíkur þar sem hann sat
samhliða því að stjórna lífeyrissjóði
og verkalýðsfélagi. Hermt er að
innan Alþýðusambands Íslands sé
málið mjög viðkvæmt og þar forðist
menn í lengstu lög að ræða stöðu
félaga síns. Þó er talið að þöggunin
haldi ekki til lengri tíma og ferill
verkalýðsleiðtogans sé í uppnámi.
Njósnalykill á heimili
n Enginn botn hefur fengist í
risastóra tölvumálið á skrifstofu
Alþingis. Mogginn lét að því liggja
að um væri að
ræða samstarf
þingmanna
Hreyfingarinnar
við njósnaöfl á
heimsvísu. Mar-
grét Tryggvadótt-
ir, þingmaður
Hreyfingarinnar,
hefur aftur á
móti gert stólpagrín að málinu. Hún
telur sig nú verða fyrir njósnum á
heimili sínu: „Hér á heimilinu hefur
fundist torkennilegur minnislykill
merktur Kaupþingi sem enginn
kannast við að eiga (við höfum
reyndar ekki spurt neinn). Inni á
honum eru engin gögn. Þetta hlýtur
að vera njósnalykill,“ segir hún á
Facebook.
Kaupendur Sjóvár
n Enn liggur ekki fyrir hverjir
eignist tryggingafélagið Sjóvá í
gegnum fagfjárfestasjóð Arion
banka, Stefni. Greint hefur verið
frá því að Stefnir ætli að kaupa
meirihluta í tryggingafélaginu en
ekki er vitað hverjir muni fjárfesta
í Stefni. Athygli vekur hins vegar
að Stefnir var hluti af fjárfestahópi
Heiðars Más Guðjónssonar sem stóð
einn eftir í söluferlinu um Sjóvá
í fyrra áður en hópurinn dró sig
út úr ferlinu vegna tafa á sölunni.
Nú spyrja menn sig að því hvort
kaup Stefnis á Sjóvá sé önnur
aðferð sama hóps til að eignast
tryggingafélagið og hvort það muni
koma upp úr kafinu að Heiðar
Már standi eftir að lokum sem einn
stærsti hluthafi Sjóvár þrátt fyrir
allt.
Sandkorn
tryGGvAGötu 11, 101 reykJAvík
Útgáfufélag: Dv ehf.
Stjórnarformaður:
Lilja Skaftadóttir
Ritstjórar:
Jón trausti reynisson, jontrausti@dv.is
og reynir traustason, rt@dv.is
Fréttastjóri:
Ingi Freyr vilhjálmsson, ingi@dv.is
Ritstjórnarfulltrúi:
Jóhann Hauksson, johannh@dv.is
Umsjón helgarblaðs:
Ingibjörg Dögg kjartansdóttir, ingibjorg@dv.is
Umsjón innblaðs:
Ásgeir Jónsson, asgeir@dv.is
DV á netinu: dv.is
Aðalnúmer: 512 7000, Ritstjórn: 512 7010,
Áskriftarsími: 512 7080, Auglýsingar: 512 7050.
Smáauglýsingar: 512 7004.
Umbrot: Dv. Prentvinnsla: Landsprent. Dreifing: Árvakur.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins
á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
Svarthöfði
Íslenska bannorðið