Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.2011, Page 71

Minning | 71Páskablað 20.–26. apríl 2011
Ingólfur Margeirsson
Rithöfundur og sagnfræðingur f. 5.5. 1948 – d. 16.4. 2011
Ingólfur fæddist í Reykjavík. Hann lauk stúdentsprófi frá Menntaskól-anum í Reykjavík 1969 og stund-
aði nám við Háskólann í Stokkhólmi
í kvikmyndafræðum, leikhúsfræðum
og heimspeki 1969–75. Hann hóf nám
í sagnfræði við Háskóla Íslands 2001,
lauk BA-prófi í sagnfræði 2003 og
stundaði síðan MA-nám í sagnfræði.
Ingólfur stundaði blaðamennsku
í Noregi 1975–78, var blaðamaður
á Þjóðviljanum 1978–80 og ritstjóri
Sunnudagsblaðs Þjóðviljans 1978–
80, fréttaritari Sjónvarpsins í Nor-
egi 1980–83, ritstjóri Helgarpósts-
ins 1983–87, ritstjóri Alþýðublaðsins
1987–91, stofnaði Vesturbæjarblaðið
1995 og ritstýrði því til 2001 og var síð-
an sjálfstætt starfandi blaðamaður og
rithöfundur. Þá annaðist hann þátta-
gerð fyrir RÚV og Stöð 2, s.s. þætt-
ina í ríkissjónvarpinu, Í sannleika
sagt, með Valgerði Matthíasdóttur, og
samtalsþáttinn á Elleftu stundu, með
Árna Þórarinssyni. Hann gerði fræga
útvarpsþætti um Bítlana 1994 sem oft
hafa verið endurfluttir.
Bækur eftir Ingólf eru Lífsjátn-
ing, 1981; Erlend andlit, 1982; Ragn-
ar í Smára, 1982; Allt önnur Ella,
1986; Lífróður, 1991; Hjá Báru, 1992;
Frumherjarnir, 1994; Þjóð á Þingvöll-
um, 1994; María, konan bak við goð-
sögnina, 1995; Sálumessa syndara,
ævi og eftirþankar Esra Péturssonar,
geðlæknis og sálkönnuðar, 1997; Þar
sem tíminn hverfur, 1998; Afmörkuð
stund, 2004; Sæmi rokk, 2008.
Ingólfur var, ásamt Matthíasi
Johannessen ritstjóra, tilnefndur
fulltrúi Íslands vegna Bókmennta-
verðlauna Norðurlandaráðs 1982.
Ingólfur sat í inntökunefnd Rit-
höfundasambandsins 1988–92, í
framkvæmdastjórn SÁÁ 1982–85 og
1987–88, og sat í bókmenntakynn-
ingarsjóði fyrir Rithöfundasam-
bandið. Hann sat í stjórn Neytenda-
samtakanna og var fræðslufulltrúi
Heilaheilla, samtaka áhugafólks um
heilaslag.
Fjölskylda
Ingólfur kvæntist 19.8. 1989 Jóhönnu
Jónasdóttur, f. 11.9. 1950, lækni. Hún
er dóttir Jónasar Hallgrímssonar, sem
er látinn, starfsmanns hjá Reykjavíkur-
borg, og k.h., Ingibjargar Eyþórsdóttur
húsmóður.
Börn Ingólfs og Tone Myklebost,
f. 7.4. 1954, blaðamanns í Noregi, eru
Lilja, f. 27.8. 1976, kvikmyndaleikstjóri
í Noregi og eru börn hennar Apríl, f.
2004, og Lukas, f. 2007; Daníel, f. 24.6.
1980, læknanemi í Noregi.
Stjúpdóttir Ingólfs er Tiril, f. 1972,
norrænufræðingur í Noregi og á hún
þrjú börn.
Sonur Ingólfs og Jóhönnu er Jónas
Margeir, f. 13.1. 1988, laganemi við Há-
skóla Íslands og fréttamaður á Stöð 2.
Dóttir Jóhönnu er Halla Björg Lár-
usdóttir, f. 19.6. 1972, hjúkrunarfræð-
ingur og ljósmóðir.
Systkini Ingólfs eru Margrét, f. 22.5.
1933, húsmóðir í Reykjavík; Lilja, f. 5.5.
1936, bóndi í Borgarfirði; Guðjón, f.
6.3. 1942, framkvæmdastjóri í Reykja-
vík; Sigurjón, f. 8.2. 1953, d. s. á.; Óskar
Helgi, f. 11.6. 1954, vinnumaður.
Foreldar Ingólfs: Margeir Sigur-
jónsson, f. 22.11. 1907, d. 1.11. 1987,
forstjóri í Reykjavík, og k.h., Krist-
ín Laufey Ingólfsdóttir, f. 2.7. 1910, d.
22.1. 2011, húsmóðir.
Ætt
Margeir var sonur Sigurjóns, söðla-
smiðs í Hafnarfirði, bróður Finnboga
Arndals skálds. Sigurjón var sonur
Jóhanns, b. í Ósgröf, bróður Jónasar,
langafa Þórs veðurfræðings, rithöf-
undanna Svövu og Guðrúnar Jakobs-
dætra og bróður þeirra, Jökuls, föð-
ur rithöfundanna Elísabetar, Illuga,
Hrafns og Unnar. Jóhann var sonur
Jóns, b. í Mörk Finnbogasonar.
Móðir Margeirs var Margrét, syst-
ir Guðrúnar, móður Ingveldar Gísla-
dóttur, myndlistarmanns og rithöf-
undar í Hafnarfirði. Margrét var dóttir
Þorleifs, b. í Vatnsholti Jónssonar, b.
í Hrútsstaðahjáleigu Bjarnasonar, b.
á Syðra-Velli Þorgrímssonar, bróður
Ingimundar, langafa Jóns í Hellukoti
langafa Gísla, langafa Einars Más Guð-
mundssonar rithöfundar. Ingimund-
ur var faðir Beinteins, sem var langafi
Helgu, langömmu Játvarðs Júlíussonar
rithöfundar; langafi Elísabetar, lang-
ömmu Guðmundar, föður Jónasar
rithöfundar, og langafi Sigríðar, lang-
ömmu Júlíu, móður Sveinbjörns I.
Baldvinssonar rithöfundar. Þorgrímur
var sonur Bergs, ættföður Bergsættar
Sturlaugssonar. Móðir Margrétar var
Margrét Eyjólfsdóttir af Kópsvatnsætt.
Laufey var dóttir Ingólfs, verkstjóra
í Reykjavík Daðasonar, b. á Setbergi,
bróður Kristjáns, afa Sigfúsar Daða-
sonar skálds. Daði var sonur Daníels,
b. í Litla-Langadal, bróður Þorbjargar,
langömmu Guðbergs, föður Þóris rit-
höfundar. Daníel var sonur Sigurðar,
b. í Litla-Langadal á Skógarströnd Sig-
urðssonar, skálds og hreppstjóra þar
Daðasonar, b. á Leiti á Skógarströnd
Hannessonar. Móðir Sigurðar Sigurðs-
sonar var Þorbjörg Sigurðardóttir, b. á
Setbergi Vigfússonar. Bróðir Þorbjarg-
ar var Sigurður stúdent, langafi Elíasar,
afa Elíasar Snælands Jónssonar, rithöf-
undar og fyrrv. ritstjóra. Sigurður var
einnig langafi Steinunnar, ömmu Þor-
steins Jónssonar ættfræðings. Móð-
ir Daníels var Ingibjörg Daðadóttir,
systir Sigurðar skálds. Móðir Ingólfs
var María, systir skáldkvennanna Her-
dísar og Ólínu. María var dóttir Andr-
ésar, formanns í Skáleyjum Andrés-
sonar, frá Hellissandi Björnssonar.
Móðir Andrésar formanns var Guðrún
Einarsdóttir, systir Þóru, móður Matt-
híasar Jochumssonar skálds, og systir
séra Guðmundar á Kvennabrekku þar
sem María ólst upp, föður Theodóru
Thoroddsen skáldkonu, ömmu Dags
Sigurðarsonar skálds. Önnur dóttir
Guðmundar og uppeldissystir Maríu
var Ásthildur, kona Péturs Jens Thor-
steinssonar, kaupmanns og útgerðar-
manns á Bíldudal, móðir Muggs og
Katrínar Thorsteinsson Briem, móður
Péturs sendiherra. Móðir Maríu var
Sesselja Jónsdóttir frá Djúpadal, systir
Sigríðar, móður Björns Jónssonar, ráð-
herra og ritstjóra, föður Sveins Björns-
sonar forseta og Ólafs, stofnanda og
ritstjóra Morgunblaðsins.
Móðir Laufeyjar var Lilja, dóttir
Halldórs, b. í Miðhrauni í Miklaholts-
hreppi, bróður Kristjáns, föður Stef-
áns, föður Alexanders alþm. og Guð-
bjarts, föður Gunnars, fyrrv. formanns
Stéttarsambands bænda. Halldór var
sonur Guðmundar, b. í Miðhrauni í
Miklaholtshreppi, bróður Guðnýjar,
langömmu Theodóru, ömmu Helga
Ólafssonar stórmeistara. Systir Guð-
mundar var Elín, langamma Helgu,
móður Svavars Gests og ömmu Vil-
borgar Harðardóttur blaðamanns,
móður Marðar Árnasonar alþm. Þá
var Elín langamma Þórðar Kárason-
ar fræðimanns. Bróðir Guðmundar
var Jóhannes, langafi Guðmundar J.
verkalýðsleiðtoga. Guðmundur var
sonur Þórðar, ættföður Hjarðarfells-
ættar Jónssonar. Móðir Lilju var Elín
Bárðardóttir, b. á Flesjustöðum í Kol-
beinsstaðahreppi Sigurðssonar og Sol-
veigar, systur Ragnheiðar, ömmu Jó-
hanns Gunnars Sigurðssonar skálds
og Guðríðar, langömmu Björgvins,
föður Ellerts B. Schram, fyrrv. ritstjóra
DV, forseta ÍSÍ og fyrrv. alþm. Solveig
var dóttir Árna, b. á Borg Jónssonar,
og Guðríðar Kársdóttur, b. í Munaðar-
nesi Ólafssonar, bróður Vigdísar, lang-
ömmu Þorbjargar, móður Ólafs Thors
forsætisráðherra.
Útför Ingólfs verður gerð frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík, miðvikudaginn
27.4. og hefst athöfnin kl. 15.00.
Andlát
Ögmundur Jónasson
um Ingólf Margeirsson
Árni Þórarinsson
um Ingólf Margeirsson
Í pólitíkinni stóð Ingólfur Margeirs-son staðfastur í kratismanum. Al-mennt frekar í nöp við pólitíkina
þar til vinstri og Íhaldið vildi hann
ekki. Þeir sem trufluðu siglingu jafn-
aðarmannaskútunnar áttu ekki upp
á pallborðið hjá vini mínum. Ekki
heldur undirritaður ef því var að
skipta. Þá fékk ég að finna til tevatns-
ins. En sama hvað Ingó skammaði
mig fyrir villukenningar, truflaði það
aldrei vináttu okkar. Hún átti dýpri
rætur en svo.
Við Ingólfur Margeirsson höfum
verið samferða í gegnum lífið allt frá
sjö ára aldri. Leiðir okkar lágu fyrst
saman í Melaskólanum í Vesturbæn-
um í Reykjavík um miðjan sjötta ára-
tuginn, síðan yfir í Hagaskóla, þá í
MR. Þetta var litríkur hópur, Vimmi,
Krummi, Magga Björns og Malla
Schram. Og mörg fleiri, sem settu
svip sinn á umhverfið.
Þessi hópur hnýtti með sér sterk
vinabönd sem héldu þótt stundum
reyndi á þau. Þótt liðu ár og dagar án
þess að félagarnir hittust þá breytti
það engu. Kannski er það þannig
með vináttubönd sem hnýtt eru á
unga aldri.
Ingólfur átti við alvarlegan heilsu-
brest að stríða á undanförnum árum.
Ekki fór framhjá neinum hvílíkan
hetjuskap hann sýndi í baráttu sinni
við heilsuleysið. Eftir að heilsan gaf
sig sneri Ingólfur vörn í sókn og hóf
háskólanám. Við höfðum báðir gam-
an af þegar leiðir okkar lágu saman
í kennslustofu Háskóla Íslands þar
sem ég hafði með höndum stunda-
kennslu í sagnfræði en Ingólfur
hafði einmitt valið sagnfræðina sem
sitt háskólafag í seinni umferð. Ekki
veit ég hvort honum þótti ég eins
skemmtilegur kennari og mér þótti
hann sem nemandi.
Annars kynntust landsmenn Ing-
ólfi Margeirssyni helst sem rithöf-
undi góðum og síðan þáttagerðar-
manni í útvarpi. Þekktur var hann af
þáttum sínum um bresku Bítlana og
ljóst að hann bjó yfir miklum skiln-
ingi á tónlist þeirra. Þessu kunni
hann öllu vel að miðla og varð fyr-
ir vikið vinsæll útvarpsmaður. Ann-
álað er hve drátthagur Ingólfur var.
Hann var afkastamikill Fánu-teiknari
og þegar Ingólfur tók viðtöl við menn
sem blaðamaður átti hann það til að
rissa upp mynd af viðkomandi. Þar
reyndist hann oft naskur á að fanga
karaktereinkennin. Í honum var
mjög sterk listræn taug.
Margar myndir koma upp í hug-
ann þegar Ingólfur vinur minn er
annars vegar. Einu sinni hittumst við
í Klúbbnum sáluga. Þetta var upp úr
1970, báðir í námi á fjarlægum slóð-
um. Höfðum ekki sést í nokkra mán-
uði, kannski nokkur ár. Urðu fagn-
aðarfundir. Ingó sagðist bjóða upp
á sjúss. Hvað á það að vera? spurði
barþjónninn. Whisky, sagði Ingó. Á
það að vera tvöfaldur? var enn spurt.
Nei, við skulum hafa þetta vinarsjúss
sagði Ingó og benti á barminn á glas-
inu. Þangað átti að hella.
Þannig var Ingó. Alltaf gjöfull en
svolítið villtur. Seinna steig hann upp
á barmana á glasinu og leit aldrei
niður. Hann var í stjórn SÁÁ árum
saman og hjálpaði mörgum til betra
lífs.
Nú sakna ég míns góða vinar. Og
eftir allar skammirnar sem ég fékk frá
Ingó eftir að ég gekk úr ríkisstjórn-
inni á sínum tíma; óvægnar skammir
alveg án hanska, einsog hann átti til,
þótti mér vænt um að sjá á nýlegri
færslu á ingo.is að minn gamli vinur
hafði tekið mig í sátt að nýju.
Í veikindum sínum naut Ingólfur
ástríkis og stuðnings konu sinnar og
fjölskyldu, sem ekki fór framhjá nein-
um sem til fjölskyldunnar þekkja.
Þeim sendi ég mínar dýpstu sam-
úðarkveðjur.
É g sá Ingó fyrst þar sem hann þjarmaði að ágætum menn-ingarvita upp við vegg fyr-
ir utan Hótel Holt og lét hann
heyra það. Þetta hefur líklega
verið 1978. Inni á Þingholti var
blaðamannafundur með óstöðv-
andi fljótandi veitingum að hætti
þeirra tíma. Ingó var orðinn um-
sjónarmaður Sunnudagsblaðs
Þjóðviljans og breytti því um-
svifalaust í nútímalegt, víðsýnt
magasín að norrænum hætti. Ég
var umsjónarmaður helgarblaðs
Vísis þannig að í rauninni vor-
um við keppinautar. Þarna kynnt-
umst við og tjáðum hvor öðrum
gagnkvæma virðingu sem átti
eftir að vaxa og endast alla tíð.
Ég man að ég spurði hvers vegna
hann hefði tekið manninn svona
rösklega til bæna. „Hann er svo
drepandskoti leiðinlegur og telur
sig yfir alla hafinn,“ svaraði Ingó.
Hvorugt átti við um hann sjálfan.
Ingó var jafnaðarmaður sem kvað
burt leiðindi og hikaði ekki við að
brjóta glansmyndir.
EFtirmÆli EFtirmÆli