Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.2012, Blaðsíða 41

Viðtal 41Páskablað 4.–10. apríl 2012
É
g vil bara vera venjuleg mann-
eskja og lifa venjulegu lífi,“ segir
Berglind Þórsdóttir, 32 ára Akur-
eyringur. Berglind hefur átt við
eiturlyfjafíkn að stríða frá unga-
aldri. Hún byrjaði að drekka áfengi
13 ára og fór fljótlega í harða neyslu. Í
dag er hún komin fimm mánuði á leið
að sínu öðru barni og hefur tekist að
halda sér edrú í nokkurn tíma.
„Ég man ekki hvað ég hef verið edrú
lengi. Líklega einhver ár. Ég hef þó fall-
ið nokkrum sinnum en fæ þá strax
samviskubit og reyni um leið að verða
edrú aftur.“
Hataði karlmenn
Berglind segir ömurlega lífsreynslu
sem hún varð fyrir í kringum ferm-
ingaraldur hafa haft gífurlega mikil og
eyðileggjandi áhrif á líf sitt. „Mér var
nauðgað. Ég var á fyrsta fylleríinu – ef
fyllerí skyldi kalla – ég og vinkona mín
höfðum skipt á milli okkar fjórum bjór-
um. Við vorum niðri í bæ en þegar leið-
ir skildi þreif maður í mig og dró mig
á bak við skóbúð sem var þarna,“ segir
Berglind og bætir við að hún hafi verið
illa farin eftir árásina.
„Ég fór á sjúkrahús þar sem í ljós
kom að ég var öll rifin eftir hann. Ég
var hrein mey áður en þetta gerðist
og þetta hafði mikil áhrif á traust mitt
í garð karlmanna. Ég hreinlega hataði
karlmenn í mörg ár á eftir og meik-
aði ekki einu sinni pabba minn. Hann
átti það ekki skilið. Hann var brjálað-
ur yfir því að þetta skyldi koma fyrir
mig,“ segir hún og bætir við að hún viti
ekki hvernig maðurinn sem nauðgaði
henni líti út.
Gat ekki meira
„Ég vildi ekki fá að sjá hann. Ég fór í
„blackout“ af hræðslu og í mörg ár á
eftir var ég alltaf hrædd. Nauðgun er
það ógeðslegasta sem getur komið
fyrir mann. Ég vil frekar deyja en að
vera nauðgað.
Löggan taldi þetta vera borðleggj-
andi mál, það voru vitni að þessu og
gerandinn var allur klóraður og ég rif-
in og marin. Samt var hann sýknaður.
Dómarinn sagði við mig að ég ætti
ekki að vera að ljúga upp á saklausan
drenginn. Það var ömurlegt að heyra
og stakk mig í hjartað. Í rauninni upp-
lifði ég að mér hefði verið nauðgað af
dómaranum líka.
Ég var mjög lengi reið yfir þessu og
hef ekki jafnað mig ennþá,“ segir hún
og bætir við að foreldrar hennar hafi
viljað fara með málið í Hæstarétt en að
hún hafi þvertekið fyrir það. „Ég meik-
aði ekki meira. Ef barninu mínu yrði
nauðgað myndi ég ekki fara þessa leið
– að þurfa að rifja þetta endalaust upp
aftur og aftur. Frekar myndi ég drepa
gerandann.“
Í ofbeldissambandi
Eftir þetta fór verulega að halla undan
fæti hjá Berglindi. Hún segist í kjölfarið
hafa farið að misnota þunglyndis- og
geðlyf og drekka mikið. „Öll hegðunin
breyttist og þetta hafði mjög neikvæð
áhrif á skólagönguna. Ég fór að klæða
mig öðruvísi, málaði mig mjög mik-
ið og gekk um með hníf. Ég vildi bara
að allir væru hræddir við mig og fór
að umgangast eldri krakka sem voru í
neyslu.
Mér fannst ég ekki mæta neinum
skilningi og ekki fá neina aðstoð. Það
fór bara allt í klessu,“ segir hún og bæt-
ir við að hún muni líklega aldrei jafna
sig á þessari lífsreynslu. „Ég held bara
að það sé ekki hægt. Ég er ennþá mjög
reið.“
Berglind segist muna lítið frá þess-
um tíma allt þar til hún varð ófrísk að
stelpunni sem í dag er 11 ára. Hún seg-
ist hafa átt góðan tíma á meðgöngunni
og fyrst eftir að stelpan fæddist en svo
hafi aftur farið að halla undan fæti.
„Ég var í mjög ofbeldisfullu sam-
bandi – var lamin í klessu og hent nið-
ur stiga. Ég hafði heyrt af konum í of-
beldissamböndum en gerði mér ekki
grein fyrir að hann væri að berja mig.
Mér fannst ég eiga það skilið þar sem
ég hafði verið að tuða í honum,“ segir
hún en bætir við að hún hafi farið frá
honum eftir að hann lagði hendur á
dóttur hennar.
Vont en það venst
„Hún bað hann um að hætta að berja
mömmu og hann snéri sér við og kýldi
hana. Hún missti andann og fékk skurð
á ennið. Mig langaði að drepa hann, ég
var svo reið. Þá henti hann mér niður
stigann.
Ég er búin að fara í tvær aðgerðir á
baki og vildi fara í fleiri en læknirinn
segist ekkert geta gert. Ef hann skæri
mig aftur myndi ég sennilega lenda í
hjólastól. Ég er öryrki eftir þetta.
Þetta er svona vont en það venst.
Fyrst var þetta sársauki en svo pirr-
ingur og nú er ég orðin vön þessu. Ég
man ekki hvernig er að vera án verkja,“
segir hún og bætir við að hún hafi ver-
ið á morfínskyldum lyfjum um tíma en
hafi fengið óþol fyrir þeim. „Ég varð
svo pirruð og þá finnst mér verkirnir
skárri svo ég hætti á þeim. Það var ekk-
ert mál,“ segir hún og bætir við að hún
hafi kært árásina.
„Kæran var ekki tekin fyrir. Ég hef
oft lagt inn kærur en aðeins einu sinni
hefur verið dæmt í málinu. Það var
þetta ógeð þegar ég var 13 ára og gaur-
inn var sýknaður. Kerfið hefur alltaf
snúið við mér bakinu.“
Meðferð engin lausn
Berglind segist eiga óteljandi með-
ferðir að baki. „Að mínu mati er eng-
in lausn í meðferð. Þú verður að vera
tilbúin að vilja hætta sjálf. Ég hef
nokkrum sinnum gert það og tók þá
út morfínfráhvörfin sjálf,“ segir hún og
bætir við að slík fráhvörf séu ólýsanleg
vanlíðan.
„Þetta er ekkert skylt þynnku –
þynnka er eitthvað til að hlæja að. Í frá-
hvörfum finnurðu til alls staðar, meira
að segja í hárinu. Manni finnst mað-
ur vera að deyja og bíður bara eftir að
deyja. Í eitt skiptið hjálpaði mamma
mér. Hún var í því að skipta um sæng-
ur, teppi og lök. Ég var rennisveitt en
samt ískalt. Þetta var algjör viðbjóður
en ég var svo stolt af mér. Þá tókst mér
að vera edrú í nokkur ár,“ segir hún
og bætir við að hún hafi svo farið að
hanga með vinkonum sínum.
Dagleg neysla
„Þær höfðu aldrei verið í neyslu og
voru búnar að eignast sín fyrstu börn.
En svo fóru þær að
prófa og ég féll með
þeim. Svo náði ég aftur
góðum tíma en féll svo
aftur. Svona hefur þetta
verið í gegnum tíðina.
Ég hélt að ég gæti
fengið mér smók með
þeim. Fyrst var þetta
bara um helgar og mér
sýndist ég ætla að ráða
við þetta. Fljótlega fór-
um við að nota am-
fetamín á djamminu
en svo var ég farin að
fara á bak við þær og
sprauta mig. Innan
skamms var neyslan
orðin dagleg.“
Aðspurð segist
hún varla skilja
hvernig hún hafi haft efni á neyslunni.
„Ég hef tekið tveggja milljóna króna lán
til að borga nokkurra mánaða neyslu
og svo var ég líka að selja dóp á tíma-
bili. Ég á tvær íbúðir og lenti aldrei í
vanskilum með greiðslur þótt ég væri á
kafi í neyslu. Það var ekki fyrr en krepp-
an kom sem fjármálin fóru í klessu.“
Aldrei selt sig
Berglind er í sambúð með Marvin
Haukdal sem einnig hefur verið á kafi
í dópi. Marvin sagði sína sögu í DV í
fyrra en þar kom fram að bæði kærasta
hans og vinkona hefðu látið lífið eftir
mikla neyslu.
„Marvin er besti vinur minn og
dóttir mín lítur á hann sem pabba
sinn,“ segir Berglind og bætir við að
þau hafi kynnst í neyslu. „Þá var ég
búin að vera að sprauta mig og sjúga
kókaín í nefið í tvö ár og var í svakalega
slæmu ástandi. Ég hafði verið sökuð
um að selja mig sem var ber lygi – ég
hef aldrei á ævinni selt mig.
Mér hafði gengið vel og var byrjuð
í skóla en hrundi algjörlega við þess-
ar ásakanir. Ég fór á kaf í ruglið og þá
kynntumst við. Mér var orðið gjörsam-
lega sama um allt og fór með stelpuna
mína til mömmu og sagði bara „fuck
it“,“ segir hún og bætir við að það séu
ótrúlegar sögur í gangi um þau Marvin.
Endalausar sögur
„Fólk heldur alltaf að ég sé dópuð og
kemur þannig fram við mig – horfir í
augun á mér til að reyna að sjá hvort ég
sé á einhverju. Ég er búin að heyra svo
mikið af alls kyns sögum og mamma
hefur fengið að heyra þær margar líka.
Einhvern tímann átti ég að hafa
verið útúrdópuð með dótturina í
búðinni. Þá höfðum við verið öll veik
heima með gubbupest í marga daga
og mamma hafði þurft að versla inn
fyrir okkur. Ég skil ekki hvað er að fólki
sem þarf að smjatta á svona sögum.
Oft er þetta líka fólk sem er sjálft á kafi
í neyslu og við höfum ekki verið í sam-
bandi við í mörg ár. Ég er miklu betri
en þetta lið.“
Sér eftir mörgu
Hún segist aldrei hafa misst forræði yfir
dóttur sinni þrátt fyrir allt sem gengið
hafi á í gegnum tíðina. „Mamma hef-
ur fengið tímabundna umsjá og ég hef
haft samband við féló þegar ég hef fall-
ið og látið vita að stelpan væri komin
til hennar,“ segir hún og bætir við að
hún hafi mikið samviskubit gagnvart
barninu sínu.
„Ég elska þessa stelpu meira en allt
annað og ég hef aldrei dópað ólétt.
Um leið og ég vissi að ég væri ófrísk
að henni hætti ég samstundis,“ segir
hún og smellir saman fingrum til að
leggja áherslu á orð sín og þagnar svo
um stund áður en hún heldur áfram:
„Maður er bara með þennan sjúkdóm.
Auðvitað vildi ég að ég hefði aldrei
prófað.
Ég sé eftir ógeðslega mörgu og
vildi að ég hefði farið allt aðra leið í líf-
inu,“ segir hún og bætir við að nauðg-
unin hafi verið upphafið að endinum.
„Ég hef heyrt að ég noti þessa nauðg-
un sem afsökun en þarna fór að halla
undan fæti. Nauðgunin eyðilagði allt.
Ég man voðalega lítið frá þessum tíma,
man bara að mér leið ógeðslega illa.“
Hanga mest heima
Berglind segist ekki óttast um að dótt-
irin fari sömu leið. „Ég ætla að passa
mjög vel upp á hana. Við erum rosa-
lega nánar og ég sé um leið ef eitthvað
er að, þá pumpa ég hana þar til ég hef
náð því upp úr henni. Hún er ekki að
fara að hanga niðri í bæ, það er ekki
séns,“ segir hún ákveðin og bætir við
að það sé mikil hamingja á heimilinu
vegna komandi erfingja.
„Ég missti fóstur í fyrra, læknarnir
halda að ég hafi þá verið komin 14 vik-
ur. Það var mjög erfitt og ég fór í mikið
þunglyndi. Núna vorum við ekkert að
reyna en það mátti alveg koma ef það
kæmi. Og það kom. Við erum öll mjög
glöð,“ segir hún brosandi en bætir svo
við að hún hafi ekki hugmynd um hvað
öðru fólki finnist.
„Mér finnst mjög erfitt að vita til
þess að fólk hafi enga trú á að við séum
edrú. Það er ekki að hjálpa. Við eigum
nánast enga vini. Þeir sem eru í kring-
um okkur eru bara foreldrar okkar. Ég
get ekki verið að umgangast fólk sem
er í rugli og ég forðast að fara niður í
bæ. Við höngum mest bara hérna
heima,“ segir hún og bætir við að
hún hafi ekki útskýrt fíknina fyrir
dótturinni.
„Einn daginn kom hún heim og
sagði að foreldrar vinkonu sinnar
hefðu sagt að mamma hennar og
Marvin væru í dópi. Svoleiðis ger-
ir maður ekki. Ég á eftir að segja
henni frá þessu en mér finnst hún
bara of ung ennþá.“
Lifir í stöðugum ótta
Sjálf segist hún oft hafa náð botn-
inum. „Þegar ég hef litið í kringum
mig og séð félagsskapinn þá hef ég
náð botninum. Þetta er svo ógeðsleg-
ur heimur. Illskan er svo mikil. Ég hef
engan áhuga á að snúa aftur. Ég er ekki
svona ill,“ segir hún og bætir við að
draugar fortíðar minni reglulega á sig.
„Þótt við séum löngu hætt að umgang-
ast þetta lið losnum við ekki svo auð-
veldlega. Stuttu eftir að ég missti fóstur
var ráðist á mig heima hjá vini mínum.
Ég var barin með stóru grjóti í hausinn
svo ég rotaðist.
Um daginn var brotist inn til okk-
ar og blóðug sprauta skilin eftir í rúm-
inu. Við sváfum á sófanum þar til við
gátum keypt okkur nýtt rúm og hent-
um því gamla. Það tók lögguna nokkra
daga að koma og tryggingarfélagið enn
lengri tíma og við fengum ekkert út úr
tryggingunum. Enda erum við hætt að
borga tryggingar, það er ekki til neins,“
segir hún og bætir við að þau lifi í stöð-
ugum ótta.
Sjúkur heimur fíknar
„Þetta innbrot fór mjög illa í mig og við
fluttum í hina íbúðina mína í kjölfarið.
Ég meikaði ekki að vera lengur á jarð-
hæð. Ég svaf lengi með exi við rúmið,
ég var svo hrædd,“ segir hún og bætir
við að heimur fíkla sé ógeðfelldur. „Ég
hef alltaf litið niður á sprautufíkla sem
er hálföfugsnúið þar sem ég var sjálf
að sprauta mig. Ég geri það enn í dag
– einhvern veginn eru þeir ógeðfelldari
en aðrir dópistar.
Þetta er samt allt sami hluturinn.
Þeir sem eru að sjúga í nefið eru ekk-
ert skárri. Þetta lið er svo ógeðslegt og
illa innrætt, fíknin gerir það svo sjúkt.
Fólk í neyslu er eitraðra en dópið sjálft,“
segir hún og bætir við að hún sé ekki
hrædd um að falla.
„Ekki í augnablikinu. Ég er komin í
það gott ástand. En það hefur svo sem
gerst áður, að ég hef verið of örugg með
mig,“ segir hún og bætir við að þau
Marvin dreymi um að flytja í burtu svo
þau geti byrjað nýtt líf þar sem enginn
þekki þau.
„Okkur langar að flytja út en ég
veit ekki. Fjölskyldan er hér og svo er
ég líka með þessar tvær íbúðir sem ég
losna ekki við. Okkur langar bara að
lifa venjulegu lífi og hverfa í fjöldann.
Vera þar sem enginn veit hver við erum
og við erum bara tvö með börnin okk-
ar. Okkur langar bara í annan séns.“ n
Berglind Þórsdóttir hefur átt við eiturlyfjafíkn að
stríða frá ungaaldri. Hún byrjaði að drekka áfengi 13
ára og lenti í skelfilegri lífsreynslu í kringum ferming-
araldurinn sem hún segir hafa orðið til þess að lífið
hafi tekið ógnvænlega stefnu. Berglind er edrú í dag
og ófrísk að sínu öðru barni.
Indíana Ása Hreinsdóttir
indiana@dv.is
Viðtal
„Ég var hrein mey
áður en þetta
gerðist og þetta hafði
mikil áhrif á traust mitt í
garð karlmanna.
Lífið hrundi
eftir nauðgun
Hamingja með erfingjann Berg-
lind segir mikla hamingju ríkja á heimili
þeirra með væntanlegan erfingja en
hún er komin fimm mánuði á leið.
Fallin Myndin er tekin í einu af þeim skiptum sem Berglind féll. Hún féllst á að sýna myndina til að sýna hversu ömurleg fíknin er.
M
Y
N
D
B
jA
r
N
i E
ir
Ík
SS
o
N