Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.2013, Blaðsíða 14
14 Fréttir 19.–21. apríl 2013 Helgarblað
M
ér finnst þetta bara fárán
legt,“ segir Rafal Witowski
sem búið hefur á Íslandi í
ellefu ár en var synjað um
íslenskan ríkisborgararétt
þegar hann sótti um hann í fyrra. Fað
ir hans, sem búið hefur á Íslandi jafn
lengi, hefur sótt um í tvígang og var
synjað í bæði skiptin.
Ástæðan fyrir því að feðgarn
ir fá ekki ríkisborgararétt er sú sama,
endurtekin umferðarlagabrot sem
hafa átt sér stað hér á landi.
„Móðir mín og bróðir eru búin að
fá íslenskan ríkisborgararétt, en ekki
pabbi. Og miðað við þau lög sem eru
í gildi núna verður það aldrei.“
Hámark 101 þúsund í sekt
Til að geta sótt um íslenskan ríkis
borgararétt þarf umsækjandi að hafa
haft lögheimili hér á landi í sjö ár,
ásamt því að uppfylla önnur skilyrði.
Ýmsir þættir geta þó komið í veg fyrir
að umsóknin sé samþykkt, líkt og
feðgarnir hafa fengið að finna fyrir.
Í lögum um íslenskan ríkisborgara
rétt segir að umsækjandi megi ekki
hafa sætt sektum eða fangelsisrefs
ingu, hér á landi eða erlendis, til að
öðlast ríkisborgararétt. Frá þessu
má þó víkja að liðnum fresti sem
tilgreindur er í lögunum ef brotin eru
ekki endurtekin.
Í lögunum segir jafnframt: „Ef um
sækjandi hefur einungis sætt sektar
refsingum og samanlögð fjárhæð
sekta er lægri en 101.000 kr. er heim
ilt að veita íslenskan ríkisborgararétt
ef aðrar upplýsingar um umsækjanda
mæla ekki gegn því, enda sé liðið
a.m.k. eitt ár frá því að síðasta brot var
framið.“
Refsað tvisvar
Sektir feðganna eru hærri en sem
þessari upphæð nemur og því eygja
þeir litla von um öðlast nokkurn
tíma íslenskan ríkisborgararétt, þrátt
fyrir að uppfylla öll hin skilyrðin. Það
skal þó tekið fram að sektirnar eru
að fullu greiddar. „Við erum engir
glæpamenn,“ segir Rafal sem viður
kennir brot sín fúslega, en finnst þau
vega óþarflega þungt.
„Það er verið að refsa mér og
pabba tvisvar. Við greiddum okkar
sekt, eins og allir þurfa að gera, og
við erum líka óhæfir til að fá ríkis
borgararétt. Ef Íslendingur gerist
sekur um endurtekin umferðar
lagabrot þá kemur ekki lögreglan og
klippir vegabréfið hans.“
Óviss með framtíðina
Rafal og fjölskylda hans fluttu hingað
til lands frá Póllandi árið 2002, en þá
var Rafal þrettán ára. Hann talar nán
ast lýtalausa íslensku og lítur á sig
sem Íslending. Það eina sem hann
vantar er íslenskur ríkisborgararéttur
svo hann geti að fullu tekið þátt í að
móta samfélagið sem hann býr í. „Ég
er óviss með mína framtíð þrátt fyrir
að hafa alist hér upp að miklu leyti.“
Fjölskyldan hefur komið sér vel
fyrir á Seyðisfirði og er með veitinga
rekstur í bænum. Sjálfur starfar Rafal
í álverinu á Reyðarfirði, ásamt því að
hjálpa til með veitingareksturinn,
sem hann kallar fjölskyldufyrirtækið.
Þá er hann einnig í björgunarsveit og
hefur einstaka sinnum tekið að sér
að túlka fyrir fréttastofu RÚV.
Fjölskyldunni líður vel á Ís
landi, hér vill hún vera og er ekkert á
leiðinni aftur til Póllands.
„Það er verið að skera fjölskylduna
í tvennt. Hálf fjölskyldan er með
ríkis borgararétt en hinn helmingur
inn ekki. Mér finnst ekki í lagi að gera
þetta,“ segir Rafal sem er mjög sár út í
stjórnvöld vegna málsins.
Finnst hann vera annars flokks
Rafal bendir á að hann og faðir hans
fái til dæmis ekki að kjósa, þótt þeir
gjarnan vildu. „Pabbi getur ekki tek
ið þátt í að móta framtíðarumhverfi
sonar síns, bróður míns. Það er mjög
ósanngjarnt.“
Sjálfur upplifir Rafal sig sem
annars flokks þegn á meðan hann hef
ur ekki full réttindi sem Íslendingur.
Félagar hans í björgunarsveitinni
ræddu um kosningarnar nýlega og
var hann spurður hvað hann ætlaði
að kjósa. „Þá leið mér bara eins og ég
væri hundur. Allir mínir vinir og fjöl
skylda eru á Íslandi. Hvað vilja stjórn
völd að ég geri? Fari aftur til ömmu
og afa í Póllandi? Þetta gengur ekki
svona,“ segir Rafal ákveðinn. n
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
blaðamaður skrifar solrun@dv.is
„Við erum engir
glæpamenn“
n Fá ekki íslenskan ríkisborgararétt vegna umferðarlagabrota
Skilyrði fyrir
íslenskum
ríkis borgara
rétti
Ásamt búsetuskilyrðum þarf umsækjandi
um íslenskan ríkisborgararétt að uppfylla
eftirfarandi skilyrði:
1 Umsækjandi hafi sannað með fullnægjandi hætti hver hann sé.
2 Umsækjandi sé starfhæfur og vel kynntur og leggi m.a. því til stað
festingar fram álit tveggja valinkunnra
íslenskra ríkisborgara.
3 Árangurslaust fjárnám hafi ekki verið gert hjá umsækjanda sl. þrjú ár, bú
hans tekið til gjaldþrotaskipta eða hann í
vanskilum með skattgreiðslur.
4 Umsækjandi geti framfleytt sér hérlendis og hafi ekki þegið fram
færslustyrk frá sveitarfélagi sl. þrjú ár. Er
umsækjanda skylt að sýna fam á að hann
hafi framfært sig með löglegum hætti hér á
landi og er innanríkisráðuneytinu heimilt að
afla skattframtala og gagna frá skattyfir
völdum því til staðfestingar.
5 Umsækjandi hafi ekki, hérlendis eða erlendis, sætt sektum eða fangelsis
refsingu eða eigi ólokið máli í refsivörslu
kerfinu þar sem hann er grunaður eða
sakaður um refsiverða háttsemi samkvæmt
íslenskum lögum. Frá þessu má þó víkja að
liðnum fresti sem tilgreindur er í lögum um
íslenskan ríkisborgararétt.
6 Umsækjandi skal hafa staðist próf í íslensku samkvæmt kröfum í reglu
gerð nr. 1129/2008.
(AF veF innAnRíkisRáðuneytisins)
„Það er verið að refsa
mér og pabba tvisvar
Fjölskyldan á seyðisfirði Þau hafa komið sér vel
fyrir í bænum og eru með fjölskyldufyrirtæki sem sér um
veitingarekstur. Rafal er lengst til hægri á myndinni.
Of neðarlega
á lista fyrir
RÚV
Eiríkur Stefánsson sem skipar 25.
sætið á lista hjá Flokki heimilanna
í Suðvesturkjördæmi fékk ekki að
koma fram í kosningaþætti RÚV
um auðlindamál á þriðjudags
kvöld. Ástæðan var að hann þótti
of neðarlega á lista. Eiríkur segir
að þegar boð RÚV barst flokknum
hafi hvergi verið kveðið á um þess
ar takmarkanir.
Ritstjóri kosningasjónvarps
RÚV hafði samband við flokkinn
klukkan þrjú á þriðjudag og neit
aði flokknum um að senda Eirík í
þáttinn.
Eiríkur kveðst afar ósáttur
við þessi vinnubrögð og telur
að RÚV sé að taka sér vald til að
ákveða hverjir fái að koma fram
í ákveðnum málaflokkum fyrir
hönd flokkanna. Sigríður Hagalín
Björnsdóttir, ritstjóri kosninga
umfjöllunar RÚV, segir að þau
hafi frétt það síðdegis í fyrradag
að Eiríkur kæmi í þáttinn. Í bréfi
sem flokkunum hafi verið sent
upp úr miðjum mars, þar sem
gerð hafi verið grein fyrir tilhögun
kosningaumfjöllunar RÚV, hafi
komið fram, að framboðin gætu
komið oddvitum sínum í hverju
kjördæmi að í málefnaþáttum.
Sigríður segir að RÚV hafi reyndar
ekki verið mjög hart á því að fram
bjóðendur í öðru, og jafnvel þriðja
sæti, gætu komið í þættina ef odd
vitarnir ættu ekki heimangengt
– en þættirnir væru ekki ætlaðir
fólki í stuðningssætum á lista.
Henti dópi út
um gluggann
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
fann fíkniefni við húsleit í íbúð í
Kópavogi á miðvikudag. Um var
að ræða amfetamín, etöflur og
kannabis. Tveir menn á þrítugs
aldri voru í íbúðinni þegar lög
reglan kom á vettvang og henti
annar þeirra fíkniefnum út um
glugga. Það skilaði þó ekki til
ætluðum árangri því þau fund
ust, sem og fíkniefnin innandyra.
Mennirnir hafa áður komið við
sögu hjá lögreglu.