Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.2013, Blaðsíða 26

26 Umræða 19.–21. apríl 2013 Helgarblað
Við lofum engu „Fólk getur kosið hið óbreytta. Hið sama aftur. Eða kosið Bjarta framtíð.
S
á sem talar í loforðum hef-
ur yfirleitt slæma samvisku.
„Ég lofa að gera þetta aldrei
aftur,“ er setning sem óþekkur
krakki segir við foreldra sína
eftir skammir eða einhver muldrar
við maka sinn eftir að hafa farið
hressilega yfir strikið í fertugsafmæli.
Loforð eru þrautalending þess sem
misst hefur traust. Yfirleitt endar lof-
orðaflaumur á brostnum vonum, því
heimurinn er ekki gerður fyrir lof-
orð. Brostnar vonir leiða svo til enn
minna trausts. Og enn meiri loforða.
Þannig er Ísland í dag. Traust
vantar í samfélagið. Viðbragð hefð-
bundinna stjórnmálaflokka er að lofa
meiru. Það er þekkt samskiptaform
milli kjósenda og stjórnmálamanna.
Ný met hafa verið slegin: Að þessu
sinni hefur kosningabaráttan mest-
megnis staðið um það hvað gera eigi
við tæpa 300 milljarða sem algerlega
er óvíst að séu á nokkurn hátt fastir í
hendi. Semsagt: Frúin í Hamborg.
Fölsk mynd
Já, nei, svart og hvítt segi ég. Björt
framtíð tekur ekki þátt í þessu. Heil-
brigð og yfirveguð manneskja lofar
ekki. Maður segir: Þetta langar mig
að gera. Svona vil ég verða. Maður
talar í markmiðum. Og ef maður
er staðfastur, lærdómsfús, úrræða-
góður og kann að beita sjálfan sig
aga, þá nær maður markinu. Með
svona hugarfari fer maður í líkams-
rækt, staðráðinn í því að byggja upp
vöðvamassa. Maður lofar honum
ekki.
Í stjórnmálum eru loforð einkar
hættuleg því þau senda út þá fölsku
mynd að stjórnmál snúist um það að
stjórnmálamenn framkvæmi, einir,
en aðrir þurfi ekki að gera neitt. Það
er óraunhæft. Enda leiðir loforða-
flaumur yfirleitt á endanum til ásak-
ana og afsakana. Aðrir vildu ekki
framkvæma. Ekki stóð á mér. Eða
annað vinsælt: Forsendur breyttust.
Þessi steppdans mun byrja strax
í stjórnarmyndunarviðræðunum
með tilheyrandi skítaglotti loforða-
fólks. Þannig getur þjóð haldið áfram
hring eftir hring. Kollsteypu eftir koll-
steypu. Forsendubrest eftir forsendu-
brest. Nema eitthvað gerist. Nema
eitthvað breytist.
Skýrir valkostir
Fólk getur kosið hið óbreytta. Hið
sama aftur. Eða kosið Bjarta fram-
tíð. Valkostirnir eru nokkuð skýrir.
Við segjum: Breytum því algerlega
hvernig við stundum pólitík. Gerum
eins og við gerum í lífinu. Gerum
eins og fyrirtæki gera. Setjum okkur
markmið. Sammælumst um þau.
Höldum fókus. Verum þrjóskupúkar,
Íslendingar, þegar kemur að þessum
markmiðum. Verum ákveðin í því að
gera ekki neitt nema það sem styður
þessi markmið.
Svona vill Björt framtíð að Ísland
verði, í stuttu máli (en ítarlegar má
lesa á www.bjortframtid.is):
1) Það þarf að auka fjölbreytni. Í
atvinnulífinu geta nýjar greinar vax-
ið, eins og tækni- og hugverkageirinn
og skapandi greinar, með réttum
stuðningi. Það aflar okkur tekna án
þess að ganga á umhverfið. Fleiri ál-
ver eru ekki skynsamleg.
2) Það þarf stöðugra efnahagslíf.
Gjaldmiðlinum okkar er ekki treyst.
Hann sveiflast. Verðbólga fer upp.
Lánin okkar eru þar af leiðandi dýr.
Þessu er hægt að breyta, ef við vilj-
um.
3) Við þurfum að nýta betur
hæfileika okkar, tíma og peninga.
Minnka sóun. Þetta er ekki bara
verk efni í umhverfismálum, þar sem
sóun er áþreifanlegt vandamál, held-
ur líka í skólamálum og heilbrigðis-
málum. Við beinum ungu fólki í nám
sem það flosnar upp úr. Það er ótækt.
Við beinum fólki í dýr úrræði í heil-
brigðisþjónustu, á meðan önnur eru
ódýrari og betri. Það er líka ótækt.
4) Það þarf að minnka vesenið
í samfélaginu. Við þurfum að ein-
falda þjóðfélagið, bæta þjónustu hins
opin bera við almenning, afnema
höft og koma á opnu samkeppnis- og
markaðsumhverfi.
5) Við þurfum meiri sátt. Þetta er
verkefni sem verður að taka alvar-
lega. Það gengur t.d. ekki að skipta
sífellt um kúrs í stórum verkefnum,
eins og aðildarviðræðum við ESB,
eða klára ekki önnur, eins og endur-
skoðun stjórnarskrárinnar. Og við
verðum að tala meira saman.
Höldum fókus
Þessi nýja tegund af stjórnmálum,
sem svo ágætlega var nefnd mark-
miðsstjórnmál – og tileinkuð Bjartri
framtíð – í sjónvarpsþætti á dögun-
um, krefjast opins huga, góðs hjarta-
lags, ábyrgðar og atorkusemi. En
fyrst og síðast krefst þessi tegund
stjórnmála þess af okkur öllum að
við vinnum saman. Annars gerist
lítið. Og samvinna krefst þess að við
tölum við hvert annað af virðingu og
sanngirni. Björt framtíð er því ekki
að tala um Dýrin í Hálsaskógi þegar
hún talar um sátt. Að allir eigi að
vera vinir því það sé svo skemmti-
legt. Nei. Málið snýst um hið ein-
falda grundvallaratriði að skítkast
og dónaskapur gefur engum neitt.
Ekkert þokast áfram með skætingi
og leiðindum. Leiðindi, á þingi eða
annars staðar, eru tímasóun.
Við viljum auka trú á framtíðina.
Auka traust í samfélaginu. Það er
ærið verkefni. Það verkefni varðar
beinlínis budduna okkar, lífskjörin,
því einn höfuðvandi íslensks efna-
hagslífs er skortur á trausti. Það eyk-
ur áhættu í fjármálalífinu. Það hækk-
ar vexti. Það léttir launaumslagið.
Að skapa traust á samfélagi og
innan samfélags er alveg jafnerfitt
verkefni og að skapa traust í lífinu
yfir höfuð, milli fólks. Lykilatriðið er
að kunna að haga sér. Björt framtíð
lofar þó því: Að haga sér eins og full-
orðin manneskja. Nafnið á flokkn-
um endurspeglar hlutverk hans.
Hlutverkið er að setja þjóðfélaginu,
í samvinnu við annað fólk, ásættan-
leg og raunhæf markmið sem gera
Ísland betra og framtíðina bjarta,
ef þeim er náð. Næsta skrefið er
að vinna að þessum markmiðum
saman, sem flest, og hörfa ekki frá
þeim.
Spurningin sem Björt framtíð
sendir til kjósenda er einföld: Eruð
þið með? Eigum við að gera þetta?
Aðsent
Guðmundur
Steingrímsson
Árni Páll Árnason
Sunnudag kl. 13:00
Formaður Samfylkingarinnar svarar spurningum þínum á DV.is