Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2013, Blaðsíða 8

8 Fréttir 28.–30. júní 2013 Helgarblað
Félög Gunnlaugs græddu 395 milljónir
n Teton heldur áfram að mala gull fyrir hluthafa sína
T
vö eignarhaldsfélög sem eru
að hluta til í eigu Gunnlaugs
Sigmundssonar, fjárfestis og
fyrrverandi þingmanns Fram-
sóknarflokksins, hafa grætt samtals
395 milljónir króna á síðustu tveim-
ur rekstrarárum þeirra, sem árs-
reikningar liggja fyrir um. Þetta kem-
ur fram í ársreikningum félaganna,
Teton ehf. og Þingholti ehf. Líkt og
kunnugt er þá er Gunnlaugur faðir
Sigmundar Davíðs, forsætisráðherra
Íslands.
Teton er umsvifamikið og
stöndugt fjárfestingarfélag sem á
eignir upp á nærri 1.600 milljónir
króna en skuldar aðeins tæplega 140
milljónir. Félagið hagnaðist um ríf-
lega 364 milljónir króna árið 2011.
Teton var upphaflega stofnað utan
um eignarhlut Gunnlaugs, Vilhjálms
Þorsteinssonar og Arnar Karlssonar
í fjarskiptafyrirtækinu Kögun. Þre-
menningarnir seldu 15 prósenta
hlut sinn í Kögun til Baugsfélagsins
Dagsbrúnar árið 2006. Eftir þá sölu
hélt Teton áfram fjárfestingum og
hagnaðist meðal annars um 1.150
milljónir króna árið 2008, sama ár
og íslensku bankarnir hrundu. 600
milljónir króna voru greiddar í arð
til hluthafa Teton vegna þessa hagn-
aðar. Hlutdeild Gunnlaugs í arðinum
nam 120 milljónum króna.
Hitt félagið, Þingholt ehf., græddi
tæpar 30 milljónir króna í fyrra, sam-
kvæmt nýbirtum ársreikningi fé-
lagsins. Félagið heldur utan um
eignarhald á fasteigninni að Hellu-
sundi 6 í miðbæ Reykjavíkur þar
sem Teton er skráð til húsa, meðal
annarra félaga. Félög eigenda Teton
standa því vel enda hefur Gunnlaug-
ur sjálfur sagt að framkvæmdastjóri
félaganna, Örn Karlsson, sé mjög fær
á sínu sviði: „Örn er mikill snillingur
og ég hef notið góðs af því.“ n
ingi@dv.is
n Stjórn RÚV með stærra hlutverk en áður n Fylgist með verkefnum fjölmiðilsins
F
rumvarp Illuga Gunnarssonar
til laga um Ríkisútvarpið færir
Alþingi óbeint vald yfir dag-
skrárstefnu, starfsemi og
megináherslum fjölmiðilsins
ólíkt því sem tíðkaðist á árum áður.
Verði lögin að veruleika mun Alþingi
skipa stjórn sem meðal annars hefur
það hlutverk að „fylgjast með starf-
semi og verkefnum Ríkisútvarpsins.“
Þannig verður fyrirkomulagi Ríkis-
útvarpsins ekki bara breytt til fyrra
horfs heldur þinginu færð meiri völd
en það hafði áður en lög Katrínar
Jakobsdóttur, fyrrverandi mennta-
og menningarmálaráðherra, voru
sett. Þetta skýrist af því að með lög-
um hennar var starfssvið stjórnar
Ríkisútvarpsins víkkað út. Um leið
var reglum um skipan stjórnar-
innar breytt með það að leiðarljósi
að gera hana óháða hinu pólitíska
valdi. Samkvæmt frumvarpi Illuga
verður aðeins skipan stjórnarinnar
færð undir Alþingi á ný, en lýsingin
á starfssviðinu helst óbreytt. Þannig
mun Alþingi kjósa alla sjö stjórnar-
mennina og þeir gegna mun stærra
hlutverki en áður.
Hert á pólitíska valdinu
Samkvæmt lögum um Ríkisútvarpið
sem samþykkt voru árið 2007 ræður
stjórnin útvarpsstjóra en sér að öðru
leyti einvörðungu um mál er lúta að
rekstri félagsins. Eins og áður segir
fela lög Katrínar stjórninni einnig
að móta dagskrárstefnu og megin-
áherslur í starfi útvarpsins í sam-
vinnu við útvarpsstjóra auk þess sem
hún sinnir eftirliti með starfsemi fjöl-
miðilsins.
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,
þingkona Samfylkingarinnar, lýsir
miklum áhyggjum af frumvarpi
Illuga á Facebook-síðu sinni. „Frum-
varpið um breytta skipan stjórnar
RÚV lætur lítið yfir sér en hefur í för
með sér aukið pólitískt vald yfir dag-
skrárstefnunni,“ skrifar hún. „Nú er
verið að hverfa til þeirra tíma þegar
Alþingi tilnefndi stjórnina hlutbund-
inni kosningu. Þegar þessi háttur
var hafður á hafði stjórnin fyrst og
fremst rekstrarhlutverk. Núna eru
tilnefningarnar færðar í fyrra horf
en hlutverkið er breytt: Fulltrúar
stjórnmálaflokka eiga að móta dag-
skrárstefnu RÚV! Hin unga og ferska
ríkisstjórn vill herða á pólitísku valdi
yfir Ríkisútvarpinu. Mér finnst það
stórmál.“
Páll Valur Björnsson, þingmaður
Bjartrar framtíðar, tók í sama streng
þegar DV sló á þráðinn til hans og
sagði að sér þætti undarlegt að rjúfa
ætti þá sátt sem náðist á síðasta
þingi. Eðlilegra væri að láta reyna
á lög Katrínar áður en ráðist yrði í
breytingar á þeim.
Meiri hætta á íhlutun
Sjö af átta umsagnaraðilum leggjast
eindregið gegn frumvarpi Illuga.
Flestir mótmæla því meðal annars á
grundvelli þeirra atriða sem nefnd
eru hér að framan en einungis fyrir-
tækið Skjárinn fagnar frumvarpinu.
„Það sem gerir tillögur mennta-
og menningarmálaráðherra enn
verri, er að hlutverk stjórnar sam-
kvæmt nýju lögunum er talsvert
breytt og víðfeðmara en samkvæmt
eldri lögum,“ segir í umsögn frá
Bandalagi íslenskra listamanna. „Sú
sjö manna stjórn sem kosin yrði sam-
kvæmt tillögum ráðherrans hefði því
mun breiðara hlutverk en tíðkast
hefur til þessa. Þannig væri hætta
á íhlutun frá pólitískt skipuðum
stjórnarmönnum um innri mál RÚV
mun meiri en verið hefur á grund-
velli eldri laga.“
Ólíkt stefnu Svía og Breta
Bendir Lárus Ýmir Óskarsson, kvik-
myndaleikstjóri og fyrrverandi fjöl-
miðlamaður, á að frumvarp Illuga
færi fyrirkomulag Ríkisútvarpsins
fjær þeirri stefnu sem er við lýði í
Bretlandi og Svíþjóð hvað varðar
ríkis rekna fjölmiðla. „Í Bretlandi hafa
menn lengi vitað af hættum þess að
hleypa stjórnmálamönnum nálægt
BBC. Þeir hafa á orði að það sé álíka
viturlegt að láta stjórnmálamenn
ráða fjölmiðlum og að gera Drakúla
að blóðbankastjóra,“ skrifar hann og
nefnir að í þessum ríkjum, og víðar í
Evrópu, sé lagt upp úr því að pólitískt
skipaðir fulltrúar komi aðeins að al-
mennum ákvörðunum um rekstur
ríkisfjölmiðla, en sé haldið fjarri
hvers kyns dagskrárvaldi. n
Mótfallin breytingunum Sigríður Ingi-
björg Ingadóttir, þingkona Samfylkingar-
innar, hefur áhyggjur af þróun mála.
„Hin unga og ferska
ríkisstjórn vill
herða á pólitísku valdi yfir
Ríkisútvarpinu. Mér finnst
það stórmál.
Jóhann Páll Jóhannsson
blaðamaður skrifar johannpall@dv.is
Dagskrárstefnan
undir pólitískt vald
Setja verður frumvarp Illuga í samhengi
við orð samflokksmanna hans um
að hrekja pólitíska andstæðinga úr
Efstaleiti. Þegar frumvarp Katrínar
Jakobs dóttur var til umræðu í mars
sagðist Jón Gunnarsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, vilja fækka Sam-
fylkingar- og VG-liðum á fréttastofu
Ríkis útvarpsins. Brynjar Níelsson, þing-
maður sama flokks, tók í sama streng
á þingi nýlega og sagði mikilvægt að í
stjórn útvarpsins sæti „alvöru fólk“ en
ekki vinstrimenn. Þótt þeir hafi báðir
sagst lítið hafa meint með ummælunum
hafa yfirlýsingarnar vakið ugg meðal
fjölmiðlafólks og lýstu fréttamenn Ríkis-
útvarpsins áhyggjum sínum í samtali við
Smuguna fyrr í vetur. Þá hafa bæði fyrr-
verandi og núverandi ritstjórar Morgun-
blaðsins, sem báðir eru áhrifamenn inn-
an Sjálfstæðisflokksins, kvartað undan
Ríkisútvarpinu. Vill Davíð Oddsson leggja
það niður en Styrmir Gunnarsson hefur
hvatt til þess að gerðar verði breytingar
á Ríkisútvarpinu til þess að „skapa meira
jafnvægi“ í umfjöllun fjölmiðilsins.
„Alvöru fólk“ en ekki vinstrimenn
RÚV undir Alþingi Samkvæmt
lögum Illuga Gunnarssonar, mennta- og
menningarmálaráðherra, munu pólitískt
skipaðir fulltrúar hafa áhrif á dagskrár-
stefnu Ríkisútvarpsins.
Farsæll fjárfestir
Gunnlaugur Sigmunds-
son er farsæll fjárfestir
en félög honum tengd
halda áfram að skila
fínum hagnaði ár frá ári.
Sjötug dæmd
fyrir fjárdrátt
Tæplega sjötug kona var á
fimmtudag dæmd í tveggja ára
skilorðsbundið fangelsi fyrir að
hafa dregið sér 50 milljónir króna
í starfi sínu hjá einkabankaþjón-
ustu á eignastýringarsviði Kaup-
þings á árunum 2004–2008.
Konan, Anna V. Heiðdal, var
ákærð fyrir að hafa átján sinnum
dregið sér samtals 50.403.890
krónur, sem voru hluti söluand-
virðis óskráðra verðbréfa, það er
skuldabréfa og víxla, sem hún að-
stoðaði seljendur við að gefa út,
með því að millifæra söluandvirði
verðbréfanna af bankareikningum
kaupenda bréfanna inn á eigin
bankareikning og slá þannig eign
sinni á það, í stað þess að ráðstafa
því í þágu seljenda.
Refsingu Önnu er frestað um
þrjú ár og fellur niður haldi hún
almennt skilorð næstu þrjú árin.
Bændur
lokka beljur
Mjaltaþjónafyrirtækið Lely hefur
tekið saman reynslu erlendra
bænda af beitarskipulagi. Í úttekt
fyrirtækisins kemur meðal annars
fram að hægt sé að skilyrða beljur
til að koma til mjalta, með því að
veita þeim í kjölfarið aðgang að
fersku grasi. Ekki er nægur hvati
að hafa einungis aðgengi að túni,
heldur þarf þess í stað að bjóða
kúnum nýtt beitarsvæði með átta
til tólf tíma millibili. Það er, að
sögn Lely, nægur hvati til að lokka
kýrnar í mjaltir. Í úttektinni er þó
varað við að kúnum sé leyft að
borða of mikið af grasi, enda auki
það á leti þeirra.
Ríki verndi
Snowden
Ögmundur Jónasson hélt erindi á
þingi Evrópuráðs á fimmtudaginn
þar sem hann fjallaði um málefni
tengd internetinu. Þar hvatti hann
alla einstaklinga og allar ríkis-
stjórnir til að taka upp hanskann
fyrir bandaríska uppljóstrarann
Edward Snowden. Ögmundur
sagði að persónunjósnir eins og
bandarísk stjórnvöld stundi séu
hrein ógn við undirstöður réttar-
ríkisins og að Snowden sé „upp-
ljóstrari í þágu lýðræðis“. Auk þess
að ræða mál Snowden ræddi Ög-
mundur um klám á internetinu,
sem hann sagði þrengja sér inn í
líf barna. Hann sagði sölumenn
klámefnis vera naska á að koma
söluvörunni á framfæri við börn.