Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.2010, Qupperneq 22
22 erlent 22. október 2010 föstudagur
Gervöll heimsbyggðin fylgdist í síð-
ustu viku með síðustu stundum
prísundar þrjátíu og þriggja síleskra
námamanna sem höfðu verið fastir
í San Jose-námunni í Síle í sextíu og
níu daga. Einn af öðrum voru þeir
dregnir upp í dagsljósið við mik-
inn fögnuð Sílebúa og undir vökulu
auga fjölmiðla heimsbyggðarinnar.
Um tvö þúsund fréttamenn
höfðu komið sér fyrir í búðunum
sem komið var upp vegna björgun-
arinnar og ríkisstjórn landsins hafði
beitt þungavinnuvélum til að út-
búa bílastæði fyrir bíla fréttastöðva,
enda áhugi á björguninni mikill.
Sjálf gekk björgunin áfallalaust fyrir
sig og var fest á filmu frá öllum sjón-
arhornum.
Átján mánaða í brunni
Í gegnum tíðina hafa átt sér stað
björgunaraðgerðir sem vöktu mikla
athygli, þó að í fæstum tilfella hafi
verið um að ræða jafnviðamikla að-
gerð sem snéri að jafn mörgum ein-
staklingum.
Þann 14. október 1986 var Jessica
McClure, átján mánaða, að leik með
öðrum börnum í Midland í Texas í
Bandaríkjunum. Hún var í umsjá
frænku sinnar sem aflaði sér tekna
með barnagæslu. Frænkan hafði
brugðið sér frá í örskamma stund til
að svara símanum. Þegar hún snéri
aftur sá hún að börnin höfðu safn-
ast saman og horfðu niður í gaml-
an, uppþornaðan brunn, en Jessica
hafði fallið ofan í brunninn og gat
sig hvergi hrært.
Til 16. október unnu björgunar-
menn sleitulaust í 58 klukkustund-
ir að því að bjarga Jessicu upp úr
hrunnholunni sem var ekki nema
um tuttugu sentimetrar í ummál.
Björgunin vakti heimsathygli og var
haft á orði að hún hefði snúist upp í
allsherjar fjölmiðlasirkus.
Fjölmiðlaáhuginn náði hámarki
þegar þáverandi forseti Bandaríkj-
anna, Ronald Reagan, hafði á orði
að „… allir í Ameríku hefðu orðið
guðfeður og guðmæður Jessicu á
meðan á þessu stóð.“
Í kjölfar björgunarinnar þurftu
læknar að fjarlægja hluta hægri fót-
ar Jessicu og í gegnum tíðina hefur
hún þurft að leggjast fimmtán sinn-
um undir hnífinn. Jessica man sjálf
lítið eftir slysinu.
Hún gekk í hjónaband með Dav-
id Morales árið 2006 og mun við 25
ára aldur fá aðgang að sjóði sem
velunnarar hennar stofnuðu. Sam-
kvæmt orðrómi er nú um ein millj-
ón Bandaríkjadala í sjóðnum.
Námaslys í Pennsylvaníu
Námamenn í Quecreek-námu í
Somerset-sýslu í Pennsylvaníu í
Bandaríkjunum gerðu 24. júlí 2002
þau afdrifaríku mistök að grafa inn
í nærliggjandi yfirgefna og illa við-
haldna námu, Saxman-námuna,
með þeim afleiðingum að vatn
flæddi inn í Quecreek-námuna.
Í sjötíu og sjö klukkustundir voru
níu námamenn fastir í iðrum jarð-
ar en að lokum tókst að bjarga þeim
öllum við mikinn fögnuð um gervöll
Bandaríkin enda hafði bandaríska
þjóðin fylgst með í ofvæni.
Eins og við var að búast mótuðu
fjölmiðlar björgunina samkvæmt
eigin kokkabókum, gerðu hana að
„góðra frétta“-sögu og réru að því
öllum árum að sveipa námumenn-
ina tímabundinni frægð.
Haft var á orði að einingin og
samstarf björgunarmanna, nám-
anna og alls samfélagsins í Somer-
set hefði verið í æpandi mótsögn við
aðra helstu frétt dagsins sem fjallaði
um glæpsamlegt athæfi og græðgi í
viðskiptalífinu í Bandaríkjunum.
Þáverandi forseti Bandaríkjanna,
George W. Bush, hitti námamenn-
ina í kjölfar björgunarinnar og sagði
að björgunin væri það sem hann
kallaði „… anda Bandaríkjanna,
hinn mikla styrk þjóðarinnar.“
Fimmtán dagar í húsarústum
Nær okkur í tíma er saga björgun-
ar haítísku stúlkunnar Darlene Eti-
enne sem fannst á lífi í rústum Port-
au Prince á Haítí eftir jarðskjálftann
sem lagði borgina í rúst 12. janúar á
þessu ári.
Alþjóðlegt björgunarlið lagði
nótt við dag í von um að finna fólk á
lífi í rústunum og um hálfum mán-
uði eftir jarðskjálftann var álitið
nánast útilokað að fleira fólk fynd-
ist á lífi.
En 28. janúar, hálfum mánuði eftir
jarðskjálftann, heyrði fólk veika rödd
sem barst frá rústum heimilis og kall-
aði til franska björgunarmenn. Einn
þeirra gekk eftir því sem einhvern
tímann hafði verið þak og heyrði
rödd og sá í slitrur af rykugu hári. Við
nánari athugun gat hann séð andlit
Darlene – og að hún var á lífi.
Frönskum björgunarmönnum
tókst að ná Darlene úr rústunum en
eins og nærri má geta var hún mátt-
farin vegna vatnsskorts auk þess
sem vinstri fótleggur hennar var
brotinn.
Talið var að Darlene hefði dreg-
ið fram lífið á vatni sem seytlaði til
hennar frá rústum baðherberg-
is heimilisins auk þess sem hún
muldraði eitthvað um að hafa verið
með litla flösku af Coca-Cola í rúst-
unum.
Almennt er talið ólíklegt að
manneskja geti lifað án vatns leng-
ur en í 72 klukkustundir. Sendi-
herra Frakklands, Didier le Bret, jós
frönsku björgunarmennina lofi, en
þeir höfðu haldið áfram að leita að
fórnarlömbum skjálftans þrátt fyrir
að ríkisstjórn Haítí hefði opinber-
lega lýst því yfir nokkrum dögum
fyrr að leit væri hætt.
Björgun á Everest
Everest, hæsta fjall jarðar, hefur kost-
að margan fjallgöngukappann líf-
ið. Í maí 2006 álitu félagar Lincolns
Hall að hann hefði safnast til feðra
Ótrúleg björgunarafrek
Hið frækilega björgunarafrek sem Síle-
búar unnu í síðustu viku, þegar þrjátíu
og þremur námamönnum var bjargað eft-
ir að þeir höfðu dúsað í tæpa sjötíu daga
í iðrum jarðar, vakti heimsathygli. Sagan
geymir mýmörg björgunarafrek, sum
stórkostlegri en önnur.
kolBEiNN þorstEiNssoN
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
Námaslys í Pennsylvaníu Síðastinámamaðurinnkominnuppáyfirborðið. MyNdir rEutErs
Heimtur úr helju LincolnHalllifðiaf
viðótrúlegaraðstæðuráEverest.