Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Blaðsíða 23

Búnaðarskýrslur 1951
21*
Lömb slátrað í sláturhúsum ... 1 1949 1950 1951 í 223 690
„ slátrað i heimahúsum ... > „ seld til lifs J 272 318 261 772 { 21 014 { 28 512
Myikar œr 71 142 48 088 33 115
Geldar ær 8 507 5 575 3 397
Sauðir og lirútar 3 434 2 950 1 183
Veturgamalt fé 8 477 6 318 6 809
Fullorðið fé slátrað heima . . . 30 491
Samtals 363 878 324 703 348 211
Öll árin er talið með förguðu fé þær kindur, sem seldar hafa verið
til lifs. Munar þar mestu um lömb þau, sem seld hafa verið við fjár-
skiptin.
Talið er fram, að seld hafi verið til lífs 28 512 lömb og verður
síðar vikið nánar að því. Lömb, slátrað utan heimilis, eru talin
223 690, og þar við eiga að bætast 2500 lömb talin með seldum lömb-
um úr Strandasýslu, sem slátrað var í Borgarfirði, en ekki talin fram
þar sem sláturlömb. Þetta eru samtals 226 190 lömb. Samkvæmt öðr-
um skýrslum komu í sláturhús til slátrunar 239 659 lömb, og eru sam-
kvæmt því 13 500 lömb ótalin til slátrunar í búnaðarskýrslu, þó að ekki
sé gert ráð fyrir, að þar sé nokkurt lamb talið, er selt hafi verið til
heimaslátrunar. Fullorðið, slátrað utan heimilis eða fargað á annan hátt,
er talið á búnaðarskýrslum 44 504, en í sláturhús komu aðeins 41 642
fullorðnar kindur, og virðast hér því nærri 3 þúsund sláturkindur of-
taldar eða seldar til lífs og heimaslátrunar í kaupstöðum og kauptún-
um. Er þetta einkennilega há tala, jafnvel þó að gert sé ráð fyrir, að
eitthvað af þessum kindum hafi verið selt til lífs.
Ekkert er hægt að hafa til samanburðar heimaslátrun, nema
framkomna gærutölu umfram tölu sláturfjár í sláturhúsum, en í þeirri
tölu eru einnig gærur af vanhaldafé. Alls komu í verzlanir 1951 388 106
gærur eða 106 805 umfram tölu fjár, er slátrað var í sláturhúsum, en
framtalin heimaslátrun er aðeins 51 505. Framtalið vanhaldafé var að-
eins 24 378, og þó að gert sé ráð fyrir, að nýtzt hafi gærur af því öllu,
— sem ekki er hugsanlegt að verið hafi, — vantar enn framtal 31 þús.
sláurfjár, auk þeirra 10 500, er vantaði á framtal fjár, er slátrað var
utan heimils. Ef gert er ráð fyrir, að helmingur gæranna af vanhalda-
fénu hafi nýtzt, vantar alls 54—55 þús. sláturfjár. Það er og augljóst,
er borinn er saman fjöldi framtalins heimaslátraðs fjár í einstökum
sýslum, að það framtal er mjög misjafnlega gert. Þannig er t. d. talið
fram til heimaslátrunar 4431 kind í ísafjarðarsýslu, en ekki nema 1974
kindur í Barðastrandarsýslu. Enn stórfelldari er þó munurinn á þessu
í Skagafjarðarsýslu, þar sem aðeins er talið 631 heimaslátrað, og Norð-
ur-Múlasýslu, þar sem talið er heimaslátrað 3691 kind, og eru þó fleiri
bændur í Skagafjarðarsýslu. Rétt er að geta þess, að í Skagafjarðarsýslu
mun slátrað fleira af hrossum heima en í Norður-Múlasýslu.