Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Síða 38

36'
Búnaðarskýrslur 1951
Ef tölu daga við landbúnaðarstörf er deilt í upphæðir greidds kaups,
fæst dagkaupið samkvæmt skýrslunum, sem hefur verið sem hér segir
(i kr.):
Börn og forcldrar 1947 1948 1949 1950 1951
Karlar á vinnualdri 16,02 17,44 19,81 22,00 27,58
Konur á vinnualdri 11,51 14,46 14,49 15,63 19,61
Unglingar og gamalmenni . 8,35 10,93 10,36 12,12 14,60
Aðrir 1947 1948 1949 1950 1951
Karlar á vinnualdri 23,29 24,12 29,72 33,84 40,70
Konur á vinnualdri 13,64 16,76 17,80 20,04 26,49
Unglingar og gamalmenni . 10,29 12,16 13,54 14,45 18,38
Þessar tölur eru mjög varhugaverðar að ýmsu leyti. 1 fyrsta lagi er
margt það, sem reiknað er til kaupgjalds, reiknað langt neðan við raun-
verulegt verðmæti, svo sem fæðið. Fæði karla var metið til kaupgreiðslu
1951 aðeins kr. 13,10 á dag og fæði kvenna aðeins kr. 10,50. Er þó með
fæðinu bæði þjónusta og húsnæði. 1 öðru lagi er algengt á kjötfram-
leiðslusvæðum, að nokkur hluti kaupgjaldsins og jafnvel það allt sé
greitt í kindafóðrum, en kindafóður voru 1951 reiknuð á 130 kr. Var
það að vísu mikil hækkun frá því, er áður var, en þó óvíða hálfvirði,
miðað við afurðir fóðurfjárins. í þriðja lagi kveður nokkuð að því,
að þeir, sem vinna við búið, hafi jafnframt aðstöðu til tekjuöflunar
utan þess, og er tillit tekið til þess við kaupgreiðsluna, og hún sjálf
þá oft að miklu leyti fólgin í ýmsu, sem ekki er reiknað búunum til
gjalda, svo sem húsnæði, þjónustu, lán á peningshúsum eða önnur
jarðarafnot. En þótt alls þessa sé gætt, er kaupgjaldið samkvæmt skýrsl-
um óeðlilega lágt, miðað við fram talið vinnumagn. Þó er eigi öll vinna
fram talin. Sá háttur mun hafa komizt á sums staðar síðustu ár, að
bændur hafi ekki talið fram nema sumt af þeirri vinnu, sem hjá þeim
hefur verið unnin, til þess að komast hjá greiðslu slysatryggingargjalda.
Mun þetta aðallega koma fram á vinnu vandafólks.
11. Heildartekjur og gjöld framleiðenda landbúnaSarafurða.
Gross lncome and Expenditure of Agricultural Producers.
I töflu XII (bls. 24—25) er yfirlit um heildartekjur og gjöld fram-
leiðenda landbúnaðarafurða.
Fyrsti dálkur töflunnar, verðmæti afurða, er tekinn úr töflu IX og
vísast til áður gefinna skýringa við hana.
I 2. dálki eru vinnulaun móttekin í peningum. Þau eru
vitanlega að verulegu leyti hjá búlausu fólki, og koma sumpart móti
greiddum vinnulaunum, sem aðallega koma bændunum til gjalda. Af
þessum vinnulaunum eru alls 29,9 millj. kr. hjá búlausu fólki i sveit-
um og kauptúnum, en hjá bændum í sýslum 22,0 millj. kr. og í kaup-
stöðum 2,2 millj. kr. Þess ber að geta um vinnulaun hjá búlausa fólk-