Fréttablaðið - 03.03.2016, Qupperneq 66

Oft ætlar maður
að búa til lengri
dansverk en þau vilja verða
í þessari lengd, maður
ræður ekkert við það, þau
hafa bara sjálfstætt líf.
TónlisT
Kammertónleikar
HHHHH
Verk eftir Brahms og Fauré
Kammermúsíkklúbburinn
Flytjendur: Ari Þór Vilhjálmsson,
Þórunn Ósk Marinósdóttir, Sigurður
Bjarki Gunnarsson og Ástríður Alda
Sigurðardóttir
norðurljós í Hörpu
Sunnudaginn 28. febrúar
Tónskáld hafa mismunandi smekk
eins og aðrir. Sum þeirra hafa hatað
önnur tónskáld. Skrjabín fannst Moz-
art óttalegt dauðyfli. Beethoven hélt
því fram að vandamál Rossinis væri
að hann hefði ekki verið rassskelltur
nóg í uppeldinu. Og Tsjajkovskí var
ekkert að skafa utan af því þegar hann
sagði um Brahms: „Hann er hæfileika-
laus tíkarsonur.“
Tvær tónsmíðar voru fluttar á
síðustu tónleikum Kammermúsík-
klúbbsins á starfsárinu. Þeir voru
haldnir í Norðurljósum Hörpu á
sunnudagskvöldið. Verkin voru
annars vegar eftir tíkarsoninn, og
hins vegar eftir franska tíkarsoninn.
Það er að segja Brahms og Fauré, sem
stundum var kallaður Brahms Frakk-
lands (alvöru Brahms var þýskur).
Ástæðan var sú að mönnum þótti þeir
eiga svo margt sameiginlegt. Þeir gátu
samið undurfagrar laglínur og voru
hallir undir ljóðið. Svo tilheyrðu þeir
sumpart fortíðinni fremur en að vera
brautryðjendur eins og samtíðarmað-
ur þeirra Wagner. Brahms var reyndar
mun meiri fortíðarmaður en Fauré.
Verkin á tónleikunum voru tölu-
vert ólík. Annars vegar var það kvar-
tett fyrir fiðlu, víólu, selló og píanó
nr. 2 eftir Fauré, hinsvegar kvartett
nr. 1 fyrir sömu hljóðfæraskipan
eftir Brahms. Kvartettarnir voru samt
í sömu tóntegund, g moll. Flytjendur
voru Ari Þór Vilhjálmsson á fiðlu,
Þórunn Ósk Marinósdóttir á víólu,
Sigurður Bjarki Gunnarsson á selló og
Ástríður Alda Sigurðardóttir á píanó.
Kvartettinn eftir Fauré var afar
mjúkur og dreymandi. Andrúms-
loftið var nánast þokukennt. Það voru
engar stórar, ástríðuþrungnar megin-
línur sem allt hverfðist um. Tón-
málið samanstóð fyrst og fremst af
litlum hendingum og töfrakenndum
hljómum sem sköpuðu mild áhrif.
Leikurinn var fágaður og fagmann-
legur, samstilltur og öruggur. Túlk-
unin var fallega angurvær, akkúrat
eins og Fauré á að hljóma.
Brahms var miklu meira djúsí. Lag-
línurnar voru unaðslegar og grípandi.
Dásamleg nostalgía sveif yfir vötn-
unum. Ástríðurnar voru ólgandi og
þeim óx stöðugt ásmegin. Þessum
mögnuðu tónum komu fjórmenn-
ingarnir fullkomlega til skila. Ari
Þór spilaði af hástemmdri andakt,
fullkomlega tært og fókuserað. Þór-
unn Ósk og Sigurður Bjarki sáu um
milliraddirnar og gerðu það af inni-
leika sem þó var ávallt agaður og
einbeittur. Og Ástríður Alda spilaði
af hrífandi mýkt, en samt var leikur
hennar gæddur kraftmikilli, róman-
tískri undiröldu. Þetta var snilld.
Jónas Sen
niðursTaða: Framúrskarandi túlkun á
öndvegisverkum eftir Fauré og Brahms.
Léku af hástemmdri
andakt, tært og fókuserað
V ið erum að skoða hverju hreyfingin miðlar sjálf og hvaða myndum hópurinn getur brugðið upp saman. Það er meira
eins og athöfn eða ritúal en línuleg
frásögn,“ segir Katrín Gunnarsdóttir
spurð út í hið nýja dansverk sitt
Kviku sem frumsýnt verður í Þjóð-
leikhúsinu í kvöld, nánar tiltekið í
Kassanum, klukkan 21.
Á sviðinu er danshópurinn ein-
beittur að framkalla hin ýmsu lík-
amlegu blæbrigði eins og hristing
og stapp og svo mjúkar hreyfingar á
milli. „Áherslan er á líkamlega nær-
veru dansaranna og hvernig orkan
skapast milli þeirra og áhorfenda,“
útskýrir hún.
Katrín segir hópinn sem tekur
þátt í verkinu fjölbreyttan. Í honum
eru fimm einstaklingar, Védís
Kjartansdóttir, Snædís Lilja Inga-
dóttir og Una Björk Bjarnadóttir
sem allar eru dansarar, Kristinn
Guðmundsson myndlistarmaður
og Hilmir Jensson leikari. „Strák-
arnir eru engir nýgræðingar í dansi
heldur hafa sýnt góða takta þar,“
tekur Katrín fram.
Kvika er um fimmtíu mínútur að
lengd. „Oft ætlar maður að búa til
lengri dansverk en þau vilja verða í
þessari lengd, maður ræður ekkert
við það, þau hafa bara sjálfstætt líf,“
segir Katrín kankvís. „En allir dans-
ararnir eru á sviðinu allan tímann
og eru á stöðugri hreyfingu þannig
að þeir fá að púla.“
Katrín er ánægð með að fá Kass-
ann í Þjóðleikhúsinu sem sýningar-
rými. „Það er gaman að vera í eigin
svarta boxi og ekki í of stórum sal,
þá ná áhorfendur svo mikilli nánd
við þá sem eru á sviðinu,“ segir hún.
„Í þessu verki er hljóðmyndin mjög
lágstemmd þannig að áhorfendur
heyra andardrátt og líkamshljóð
dansaranna,“ lýsir hún og sér greini-
lega margar færar leiðir í túlkuninni.
Hún tekur fram í lokin að sýningar-
tíminn sé snarpur því þátttakend-
urnir séu að fara í önnur verkefni en
að fyrirhugaðar séu fimm sýningar í
þessum mánuði.
gun@frettabladid.is
Orkan sem skapast milli áhorfenda og dansara
kvika, dansverk eftir katrínu gunnarsdóttur, verður frumsýnt í kassanum í þjóðleikhúsinu í kvöld.
Katrín og danshópurinn í Kviku munu nota ýmsar leiðir til að skapa orku á dansgólfinu og miðla til áhorfenda. FréttaBlaðið/Vilhelm
Hamrahlíðarkórarnir og Hallveig
Rúnarsdóttir sópran koma fram á
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar
Íslands í Hörpu í kvöld sem stjórnað
er af hinum eistneska Tõnu Kaljuste.
Þar eru þrjú verk á dagskránni, tvö
eftir Arvo Pärt og eitt eftir Górecki.
Þorgerður Ingólfsdóttir kórstjóri lýsir
einu þeirra svo:
„Te Deum er ótrúlega fallegt og
áhrifamikið verk. Það lyftir mann-
eskjunni og við losnum við svolítið af
þeim fjötrum sem mengunin, hávað-
inn og áreitið er.“ Hamrahlíðarkór-
arnir, um 130 manns, syngja verkið
undir stjórn Þorgerðar og spurð
hvort þeir hafi ekki haft heilmikið
fyrir þessu segir hún: „Jú, Guði sé lof.
Það þarf að hafa fyrir góðum hlutum
í þessu lífi, sama hvað það er.“
Þorgerður segir Arvo Pärt eitt mest
spilaða tónskáld okkar tíma og enn
á lífi. „Nálgunin í Te Deum er dálítið
sérstök, ekki síst með ungu fólki, því
þetta er verk kyrrleikans sem er nú
ekki mesta einkenni okkar tíma. Á
móti má spyrja: Af hverju höfðar tón-
list Pärts til svo margra í dag? Það er
þessi löngun, þessi þörf, þessi leit eftir
að einhvers staðar sé hægt að hvíla í
hugsun sinni, hvíla í sjálfum sér.“
Nóturnar eru þó ekki allar lág-
stemmdar í Te Deum að sögn Þor-
gerðar. „Það er styrkleikur inn á milli
hljóðari kafla. Pärt velur hinn forn-
kirkjulega texta Te Deum sem enn er
notaður um hinn kristna heim. Hann
er bæn um að við séum varðveitt og
um frið sem allir óska sér innst inni.“
Te Deum er númer tvö á efnis-
skránni því í upphafi flytur hljóm-
sveitin verk Pärt, Cantus in memori-
am Benjamin Britten og tónleikunum
lýkur á Sinfóníu nr. 3 eftir Górecki. Í
henni syngur Hallveig dramatískan
texta þar sem missir og viðskilnaður
eru meginviðfangsefnið.
gun@frettabladid.is
Það þarf að hafa fyrir góðum hlutum
„te Deum er eiginlega verk kyrrleikans og kyrrleikinn er nú ekki mesta einkenni okkar tíma,“ segir Þorgerður, stjórnandi
hamrahlíðarkórsins. mynD/Greipur GíSlaSon
3 . m a r s 2 0 1 6 F i m m T u D a G u r42 m e n n i n G ∙ F r É T T a B l a ð i ð
0
3
-0
3
-2
0
1
6
0
4
:2
4
F
B
0
8
0
s
_
P
0
7
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
6
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
1
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
8
A
7
-2
A
A
0
1
8
A
7
-2
9
6
4
1
8
A
7
-2
8
2
8
1
8
A
7
-2
6
E
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B

F
B
0
8
0
s
_
2
_
3
_
2
0
1
6
C
M
Y
K