Skírnir - 01.01.1984, Side 24
20
ÁSTRÁÐUR EYSTEINSSON
SKÍRNIR
ingasaga okkar á köflum hafa býsna ljósa punkta að geyma, en
óhjákvæmilega er hún einnig nokkuð einhæf. Hugurinn leitar
gjarnan fyrst til þeirra verka sem hafa verið talin gnæfa upp
úr (og má ugglaust nefna sum þeirra þýðingarafrek). Verða þá
fyrst fyrir manni fornfrægar þýðingar Jóns Þorlákssonar á Bægisá
(Pope, Milton, Klopstock), Hómersþýðingar Sveinbjarnar Egils-
sonar og Shakespeareþýðingar Helga Hálfdanarsonar. Einnig
mætti nefna þýðingar Matthíasar Jochumssonar (Byron, Shake-
speare, Ibsen), þýðingar Steingríms Thorsteinssonar (til að
mynda Þúsund. og ein nótt), þýðing Einars Benediktssonar á
Pétri Gaut og ljóðaþýðingar Magnúsar Ásgeirssonar, án þess að
upptalningin sé tæmandi. Flest bíða þessi verk þess að verða
rannsökuð verðuglega sem þýðingar.
Ef nú er litið burt frá einstökum öndvegisverkum og skoðuð
skipting íslenskra þýðinga í hinar hefðbundnu bókmenntagrein-
ar virðast nokkuð skýrar línur koma í ljós. Um leikbókmenntir
er hægt að vera dapurlega stuttorður. Ef frá eru taldar þýðing-
ar á einstökum klassískum leikritum (til að mynda grísku leikj-
unum og leikverkum sem getið var hér að ofan) hafa afar fá
leikrit verið tekin til útgáfu, þótt fjöldamörg merkisverk hafi
verið þýdd á vegum leikhúsanna og útvarpsins. Þetta er mikill
skaði, en einhver teikn mun þó nú að sjá um úrbætur í þessum
efnum.
Það er í ljóðlistinni sem íslenskar þýðingar hafa dafnað best.
Við eigum afar öfluga hefð í ljóðaþýðingum; segja má að hún
hefjist með Jóni Þorlákssyni og þróist, svo einhverjir séu taldir,
með Jónasi Hallgrímssyni, Steingrími Thorsteinssyni, Matt-
híasi Jochumssyni, Hannesi Hafstein, Einari Benediktssyni,
Magnúsi Ásgeirssyni og Yngva Jóhannessyni allt til Helga Hálf-
danarsonar. Sjá má að flestir þessara þýðenda eru í raun þekktari
sem skáld en þýðendur og gildir þetta enn um marga þýðendur
í dag; sum fremstu nútímaskáld okkar hafa gefið út merkar
ljóðaþýðingar, svo sem Einar Bragi, Jón Óskar og Hannes Sigfús-
son. En jafnframt er athyglisvert hversu mjög við hneigjumst til
að „eigna“ þessum íslensku skáldum hin þýddu Ijóð, jafnvel ekki
síður en hinum upprunalegu höfundum. Og þeir sem fyrst og
fremst hafa ástundað þýðingar eins og Jón Þorláksson, Magnús