Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2002, Side 98

Agústa Þorbergsdóttir
farandi dæmum úr Vinkonum og vinum Jesú þar sem íslenskar mál-
fræðireglur eru þverbrotnar:
(26) Engin geta þjónað tveimur kröfum jafnt...39
Engin sauma nýja bót af óþæfðum dúk ...40
Engin láta nýtt vín á gamla belgi ...41
Engin koma til Guðs nema fyrir mig ...42
Athyglisvert er að frnna má í Vinkonum og vinum Jesú dæmi um að karlkyn
hefur sloppið í gegn enda þótt yfirlýstur vilji útgefenda bókarinnar sé að láta
ekki karlkyn vísa til karla og kvenna:
(27) Fátœka hafið þið jafnan hjá ykkur ...43
Astæðan að það hefur farið fram hjá þýðendum að breyta þessu dæmi í
hvorugkyn fleirtölu er sennilega sú að það er einmitt svo eðlilegt mál að nota
karlkyn að jafnvel kvennaguðfræðingar á varðbergi hafa ekki veitt því
sérstaka athygli. Þetta dæmi sýnir glöggt hve notkun ómarkaðs karlkyns er
eðlileg í íslensku. Ef versið væri hins vegar þýtt í samræmi við dæmin í (26)
þá myndi það hljóma svo:
(28) Fátœk hafið þið jafnan hjá ykkur ...
Hvers vegna er gengið svona langt í því að forðast karlkyn í þýðingum sem
eiga að vera á máli beggja kynja? I inngangi NRSV má m.a. lesa
athyglisverða skýringu:
(29) Paraphrastic renderings have been adopted only sparingly, and then
chiefly to compensate for a deficiency in the English language - the
lack of a common gender third person singular pronoun.44
En hvað með hebresku, grísku og íslensku? Er eitthvert common gender
third person singular pronoun í þeim tungumálum? Þessi tungumál - eins
39 Enginn getur þjónað tveimur herrum, Mt 6.24.
40 Enginn saumar bót af óþæfðum dúk, Mk 2.21.
41 Og enginn lætur nýtt vín á gamla belgi, Mk. 2.22.
42 Enginn kemur til Guðs nema fyrir mig, Jh 14.6.
43 Vmkonur og vinirJesú, Mk 14.7.
44 NRSV 1989:xiii.
96