Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1971, Qupperneq 107

vaglbiti eða dvergur, þ. e. stoð af skammbita eða vaglbita upp í
bjálkann milli sperruendanna.
Vigfús hefur grun um að Miðbaðstofa kunni að hafa verið eldri
en suðurendinn, en vill ekki fullyrða það því að engin sérstök at-
hugun var á því gerð þegar rifið var. Hann segist muna að gluggar
voru ekki af sömu gerð, en einkum sé það þó gerð skilrúmsins að
sunnanverðu í Miðbaðstofu sem veki þennan grun. Það var svo
sterklegt að svo virtist sem það hefði veriö við útstafn. Þetta
bendir til að stafnveggur hafi verið nyrzt í Miðhúsi og rifinn burt
og baðstofan lengd um Mið- og Suðurhús.
Skrifkompa Páls var augljóslega yngst og þiljuð af eftir að suð-
urendinn var byggður. Hún var þiljuð með panel og bindingar af
yngri gerð. Þilið var þó einfalt, og sneri ranghverfan með binding-
unum fram í baðstofuna. I kompunni var flatt panelloft yfir í súð-
ina og dót geymt uppi á þessu lofti sem var opið fram í baðstof-
una.
„Ofn sá ég hvergi í þeim baðstofum [þrepabaðstofum á Héraði um
1870] nema hjá Páli Ólafssyni skáldi á Hallfreðarstöðum og á
Kirkjubæ,“ segir Guðmundur frá Húsey í áðurnefndri grein. Þessi
ofn stóð innanvert og að vestanverðu við dyrnar í Suðurhús og
hefur verið vel valinn staður og átt að hita upp bæði húsin að með-
talinni Skrifkompu eftir að hún kom. Sjálfsagt hefur ekki veitt af
ylnum eftir því að dæma hvernig Páll lýsir þorrafrostunum 1881:
Ofninn kyndi ég mest sem má
að mýkja úr slíkum þrautum,
þó má ganga einlægt á
ofnhellunni á skautum.
Margt er á huldu um aldur gamla bæjarins á Hallfreðarstöðum
og erfitt að fullyrða um hvert sé elzt einstakra bæjarhúsa. Vel kann
þó að vera að heimildir um þetta leynist í bréfasyrpum á Lands-
bóka- eða Þjóðskjalasafni eða annars staðar, t. d. í verzlunarbókum
og jafnvel dagbókum.
Hér verða bænum því engin rækileg skil gerð í þessu efni, heldur
aðeins tínt til fátt eitt sem gefur bendingu um aldur.
Páll Guðmundsson var sýslumaður Norður-Múlasýslu 1808—1815
MÚlaþing 103