Jökull - 01.12.1966, Side 69
3. A Drangajökli 21. ágúst
1966. Hrolleifsborg t. v.,
Reyðarbunga t. h. Þessi
mynd er tekin á sama stað
og myndin frá 5. júní
1938. Jökullinn hefur
greinilega minnkað á
þessum árurn.
From the same point as
28 years before: Hrolleifs-
borg (left) and Reyðar-
bunga (right).
og hugleiða, hvað gera skyldi, halda áfram eða
snúa við. Ekki yrði mikil ánægja að ferðinni í
þessu veðri, en illt var líka að gefast upp við
svo búið. Minnugur fyrri reynslu af skyndileg-
um veðraskiptum á Drangajökli, varð að sam-
komulagi að halda áfram sömu stefnu, sækja
beint á brattann og vita, hvort ekki rættist úr
þessu.
Smátt og smátt dró úr brattanum. Gangan
varð léttari. I þokunni fram undan fór að grilla
í svart ferliki á vinstri hönd, Hrolleifsborg. A
svipstundu var eins og vindhviða tætti þoku-
bakkana í sundur. Þokan leystist upp í smá-
hnoðra, og sólin skein að nýju yfir fannbreið-
una. Við vorum staddir á austanverðum jökul-
hryggnum, sem gengur inn á jökulinn frá
Hrolleifsborg. Norðvestan við okkur voru kletta-
borgir Reyðarbungu og Hljóðabungu ívafðar
dularfullri þokuslæðu, sem óðum var að leysast
upp.
Við hlupum báðir til upp yfir jökulhrvgginn.
Myndavélarnar voru teknar upp í miklum flýti
úr bakpokunum, til að reyna að festa þessi
töfrandi augnablik á mynd, áður en sólin og
golan eyddu þessum dularfulla hjúp. Þetta var
kapphlaup við tímann, því að eftir örfáar
myndir var komið glaðasólskin og heiðskírt
veður.
Og þá var ég aftur staddur á þeim stað á
jökulrananum upp af Hrolleifsborg, þar sem
ég hafði sofið í snjóhúsi eina nótt 5. júní 1938,
iyrir 28 árum síðan, og yfirgefið í hríð á skíð-
um að morgni 6. júní.
Ekki virtist mér neinn vafi á því, að jökull-
inn hafði minnkað á þessum árum á þessum
stað. Það var reyndar fyrr á sumri en nú, en
verulega miklu meira var komið undan jökli
af fjallshrygg og klettabeltum Hrolleifsborgar
miðað við það sem áður var.
Við gengum nú upp klettaranann upp á há-
tind Hrolleifsborgar. Að ofan er hún slétt nokk-
uð, eins og mörg Vestfjarðafjöllin. Lagskipt
klettabelti og þverhnípt berg veit til norðurs,
til Hornstranda. Tilsýndar er Hrolleifsborg lit-
skrúðug að ofan, líkt og gróin væri, því að
grjótið er með nokkrum litbrigðum og leirinn
brúnleitur. í leirnum sáum við nýleg fótspor
tveggja manna, svo að hér hafði gesti borið að
garði á þessu sumri, eftir að snjóa leysti. Á
Hrolleifsborg eru tvær vörður, önnur randvarða
á yztu brún til norðurs, en hin innar á borg-
inni. — Þar gekk ég beint að koparhylkinu
rammgerða, sem ég vissi að Jökulskinna var
geymd í, — en illa var hún farin núna. I hvlk-
inu var saggavatn, og bókin rennblaut, og að
eyðileggingu komin. Brúna skinnbandið hafði
litað frá sér blöðin í bókinni, límið var leyst
upp og blöðin límd saman af bleytu. Með var-
færni gátum við blaðað í bókinni. Það var ein-
kennileg tilfinning að lesa það, sem ég hafði
skrifað í þessa bók — tuttugu og átta árum
yngri en nú. Hér hafði Jökulskinna verið á
sínum stað í 851 metra liæð á klettaborg uppi
á jökli öll þessi ár.
Á þessum árum hafði byggð farið í eyði
norðan jökuls. Fyrstu árin fóru þarna um bænd-
ur og búendur milli byggðar á Hornströndum
og við ísafjarðardjúp. Eftir að byggð fór í eyði,
koma varla aðrir á Hrolleifsborg en náttúru-
unnendur, ferðalangar og vísindamenn.
JÖKULL 223