Jökull - 01.12.1975, Page 59

Mánudaginn 11. febrúar féll snjóflóð úr
Lambakinn Heiðnafjalls og niður í inntakslón
Reiðhjallavirkjunar. Hér var um flekahlaup að
ræða. Upptökin voru undir klettabelti upp af
norðurenda lónsins. Hlaupið hafði suðlæga
stefnu. Stálið við upptökin var 6—8 m á hæð
en mjótt, raunar eins konar geil, því að snjór
hreinsaðist ekki allur frá klettinum, eftir sat
snjókragi. Flóðið rann á úrtakalausri hjarnfönn
niður í lónið, braut upp íshelluna og fór meg-
in straumurinn yfir stíflugarðinn rétt sunnan
við lokuhúsið. Það eyðilagði skrúfubúnað á
lokuvindunni og lagði handrið á stíflunni út af.
Um 80 cm þykkir ísklumpar af lóninu hrukku
undan langar leiðir, þeir brutu hurðir inntaks-
hússins og fóru í gegnum húsið. Raflína er frá
stöðinni að stífluinntaki. Flóðið fór undir lín-
una og þar settist að snjódyngja, svo að ekki
var gengt þar undir. Rafstöðin gat haldist i
gangi, en þoldi aðeins lítið álag, því að nú var
ekki lengur vatnsmiðlun til staðar.
Fimmtudaginn 14. febrúar féll snjóflóð úr
Bogahlíðum Heiðnafjalls og niður á stöðvarhús
Reiðhjallavirkjunar. Flóðið hófst nokkru fyrir
neðan brún fjallsins. Þetta var flekahlaup um
350 m á breidd. Þegar það rann var komið
bjart og stillt veður. Ætla má, að smá snjó-
skriður niður klettaskorur hafi komið hlaupinu
af stað. Snjófyllan í hlíðinni sprakk fram rétt
neðan við kletta á tveimur stöðum. Stálið var
nál. 3 m á hæð.
Benedikt Benediktsson rafgæslumaður var í
rafstöðvarhúsinu, þegar snjóflóðið féll, og hann
lýsir því þannig:
„Eg var að ræða rafmagnsskömmtun við verk-
stjóra línunnar, þegar ég heyrði hljóð, svipað
og heyrist við skarpan samslátt á háspennulín-
um. Þegar ég leit út sá ég að snjóflóð hafði
skollið á suðausturhorni hússins og snjór hlað-
ist upp að veggnum (4 m hæð). Við lægri hluta
hússins var snjódyngjan sem næst jöfn þakbrún-
inni, hafði aðeins lítillega gengið inn á þakið.
Flóðið rann beggja vegna við húsið og fyllti
upp í geil milli húss og snjóskafls norðan við
húsið og stöðvaðist þar á undirstöðu spennis og
náði efri brún hennar."
Snjóflétðið rann á hjarni og hvergi sá í jörð
í hlauprásinni. Þegar hlaupið kom að rafstöðv-
arhúsinu hafði það runnið góðan spöl upp í
móti og var að því komið að staðnæmast. Það
braut tvo símastaura og lagði út af girðingu
kringum rafstöðvarhúsið, öðrum skaða olli það
ekki. Snjóflóðið fyllti frárennslisskurðinn.
Vatnið frá rafstöðinni náði von bráðar framrás
undir snjódyngjuna, svo það kom ekki að sök.
Engir gluggar eru á þeirri hlið rafstöðvarhúss-
ins, sem að fjallinu snýr. Ef þar hefði verið
gluggi eða hurð, er ljóst, að húsið hefði fyllst
af snjó. — Snjór var mjög mikill í Bolungarvík,
þegar þetta gerðist, t. d. var hús og símastaurar
á kafi á Skálavíkurheiði.
AUSTURLAND, Febrúar 1974
Æði mörg kröm snjóflóð féllu 4 febrúar 1974
úr fjallinu ofan við Neskaupstað. (Heimildar-
maður: Hjörleifur Guttormsson, Neskaupstað.)
Snjóflóð á Seyðisfirði.
Þegar tók að stytta upp eftir norðanstórhríð-
ina, sem gekk yfir landið 8.—12. febrúar, fór
fréttaritari Morgunblaðsins (Sveinn) út með
Seyðisfirði að norðan, það var 12. febrúar. Þar
var hver snjóskriðan við aðra, sem komið höfðu
úr fjallinu Bjólfi, en engin þeirra var mjög
stór. (Heimild: Morgunblaðið 13. febr.) „Mjög
snjóþungt er nú á Seyðisfirði og þök á tveimur
húsum eru fallin undan snjóþyngslunum....
Bræðslu hjá Hafsíld var hætt kl. 15 og var ein-
göngu verið að hugsa um öryggi þeirra manna,
sem vinna þar. Keyrt var út af vélum verk-
smiðjunnar, en ekki var slökkt á kötlum henn-
ar og ætlaði verksmiðjustjórinn, Kristinn Sigur-
jónsson, að vera í verksmiðjunni í nótt og halda
heitu undir kötlunum."
SNJÓFLÓÐAHRINAN MIKLA
Á AUSTURLANDI OG NORÐURLANDI,
Desember 1974
Á austanverðu landinu snjóaði mikið um 20.
september. Um mánaðamótin október-nóvember
var veðráttan hlý og votviðrasöm. Allur snjór
hvarf af láglendi, snjór var eftir í giljadrögum
í fjöllum og fjallakollar alhvítir. Stillur og væg
frost síðan út nóvember. Lægðir fóru austur
sunnan við land í desember. Þær ollu mikilli
snjósöfnun á Austurlandi og einnig á Norður-
landi, einkum eftir 12. dag mánaðarins. Á tíma-
bilinu 13.—20. desember var austan og norð-
austan vindátt ríkjandi á norðaustanverðu land-
inu og mikill fannburður, einkum síðustu dag-
ana. Snjóflóð tóku að falla. Afdrifaríkustu snjó-
JÖKULL 25. ÁR 57