Jökull - 01.12.1992, Síða 78

3. mynd. Súluhlaup við Eystrafjall kl.
14, 29. ágúst 1986. Rennsli meira
en 1000 to3/s. Súlutindar í baksýn.
Ljósm./Photo. Oddur Sigurðsson.
—Jökulhlaup in river Súla by the
western margin of Skeiðarárjökull at 2
p.m.August29,1986.Discharge >1000
m?ls.
Hlaupið 1986 hófst 28. ágúst 1986, en þann dag
komu fram lón á loftmyndum víða meðfram Skeiðar-
árjökli vestanverðum. Það jókst stöðugt allan höfuð-
dag (sjá 3. mynd) og náði hámarki rétt eftir miðnætti
aðfaranótt þess 30. ágúst, datt svo strax niður daginn
eftir, en óx í Gígjukvísl um leið. Annar flóðtoppur
kom í árnar nokkrum dögum seinna. Um þetta hlaup
hefur verið fjallað annars staðar (sjá Bjami Kristinsson
1986, Bjami Kristinsson og fi. 1986 og Helgi Bjöms-
son og Finnur Pálsson 1989). Upplýsingar um önnur
Súluhlaup en 1986 eru fengnar frá Gylfa Júlíussyni
hjá Vegagerð Ríkisins í Vík og Eyjólfi Hannessyni á
Núpsstað.
Tafla 2. Hlaup úr Grœnalóni árin 1984-1988
Uppruni dags. ár hámarks- rennsli (m3/s) hlaup- vatn G1
Grænalón Grænalón Grænalón Grænalón 15.8. -16.8. 28.8. -10.9. 10.8. -11.8. 20.8.-21.8. 1984 1986 1987 1988 >2000 500
Mesta rennsli í Súluhlaupi er talið verða meira
en 2000 m3/s við brúna á Núpsvötnum. í seinni tíð
hafa hlaupin ekki farið fram hjá mannfólkinu, því leið
ferðamanna í Núpsstaðaskóga teppist þá í 2-3 daga.
Brúin á Núpsvötnum er ekki í hættu í þessum hlaupum
en varnargarðar ofan brúar skemmast oft meira eða
minna.
GRÍMSVÖTN; SKEIÐARÁ
Hlaup hófst í Skeiðará 14. ágúst 1986 ef dæma
má af jöklafýlunni sem þá fannst svo um munaði í
Skaftafelli. Það fjaraði út um miðjan september (sjá
Bjarni Kristinsson og fl. 1986). Rúmmál hlaupvatnsins
mældist 1,2 km3 í rennslismælingum við Skeiðarárbrú
(sjá 4. mynd). Svipuð niðurstaða fékkst úr mælingum
á breytingum á rúmmáli Grímsvatna (Helgi Bjömsson
1988). Smávægilegar skemmdir urðu á vamargörðum
undir Skaftafellsbrekkum enda var hlaupið í minna
lagi eins og þau hafa verið hin síðari ár. (4. mynd).
JÖKULDALSLÓN; FJALLSÁ
Einhver jökulhlaup kunna að hafa komið úr lóni
í Jökuldal í Breiðamerkurfjalli í Breiðárlón og svo í
Fjallsá á tímabilinu. Það gerist þó varla árlega og
eru hlaupin þá svo smávægileg að eftir þeim er varla
tekið, segir Flosi Björnsson á Kvískerjum. Áður fyrr
voru hlaup í Fjallsá næsta árviss. Hrútá hefur hins
vegar ekki hlaupið í áratugi en hlaup voru áður allt að
því árviss úr Ærfjalli. Ekki er vitað til, að hlaup hafi
nokkurn tíma komið í Breiðá.
76 JÖKULL, No. 42, 1992