Jökull - 01.12.1993, Blaðsíða 82
VORFERÐ JORFI 1993
Magnús Tumi Guðmundsson
Raunvísindastofnun Háskólans
Dunhaga 5, 107 Reykjavík
Lagt var af stað í vorferðina frá GG að morgni hins
17. júní og komið til baka föstudaginn 25. júní. Þátt-
takendur voru 22 og farartæki á jökli voru Flexmobil
snjóbíll Hjálparsveitar skáta í Hafnarfirði, Toyota jeppi
Raunvísindastofnunar og Econoline bflar Leifs Jóns-
sonar og Garðars Briem auk fimm vélsleða. Auk
venjubundinna verkefna í Grímsvötnum var ætlunin
að bora 20-30 m djúpa kjarnaholu í hjarnið á íshellu
Grímsvatna, vinna íssjármælingar efst á Skeiðarár-
jökli, mæla vetrarákomu á Öræfajökli og koma fyrir
stikum neðst á Tungnaárjökli til mælinga á ísskiiði og
leysingu.
Færð var þokkaleg inn í Jökulheima enda hafði
hefill Landsvirkjunar rutt slóð gegnum skafla á veg-
inum kvöldið áður. Á fimmtudeginum 17. júní unnu
nokkrir úr hópnum að uppsetningu stika á Tungnaár-
jökli. Hópurinn lagði síðan á jökul um kl. 23 og kom
á Grímsfjall milli kl. 6 og 7 á föstudagsmorgun. Þoka
var á jöklinum neðantil en bjart ofar. Hvílst var í skála
fram yfir hádegi en síðdegis var farið niður í Grím-
svötn, aðstæður kannaðar og byrjað á landmælingu.
Á meðan var farangri komið fyrir á fjallinu og gufu-
baðið sett upp. Daginn eftir var veður bjart og tókst þá
að ljúka mælingu á vatnshæð og byrjað var á kjarna-
holunni á Grímsvatnahellunni. Var holan orðin ríflega
16 metrar áður en dagur var að kvöldi kominn. Á með-
an þessu fór fram var snjóbíllinn við íssjármælingar á
íshellunni en á Grímsfjalli var gert við jarðskjálfta-
mælinn sem verið hafði í lamasessi síðan síðla vetrar.
Á sunnudag var íssjármælingum haldið áfram norð-
an Grímsvatna og lokið við kjarnaholuna en hún varð
25,6 m djúp.
Mánudaginn 21. júní var veður bjart og hlýtt. Fór
þá snjóbíllinn enn af stað með íssjána og var ekið
austur á ísaskil milli Skeiðarárjökuls og Brúarjökuls
og farið yfir svæði sem ekki hafði tekist að mæla í ís-
sjármælingaleiðangri í maí. Samkvæmt veðurspá leit
vel út með veður til Öræfajökulsferðar og var því af-
ráðið að leggja upp á mánudagskvöld. Það var svo upp
úr miðnætti að lagt var af stað á Öræfajökul. Farartæki
voru snjóbíllinn,jeppi RH og þrír vélsleðar. Færið var
fremur þungt þar til kom í Hermannaskarð en þaðan
var rifahjarn. Tignarlegt var að sjá morgunsólinagylla
tinda Öræfajökuls og munu þeir sem þarna voru seint
gleyma þeirri sjón. Komið var að sunnanverðum rót-
um Hvannadalshnúks kl. 8 og gengu allir á Hnúkinn.
Var veður svo blítt að flestum dvaldist þar uppi og nið-
ur að bílunum var ekki komið fyrr en upp úr kl. 11. Var
þá matast en síðan tjaldað og sofið í 3 tíma. Síðdegis
var boruð ákomuhola á miðri sléttunni milli Hvanna-
dalshnúks og Hnappa. Greiðlega gekk að bora niður á
tæplega 12 m dýpi, en þar festist borinn og náðist ekki
upp þó flest væri reynt. Var því afráðið að skilja borinn
eftir og freista þess að sækja hann daginn eftir. Lagt
var af stað til baka kl. 20:30 og komið á Grímsfjall 6
tímum síðar. Á miðvikudeginum hélst veður enn gott
og fóru þá þrír þátttakenda á jafnmörgum vélsleðum
aftur út á Öræfajökul. Með í farteskinu varbræðslubor
RH og tókst að losa kjarnaborinn með því að hella 15
lítrum af sjóðandi vatni niður í holuna. Kom þá í ljós
ástæða festunnar: Ró hafði losnað og bolti gengið út í
holuvegginn og virkað þar sem bremsa. Komu Öræfa-
jökulsfarar hinir síðari á Grímsfjall kl. 11 um kvöldið,
allhróðugir með borana báða.
Á fimmtudag 24. júní fór hópurinn niður jökul í
Jökulheima og gekk sú ferð ágætlega. Nokkrirfóru til
byggða þá um kvöldið en flestir gistu í Jökulheimum
og komu til Reykjavíkur síðdegis daginn eftir með
80 JÖKULL,No. 43, 1993