Tölvumál - 01.11.2009, Blaðsíða 43
T Ö L V U M Á L | 4 3
Í námi hafa nemendur samskipti við kennara, samnemendur, námsefnið og
aðrar bjargir. Í fjarnámi þarf sérstaklega að huga að og styðja við fjölbreytt
samskipti en í rannsóknum hefur komið fram að í fjarnámi skortir oft á
verkefni sem hvetja til samskipta á milli fjarnema. Óánægjuraddir sem
heyrast meðal fjarnema tengjast oftast drætti á svörum og endurgjöf frá
kennara sem og miklu vinnuálagi.
Fjarkennarinn
Megin einkenni góðs fjarkennara, eins og annarra kennara, er góður
stuðningur við nemendur og gott skipulag kennslu. Fjarkennarinn þarf
að vera virkur í að svara spurningum og gefa nemendum uppbyggjandi
endurgjöf. Kennslustundin, þar sem hægt er að bera fram spurningar,
koma með svör og stuðla að umræðu, er ekki til staðar og því þarf að leita
annarra leiða til að efla samskipti og umræðu. Oft taka samskipti kennara
við fjarnemendur meiri tíma en við aðra nemendur þar sem þeir þurfa
hver og einn ólíka aðstoð og skortir oft aðstoð frá samnemendum sem
aðrir nemendur geta fengið á einfaldan hátt innan veggja skólans. Margir
fjarkennarar eru vakandi yfir nýjum möguleikum, nýjum aðferðum og betri
tækni og hugbúnaði á meðan aðrir eiga fullt í fangi með að nýta sé það sem
til staðar er og sjá ekki nýja notkunarmöguleika tækninnar.
Undirbúningur og skipulag
Mikil vinna liggur í að undirbúa og bjóða uppá fjarnám hvort sem um er að
ræða nýtt nám eða nám sem þegar er til staðar. Á meðal þess sem huga
þarf að er gott skipulag og aðgengilegt námsefni fyrir fjarnemendur, en ekki
síður að verkefni frá kennara henti til fjarnáms. Verkefni sem hafa gengið
vel í hefðbundnu námi henta oft ekki í fjarnámi, oft þarf að hugsa hlutina
upp á nýtt, sérstaklega með tilliti til þess að nemendur geta lítið sem ekkert
hist og þurfa að vinna flest verkefni rafrænt. Best er ef fjarnám er hannað
sem slíkt frá grunni og allir þættir námsins skipulagðir með fjarnemann í
huga því með því er tryggt að fjarnámið nýti betur þá tæknikosti sem til
staðar eru hverju sinni. Skipulagið, námsefnið og verkefnin eru þá hugsuð
frá grunni útfrá fjarnámi og fjarkennslu.
Fjarnám er ekki sjálfsnám, það þarf að sinna fjarnemum af alúð og skapa
þeim frjótt námsumhverfi og öflug menntunartækifæri sem stuðlar að
gagnrýnni og skapandi hugsun.
Tæknin þróast hratt og oft finnst kennurum alveg nóg um, þeir hafa ekki
undan við að kynna sér nýjungar og tengja það sinni kennslu. Stundum
halda þeir að toppnum sé náð, það sé ekki hægt að finna upp neitt betra
en auðvitað kemur fljótlega í ljós að allt er hægt að betrumbæta. Ef hugsað
er til baka síðasta áratug er erfitt að ímynda sér hvernig upplýsingatæknin
muni þróast og hvaða aðferðir verði bestar til að tryggja gæði fjarnáms eftir
tíu ár. Frá 1994 til 2004 fór bandbreiddin úr 9.600 kb í 2 MB, árið 2008 var
8 MB bandbreidd orðin algeng og árið 2010 ætti hún að vera komin í 16MB.
Með sömu þróun verður hún orðin 100 MB árið 2014. Hvernig nýtum svo
mikla bandbreidd í námi og kennslu í framtíðinni? Munum við segja Beam
me up, student?
Megin einkenni góðs fjarkennara, eins og annarra
kennara, er góður stuðningur við nemendur og gott
skipulag kennslu
Mikil vinna liggur í að undirbúa og bjóða uppá fjarnám
hvort sem um er að ræða nýtt nám eða nám sem þegar er
til staðar
Best er ef fjarnám er hannað sem slíkt frá grunni og allir
þættir námsins skipulagðir með fjarnemann í huga
Tæknin þróast hratt og oft finnst kennurum alveg nóg um.
Munum við segja Beam me up, student?