Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2014, Side 15

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 90. árg. 2014 11
Hér segir Valgerður Hjartardóttir, hjúkrunarfræðingur og djákni hjá Karitas,
frá sjö ára stúlkunni Eddu en mamma hennar er með brjóstakrabbamein.
Bókina um Eddu skrifaði Valgerður í meistaranáminu sínu í fjölskyldumeðferð
og fékk Tímarit hjúkrunarfræðinga að birta nokkra kafla úr henni. Fallegu
myndirnar í bókinni gerði Sigurlín Rós Steinbergsdóttir.
KRABBAMEINIÐ HENNAR MÖMMU
Mamma greinist með krabbamein
Þegar ég kem heim úr skólanum í dag taka mamma og pabbi á móti mér.
Þau segja mér að þau þurfi að tala við mig og Agnar. Ég er voða smeyk.
Pabbi er mjög alvarlegur. Ég spyr hvort ég sé í vondum málum. Pabbi
tekur utan um mig og segir mér að svo sé ekki. Við setjumst öll í sófann
í sjónvarpsholinu. Mamma segir okkur að hún sé með krabbamein í öðru
brjóstinu. Ég fer að skæla og verð hrædd. Ég veit að það er ekki gott að
fá krabbamein. Agnar spyr hvort það sé hættulegt. Mamma segir okkur
að hún eigi góðar vonir að ná sér alveg. Það eru til margar tegundir af
krabbameini og ekkert krabbamein er eins. Það er því ekki hægt að bera
krabbamein saman. Mamma segist vera heppin. Hún er með krabbamein
sem hægt er að lækna.
Krabbamein, hvað er það?
Ég spyr mömmu hvar hún hafi smitast af krabbameininu. Mamma segir
að krabbamein sé ekki smitandi. Pabbi segir okkur að enginn viti alveg af
hverju fólk fái krabbamein. Það geta verið margar ástæður. Ég fer að hugsa
hvort krabbamein sé eins og lítið krabbadýr inni í mömmu minni og ég segi
það upphátt. Agnar hlær að mér og pikkar í mig. Ég veit hvað það þýðir. Þá
segi ég eitthvað kjánalegt sem honum finnst asnalegt. Pabbi segir mér að
við séum öll gerð úr litlum frumum og höfum margar milljónir af þeim. Allar
frumur þurfa að vinna ákveðið starf til að líkaminn virki rétt. Alla daga eru
nýjar frumur að verða til en stundum gerist eitthvað og einhver ein fruma fer
að vaxa öðruvísi en allar hinar. Þá getur orðið til æxli sem líkaminn þekkir
ekki og truflar starfsemi líkamans. Æxli getur orðið að krabbameini og þau
geta komið mjög víða í líkamanum. Sum eru alvarleg en önnur ekki.
Mamma og pabbi eru leið og ég líka. Pabbi og mamma vona að allt verði
í lagi. Mamma segir að það verði allt í lagi með hana. Hún sé hraust og
sterk kona. Við þurfum ekki að hafa áhyggjur af henni. Pabbi segir að
krabbameinið hafi áhrif á okkur öll og það geti orðið breytingar hjá okkur
öllum á næstu mánuðum. Ég hef áhyggjur og skammast mín líka pínu. Ég
er svo oft reið við mömmu mína. Hún er oft svo ströng. Þá get ég hugsað
svolítið ljótt. Kannski er krabbameinið hennar mömmu mér að kenna. Ég
fer aftur að vola við tilhugsunina. Pabbi tekur mig í fangið og huggar mig
og segir mér að krabbameinið sé ekki neinum að kenna. Það getur enginn
við þessu gert. Krabbamein er engum að kenna. Ljótar hugsanir valda ekki
krabbameini.
Valgerður Hjartardóttir, valgerdur@karitas.is