Þjóðmál - 01.09.2012, Side 83
82 Þjóðmál haust 2012
Má að einsýni af þessu tagi er viðsjárverð .
Hún getur, ef mér skjátlast ekki, átt sinn þátt
í að magna upp ágirnd sem ýtir samhug og
góðmennsku til hliðar svo menn hirði hvorki
um eigin heiður né hamingju annarra .
Ég hef bent á að í Örlagaborginni sé all-
mikið af ýkjum og einföldun á flóknum
veru leika . En að svo miklu leyti sem bókin
er andmæli gegn tilburðum til að skilja allt
lífið út frá líkani sem lýsir aðeins einni hlið
þess flytur hún hollan boðskap .
Tilvísanir
1 Enski frumtextinn er á þessa leið hjá Locke:
„But we know God hath not left one man so to
the mercy of another, that he may starve him if he
please: God the Lord and Father of all has given no
one of his children such a property in his peculiar
portion of the things of this world, but that he has
given his needy brother a right to the surplusage of
his goods; so that it cannot justly be denied him,
when his pressing wants call for it: and therefore
no man could ever have a just power over the life
of another by right of property …“ .
2 Ég fjallaði um þessa bók í ritdómi sem birtist í
Þjóðmálum 2010 (3 . hefti, 6 . árg . bls . 85–93) .
3 Enski frumtextinn er á þessa leið hjá Hobbes: „So
that in the first place, I put for a generall inclination
of all mankind, a perpetuall and restlesse desire of
Power after power, that ceaseth onely in Death .“
Um ævi
Kolbeins í Dal
Kolbeinn Jakobsson í Dal: Æviágrip skrifað
af honum sjálfum, Engilbert Ingvarsson bjó
til prent unar, Snjáfjallasetur, Reykjavík 2012,
100 bls .
Eftir Björn Bjarnason
Engilbert S . Ingvarsson (f . 1927) fædd-ist og ólst upp á Snæfjallaströnd og var
þar bóndi frá 1953 til 1987, hann er lærður
bókbindari en hefur hin síðari ár skrifað
bækur með fróðleik um heimabyggð sína .
Þá ritaði hann æviminningabrot um ár sín á
Ísafirði (1944 til 1953), Þegar rauði bærinn
féll, og birtist umsögn um bókina hér í
Þjóðmálum .
Nú hefur Engilbert tekið saman og búið
til prentunar bókina Æfiágrip eftir Kolbein
Jakobsson í Dal, sem Kolbeinn skráði sjálfur
árið 1935 . Ritar Engilbert eftirmála við
hvern kafla í frásögn Kolbeins . Útgefandi
er Snjáfallasetur í samstarfi við Sögumiðlun
árið 2012 . Af upplýsingum um útgáfu
bókar innar má ráða að synir Engilberts
hafi verið honum innan handar við frágang
handrits og myndvinnslu . Í bókinni eru
ljósmyndir og nafnaskrá . Ég sakna þess að
ekki skuli birt kort í bókinni til að auðvelda
þeim sem ekki þekkja staðhætti að átta sig
betur á sögusviðinu .
Ber að fagna þessu framtaki . Saga Kolbeins
í Dal á erindi enn þann dag í dag ekki
aðeins til heimamanna við Ísafjarðardjúp
þar sem hún gerist heldur til allra sem
vilja afla sér vitneskju um líf Íslendinga á
síðari hluta 19 . aldar og á fyrri hluta hinnar
20 . Kolbeinn fæddist í september 1862 á
Tyrðilmýri á Snæfjallaströnd í mikla fátækt
og var fengið fyrir hann fóstur hjá afasystur
hans, Ragnhildi Jakobsdóttur, og Rósinkar
Árnasyni, manni hennar, í Æðey . Þar ólst
hann upp og dvaldist til 19 ára aldurs
þegar hann fluttist vorið 1882 í Unaðsdal
með unnustu sinni, Sigurborgu Jónsdóttur .
Fyrst bjuggu þau í hrörlegum torfbæ .
Kolbeinn reisti nýjan timburinnréttaðan
torfbæ 1887–88 og bjó hann í Unaðsdal
í 40 ár, til 1922 . Var hann alltaf kallaður
Kolbeinn í Dal . Hann flutti að Bæjum þar
sem voru nokkur ábýli og undir lok ævi
sinnar dvaldist hann hjá börnum sínum .
Hann andaðist í sjúkrahúsinu á Ísafirði 9 .
júní 1944, níu árum eftir að hann skráði
æviminningar sínar .
Viðbót og skýringar Engilberts við ævi-