Þjóðmál - 01.12.2012, Page 35

34 Þjóðmál VETUR 2012
Mynd 5. Samfélag í ójafnvægi .
að vera einkaaðilar . Skapandi lögskýringar
og nýjungar í starfsemi þeirra verður því að
hemja með öflugu eftirliti hins opinbera og
aðgerðum við hæfi .
Meðal þess sem úrskeiðis fór í bönkum
var að launakerfi þeirra fór úr böndum .
Stjórn endum var úthlutað af hagnaði þeirra
í kaupauka . Þessa sáust einnig merki í risnu-
kostnaði bankanna (Páll Hreins son, Sigríður
Benediktsdóttir og Tryggvi Gunnarsson,
2010c) . Eru þá ótaldir háir styrkir til hvers
kyns viðburða í menningar lífinu .
Þegar ójafnvægi skapast með því að
ofvöxtur hleypur í eina einingu má reikna
með að Alþingi og framkvæmdavald og
eftir atvikum dómsvald geri ráðstafanir til
að leita jafnvægis, með breytingum á löggjöf
eða dómaframkvæmd .
Þegar fjármálakerfið var einkavætt hófst
ferli siðrofs í samfélaginu, og endir sið-
rofsins var hrun fjármálakerfisins . Þá fór
sam félagið úr jafnvægi og ofurvöxtur hljóp
í fjár málakerfið, eins og sýnt er á 5 . mynd .
Það var ekki aðeins að einstaklingum
þótti sjálfsagt að sækja í hina nýfundnu
„auðlind“ sem bankarnir voru . Stofnanir
ríkis valdsins töldu það rétt og eðlilegt, t .d .
þótti fræðimönnum ekki óeðlilegt að sækja
styrki til bankakerfisins . Siðrofið var ekki
aðeins meðal einstaklinga heldur einnig í
stofnunum samfélagsins . Stjórnmálamenn
voru þar engin undantekning .
Í þessu sambandi er rétt að minna á
stefnu yfirlýsingu ríkisstjórnar sem tók við
völdum eftir kosningar 2007 . Þar segir
meðal annars:
Í umbreytingu íslensks atvinnulífs á und-
an förnum árum felst meðal annars aukið
vægi ýmiss konar alþjóðlegrar þjón u stu-
starfsemi, þar á meðal fjár mála þjón ustu .
Ríkisstjórnin stefnir að því að tryggja
að slík starfsemi geti áfram vaxið hér á
landi og sótt inn á ný svið í sam keppni
við önnur markaðssvæði og að útrásar-
fyrirtæki sjái sér áfram hag í að hafa
höfuðstöðvar á Íslandi . (Páll Hreins son
o .fl ., 2010c, bls . 78 .)