Skólavarðan - 01.12.2015, Blaðsíða 16
16 DESEMBER 2015
„Í leiklist fá nemendur tækifæri til að máta
raunveruleikann við sjálfa sig í traustu
umhverfi skólastofunnar, t.d. með því
að setja sig í hinu ýmsu hlutverk. Þeir fá
líka tækifæri og þjálfun til að hugsa út
fyrir rammann, efla ímyndunarafl sitt
og vinna í hóp þar sem taka þarf tillit til
allra þátttakenda. Leiklist krefst mikillar
einbeitingar og hlustunar á umhverfi sitt.
Allt þetta stuðlar að menntun heilsteyptra
manneskja sem eiga auðveldara með að
setja sig í spor annarra og skilja þar með
ólíkar aðstæður fólks. Það getur m.a.
unnið á fordómum og hræðslu sem svo
mikið er af í heiminum í dag.“ Svona svara
þau Jóna Guðrún Jónsdóttir, formaður
Félags um leiklist í skólastarfi (FLISS), og
Ólafur Guðmundsson, gjaldkeri félagsins,
útsendara Skólavörðunnar þegar hann spyr
um mikilvægi leiklistar í skólastarfi.
Leiklistin þarf pláss
Ástæðan fyrir spjallinu er meðal annars
sú að FLISS fagnaði í ár 10 ára afmæli.
Þar var tækifærið nýtt til að líta yfir farinn
veg auk þess sem reynt var að leggja mat
á stöðu leiklistar í skólastarfi í dag. Bæði
Jóna Guðrún og Ólafur eru sannfærð um að
mikilvægið sé meira en margir geri sér grein
fyrir.
„Nú er alltaf verið að tala um að
nemendur sem útskrifist úr grunn- og
framhaldsskóla verði að hafa skapandi
hugsun, frumkvæði og geta unnið í hóp með
ólíku fólki. Leiklistin þjálfar þessi atriði og
fleiri svo vel,“ segja þau. Jóna Guðrún segir
að sem betur fer hafi skilningurinn innan
skólakerfisins aukist. „Ég held að skólafólk
átti sig alltaf betur og betur á mikilvægi
leiklistarinnar og þætti sköpunar í námi. En
fagið er ungt og því tekur tíma að festa það
í sessi.“ Ólafur bætir við að fleiri rannsóknir
vanti til að sýna fram á mikilvægi leiklistar-
innar. „Rannsóknir hafa samt sýnt fram á að
leiklistarkennsla auki orðaforða og skóla-
stjórnendur hafa talað um betri skólabrag,
aukið sjálfstæði nemenda, góða þjálfun í
samvinnu og að leiklist geri nemendum
betur kleift að setja sig í spor annarra“.
Bæði viðurkenna þó að ekki sé alltaf
innistæða fyrir fögrum orðum. „Allir vilja
skreyta sig með fjöðrum og nemendur setja
upp litlar og stórar sýningar sem er fínt, en
þegar kemur að því að halda úti leiklistar-
kennslu samkvæmt stundaskrá þá kemur
oft annað hljóð í strokkinn. Rannsóknir
hafa sýnt að skólastjórar hafa þarna algeran
úrslitamátt. Ef stjórnandinn hefur ekki
áhuga þá getur hann gengið fram hjá því að
leiklist sé kennd sem er miður. Rannsóknir
hafa einnig sýnt að leiklistin býr oft við
óviðunandi aðstöðu, t.d. þar sem oft þarf að
færa til borð og stóla til að fá örlítið pláss
eða flakka á milli rýma í skólanum eftir því
hvaða stofa er laus o.s.frv.
Markmiðið er auðvitað að fá það viður-
kennt að listgrein eins og leiklist krefjist
ákveðinnar aðstöðu til að geta blómstrað.
Með því að viðurkenna að leiklistarkennsla
þurfi aðstöðu sem hentar greininni, á sama
hátt og tónmennt, myndlist og verk-
greinarnar smíði, textíl
og dans, þá verður strax
til viðurkenning á að
fagið sé í reynd jafnfætis
þessum greinum. Það
þarf að vera hugsað fyrir
einhvers konar leikrými,
eins og sviði eða palli.
Það þarf að vera aðstaða
fyrir búninga og leik-
muni, það þarf að vera gólfpláss o.s.frv.“
Leiklistarkennsla ekki að aukast
FLISS var formlega stofnað í nóvember
2005 og hafði það í upphafi að leiðarljósi að
stuðla að eflingu leiklistar í öllu skólastarfi
LEIKLIST GETUR UNNIÐ Á
FORDÓMUM OG HRÆÐSLU
Ísland er annað tveggja landa í heiminum með leiklist sem sjálfstætt fag í aðalnámskrá. „Bætir
skólabrag og eykur sjálfstæði nemenda,“ segja forsvarsmenn Félags um leiklist í skólastarfi.
Markmið FLISS er að leiklistarkennslu verði gert jafn hátt undir höfði í skólastarfi og t.d. tónmennt,
myndlist, smíði og textíl.
Jóna Guðrún
Jónsdóttir