Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.12.2015, Blaðsíða 56
Stóri Skjálfti eftir Auði Jónsdóttur fór strax á
óskalistann. Pælingar Auðar um minnið og
minningar finnst mér skemmtilegar. Titillinn
er flottur og spennandi en ég veit að ég á eftir
að njóta þess að gæða mér á
bókinni með jólakonfektinu.
Mig langar líka til að eign-
ast Stúlku með höfuð eftir
Þórunni Valdimarsdóttur en
þá á ég allar bækurnar í þrí-
leiknum
hennar.
Sjálfs-
ævisögulegar bækur með
sagnfræðilegu og skálduðu
ívafi höfða sérlega vel til mín
og því er úr nóg að velja þessi
jólin og
margar
bækur sem ég gæti nefnt hér
sem ég er ákveðin í að láta
ekki framhjá mér fara. Litlar
byltingar eftir Kristínu
Helgu Gunnarsdóttur höfðar
líka til mín. Þetta er saga
sem spannar heila öld um tíu
mismunandi konur og eftir að hafa gluggað í
bókina úti í búð finnst mér líklegt að bókin
höfði til mín.
Þóra Karítas
Árnadóttir
HVAÐ LANGAR HÖFUNDANA
AÐ LESA?
Bækur
56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.12. 2015
Margir eru sagðir ganga þá þekktupílagrímaleið, Jakobsveginn, til þessað finna sjálfan sig, eins og það er
kallað. „Þetta er þekkt klisja, en ég komst
reyndar að því að hún er sönn. Sá sem geng-
ur veginn kemst ekki hjá því að fara í gegn-
um einhvers konar sjálfsskoðun; það þarf
bara að hugsa um að koma sér frá stað A til
B og því hefur maður óeðlilega mikinn tíma
til að hugsa, sem maður leyfir sér yfirleitt
ekki hversdags. Margir sem ég hitti gengu
veginn af trúarlegum ástæðum og ýmsir
vegna einhverra þáttaskila; skilnaðar, ástvina-
missis, veikinda eða einhverra annarra áfalla.
Fólk fór stíginn til að endurhugsa líf sitt,“
segir rithöfundurinn Ása Marin sem sendi ný-
verið frá sér skáldsöguna Vegur vindsins –
Buen Camino.
Vildi ekki segja mína sögu
Í bókinni segir af Elísu sem gengur þessa
kunnu pílagreimaleið á norður Spáni, af
ástæðu sem ekki er ástæða til að geta um
hér. „Auðvitað er mín reynsla hluti af upplifun
Elísu, en ég vildi ekki segja mína sögu. Bak-
saga hennar er til dæmis ekki mín og hennar
þankagangur um þau mál því ekkert sem ég
hef þurft að fara í gegnum, en ég kannast vel
við það hvernig hún upplifir andrúmsloftið á
stígnum. Trúarskoðanir hennar eru töluvert
eins og mínar eigin en samskiptin við mömmu
hennar og ömmu allt öðru vísi en ég átti að
venjast. Ég reyndi einmitt oft markvisst að
láta hana segja og gera hlutina mjög frá-
brugðið því hvernig ég hefði sagt eða gert.“
Höfundurinn nefnir að Elísa er frekar pirr-
uð út í lífið „enda fer hún út með bagga með
sér en tilfinningasemin vex eftir því sem líður
á bókina. Ég veit svo sem ekki hve mikið ég
sæki í sjálfa mig, höfundar eru kannski meira
uppteknir af sjálfum sér almennt í fyrstu bók
en síðar, en ég vona að þetta sé hæfileg
blanda.“
Ása Marin, sem er menntaður kennari og
hefur mikið starfað sem fararstjóri, hefur áð-
ur gefið út ljóð og smásögur en Vegur vinds-
ins er fyrsta skáldsaga hennar „og fyrsta bók-
in sem ég gef út hjá forlagi,“ segir hún. „Ég
hef alltaf skrifað eitthvað; byrjaði á ljóðum,
svo voru það smásögur og þetta er frum-
raunin með skáldsögu. Ég held að ég gæti
ekki ekki skrifað; ég skrifa eitthvað á hverjum
degi til að losa mig við það sem er í hausnum
á mér.“
Hún segist afar stolt af því að Björt skuli
hafa gefið bókina hennar út, en það er undir-
forlag Bókabeitunnar. „Ég var hrifin af metn-
aði Mörtu og Birgittu, sem eiga útgáfuna.
Þeirra markmið er að gefa út vandaðar
barna- og unglingabækur en ég ákvað samt
að senda handritið til þeirra þó ég vissi að
það væri svolítið eins og að fara á Bæjarins
beztu og panta sér pítsu! Það var ekki einu
sinni sjálfgefið að þær læsu handritið en þeim
líkaði það og þetta er þeirra fyrsta fullorð-
insbók.“
VEGUR VINDSINS – BUEN CAMINO
Gott að hugsa á
Jakobsveginum
ÁSA MARIN GEKK JAKOBSVEGINN Á NORÐUR-SPÁNI OG HEFUR SKRIFAÐ
BÓK UM KONU SEM FER SÖMU LEIÐ. HÚN KVEÐST EKKI FJALLA UM SJÁLFA
SIG EN LÁNI ÞÓ AÐAL-SÖGUPERSÓNUNNI ÝMISLEGT AF EIGIN REYNSLU.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Arnar Már Arngrímsson kennir íslensku við Menntaskólann áAkureyri. Umgengst því unglinga daglega og hefur nú sent frásér bók, Sölvasögu unglings, þar sem einn slíkur er í aðal-
hlutverki; 15 ára strákur sem sendur er austur á land til ömmu sinnar.
„Þótt bókin sé flokkuð sem ungmennabók held ég því fram að hún
sé fyrir alla nema þá sem eru yngri en 15, nema þeir séu þeim mun
sjóaðri. Þetta er raunsönn og dálítið harkaleg lýsing á því hvernig er
að vera 15 ára strákur í dag. Lesendur fá að vita heilmikið um bak-
grunn hans og hugrenningar, um lífið í klámheimum, sjálfsmynd-
arflækjur og andlega erfiðleika,“ segir Arnar Már.
Þú kennir unglingum og hefur skrifað töluvert um málefni þeirra og
birt opinberlega. Er bókin framhald af þeim skrifum?
„Já. Þetta eru ekki greinarnar mínar í skáldsagnaformi því ég pre-
dika ekki í bókinni, en síðustu ár hef ég verið mjög upptekinn af þess-
um aldurshópi og uppeldisskilyrðum sem við búum börnum. Ég reyni
að setja mig í spor 15 ára stráks; mjög margir þeirra hata skólann,
þeir lesa ekki, eru í tilvistarkreppu, við vitum um alvarlegt andlegt
ástand margra, um sjálfsvígin; margir eru í raun algjörlega út úr korti
í samfélaginu.“
Arnar segir marga vilja tóna niður áhrif sem tölvuleikir og klám
hafa á unglinga „en áhrifin seytla inn og hafa áhrif á gildismat“.
Strákurinn í bókinni hefur áhuga á því að skrifa, segir Arnar.
„Hvort sem hann er verðandi rithöfundur eða textasmiður í rapp-
hljómsveit skipta orð hann miklu máli þótt hann vilji varla gangast við
því. Hann er hálfur í heimi nets og afþreyingar en vill losna. Hann er í
raun leiksoppur afþreyingarinnar og ég er einmitt mjög efins um alls
þessa afþreyingu … Fyrir austan er hann sviptur netinu og hent út í
djúpu laugina; látinn bera ábyrgð og takast á við ýmsa hluti sem reyn-
ist rosalega erfitt því í honum blundar sjálfshatur og minnimáttarkend.
En hann neyðist til að taka ákveðin skref.“
Arnar Már segist hafa skrifað frá því hann var unglingur: „Ég hafði
hugmyndir um snillinginn sem fæðist fullmótaður en þurfti allmörg ár
til að skilja út á hvað þetta gengur, minnka stressið og losna við sjálfs-
efa þegar kemur að því skrifa. Þegar ég hafði fengið eldskírnina og
hætti að seta skrifin á stall, kom þessi strákur til mín fyrir þremur ár-
um og heimtaði að um hann yrði skrifað. Það reyndist svo miklu auð-
veldara og skemmtilegra en ég bjóst við; með fremur kæruleysislegu
viðhorfi ákvað ég að prófa og þetta var ótrúlega skemmtilegt. Skrifin
voru risastór, skemmtilegur kúrs.“
SÖLVASAGA UNGLINGS
Raunsönn og harkaleg lýsing
SÖLVASAGA UNGLINGS ER FYRSTA BÓK ARNARS MÁS ARNGRÍMSSONAR KENNARA. HENTAR ÖLLUM ELDRI EN
FIMMTÁN ÁRA EN VARLA YNGRI, SEGIR HANN. HÚN ER TILNEFND TIL ÍSLENSKU BÓKMENNTAVERÐLAUNANNA.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Arnar Már Arngrímsson: Risastór, skemmtilegur kúrs að skrifa bókina.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Sú bók sem ég er hvað spenntastur fyrir er
Stóri skjálftinn hennar Auðar Jónsdóttur. Hún
hefur raunar átt einhvern dularfullan streng í
mér síðan ég las Fólkið í kjall-
aranum, og ég tek enn upp
Ósjálfrátt þó að ég lesi hana
aldrei línulega í dag, frekar en
þegar ég horfi á sjónvarpið.
Ætli maður verði ekki svo að
lesa ljóðabókina Frelsi eftir
Lindu Vil-
hjálms-
dóttur, þó að mér finnist póli-
tískir rithöfundar óbærilega
leiðinlegir – og Palenstínuljóð
eru eig-
inlega verst.
Aftur á móti
er Linda
frábær rit-
höfundur og mér skilst að
stóra hneyksli íslensku bók-
menntaverðlaunanna sé ein-
mitt það að Linda hafi ekki
verið tilnefnd. Menningar-
pólitísk hneyksli eru allavega skemmtilegri en
hugsjónir og dregur það mig því að bókinni. Svo
verð ég eiginlega að lesa smelludólg fræðibók-
anna; Þarma með sjarma eftir Giulia Enders.
Valur
Grettisson