Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.12.2015, Blaðsíða 57

6.12. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 57
Eitthvað á stærð við al-
heiminn bbbbn
Eftir Jón Kalman Stef-
ánsson. Bjartur, 2015. Inn-
bundin, 355 bls.
Jón Kalman hefur sér-
stakan stíl sem fyrir löngu
hefur unnið sér sess í hjörtum
landsmanna. Hann skrifar afskaplega fallega –
en á stöku stað er eins og textinn missi fótfestu
og hreinlega hefji sjálfan sig til skýjanna. Þeir
staðir eru þó mun fleiri þar sem fegurð og mátt-
ur orðanna njóta sín til fulls, þar sem málsgrein
kristallar einhverja hugsun sem hefur áður ver-
ið utan seilingar.
Maríanna Clara Lúthersdóttir
Barnið sem varð að
harðstjóra – Saga
helstu einræðisherra
20. aldar bbbbn
Eftir Boga Arason. Al-
menna bókafélagið, 2015.
Innbundin, 286 bls.
Til að gera langa sögu
stutta þá er þetta áhugaverð og góð bók. Bogi
dregur þarna saman sögu níu harðstjóra og ein-
ræðisherra á síðustu öld, sem stendur vel undir
því nafni að kallast öld öfganna. … Bókin er vel
skrifuð, textinn aðgengilegur og höfundur vinn-
ur vel úr fjölbreyttum heimildum. Fléttað er
saman gömlum og nýjum upplýsingum og
greiningum og höfundurinn sjálfur kemur skoð-
unum sínum og sjónarmiðum vel á framfæri.
Það er gert án málalenginga og útúrdúra sem
fellur vel að smekk þess sem hér ritar.
Stefán Eiríksson
Sigurgeir skar’ann -
Endurminningar
skurðlæknis á Landa-
koti bbbmn
Eftir Sigurgeir Kjartansson.
Sæmundur, 2015. Inn-
bundin, 339 bls.
Ævisaga Sigurgeirs Kjart-
anssonar skurðlæknis er skemmtileg bók. Er
skrifuð af léttleika og textinn rennur ljúflega.
Tungutak höfundar er persónulegt og honum
eru töm ýmis óvenjuleg orð – jafnvel hans eigin
nýyrði – sem hann er óhræddur að nota … Sig-
urgeir læknir er húmoristi. Hefur auga fyrir
hinu broslega í lífinu, undarlegu ferðalagi sem
tekur oft óvænta stefnu … Lífið er gott og ævi-
sagan ljómandi fín.
Sigurður Bogi Sævarsson
Lausnin bbbmn
eftir Evu Magnúsdóttur. Mál
og menning gefur út. 335
bls., kilja.
Lausnin er ágæt afþreying,
skemmtileg gagnrýni á yf-
irborðskenndan gerviheim
sýndarsamfélagsmiðla og
sölumennsku. Lísa er vissu-
lega ekki aðlaðandi persóna, algjör skinka og
enginn töggur í henni, en dugar vel til að spegla
yfirdrepsskap og innihaldsleysi. Hún er harla
sátt við hlutskipti sitt í lok bókarinnar og hefur
vissulega áttað sig á að til eru skuggahliðar á líf-
inu, en manni finnst að sá þroski sé bara á yf-
irborðinu.
Árni Matthíasson
Meistari allra meina
bbbbn
Eftir Siddhartha Mukherjee.
Þýðing Ólöf Eldjárn. Forlag-
ið, 2015. Innbundin, 610 bls.
Meistari allra meina er
snilldarlega skrifuð bók. Muk-
herjee segir flókna sögu með
skýrum hætti. Hann nálgast efnið frá öllum
hliðum, heimspeki, sálfræði, sagnfræði, lækn-
isfræði, eðlisfræði, efnafræði og náttúruvís-
indum. Textinn er skýr og aðgengilegur þannig
að flókin vísindi verða skýr þannig að jafnvel
ólesinn leikmaður á ekki í vandræðum með að
átta sig.
Karl Blöndal
Úr umsögnumÁsa Marin gekk hluta Jakobsvegarins íhittifyrra ásamt fimm konum. „Þá gengum við
í fimm daga, alls 110 kílómetra; ég var að
máta mig við stíginn. Í fyrrahaust gekk ég
svo ein 640 kílómetra; samt er maður aldrei
einn lengi nema vilja það, hvort sem er á
göngu eða þegar borðað er á kvöldin. Mjög
margir ganga einir eða tveir saman og oft
býðst fólk til að ganga með þér án þess að
segja það með orðum.“
Hún var rúmar fjórar vikur á göngu í
seinna skiptið. „Ég kynntist ótrúlega mörgum
en fannst ég samt ekki hafa rétt til þess að
nota sögur þess fólks í bókina, jafnvel þó ekk-
ert þeirra skilji íslensku og muni nokkurn
tíma lesa bókina!“
Ekki handbók - samt fróðleg
Ása segist ferðast frekar mikið. „Ég hef gam-
an af því og var alin þannig upp; mamma og
pabbi voru dugleg að ferðast með okkur
krakkana þegar ég var yngri. Ég heillaðist
fljótlega af Spáni og spænsku og sumrin tvö á
milli vetranna í Kennaraháskólanum var ég í
Malaga að læra spænsku.“
Helsta starf hennar hér heima síðustu ár
hefur verið að skrifa námsefni en um alda-
mótin tók hún í fyrsta skipti að sér far-
arstjórn og sinnti hennar í nokkur ár. Var
bæði á sólarströndu yfir sumarið og stýrði
borgarferðum að haustlagi. „Svo byrjaði ég
óvænt í fararstjórninni aftur fyrir tveimur ár-
um og hef verið á Almeria á sumrin.“
Hún segist ánægð með síauknar vinsældir
norðurhluta Spánar, þar sem Jakobsvegurinn
er, en hann endar við dómkirkjuna í borginni
Santiago de Compostela, nálægt Atlantshafs-
ströndinni. „Norðurhluti landsins er frábrugð-
inn þeim Spáni sem Íslendingar tala mikið
um; Spánn er ekki bara sangría og Miðjarð-
arhafið.“
Þótt Vegur vindsins sé ekki handbók fyrir
Jakobsveginn segist Ása Marin hafa reynt að
koma inn sem mestum fróðleik um stíginn og
dýrlingana, borgina og bæina. „Kennarinn
kom upp í mér og sennilega fararstjórinn
líka,“ segir hún. „Matur og vín koma líka mik-
ið við sögu. Þeir sem hafa áhuga á stígnum og
ætla sér að ganga eftir honum, hjóla eða fara
í rútuferð, ættu að geta fengið gagn og gam-
an af sögunni.“Morgunblaðið/Eva Björk
Þegar Hilmar Örn skrifaði fyrstu bókinaum Kamillu vindmyllu byggði hannpersónuna lauslega á átta ára dóttur
sinni. „Hún var þá á blaðurtímabilinu; þurfti
mikið að segja og aðrir komust lítið að,“ seg-
ir hann og hlær.
Hann segist ætíð skrifa út frá einhvers
konar grundvallarhugmynd. „Í fyrstu bókinni
var það hraðinn í nútímaþjóðfélagi og í þeirri
næstu þar það fýlugirni eða fólk sem virðist
vera sérstaklega flinkt í að láta sér leiðast!“
Í nýjustu bókinni koma tölvur og önnur
skjátæki mikið við sögu. „Mig hefur lengi
langað að gera létt grín að unglingum og læt
það svolítið eftir mér núna.“
Hilmar Örn telur mikilvægt að bækur
fyrir börn séu skemmtilegar í byrjun. „Það
held ég sé besta leiðin til að vekja áhuga
krakkanna. Þau hafa takmarkaðan áhuga á
bók þar sem þeim er sagt, í fyrstu málsgrein,
að bursta tennurnar og borða grænmeti …
En eftir skemmtilega byrjun er oft pláss til
að vera með einhverja djúpar pælingar.“
Bækurnar um Kamillu hafa fengið góðar
viðtökur, að sögn Hilmars Arnar, og hann er
staðráðinn í því að halda áfram að skrifa „á
meðan krakkar nenna að lesa. „Mér finnst
mjög ánægjulegt að bækurnar virðast höfða
alveg jafn mikið til stráka og stelpna, ég held
– án þess reyndar að hafa nokkuð fyrir mér í
því – að margir álíti bækurnar aðallega vera
ætlaðar stelpum en svo er alls ekki. Ég
þekki einmitt marga stráka sem eru sjúkir í
Kamillu sína.“
Kamilla vindmylla og fullorðna fólkið var
fyrsta alvöru saga höfundarins; „alvöru, inn-
an akademískra gæsalappa,“ segir hann.
„Áður var ég búinn að fá silfur og brons í
smásagnakeppni.“
Hilmar er í fullri vinnu jafnhliða því að
skrifa. „Ég lagði ekkert upp með það, þegar
ég byrjaði að skrifa, að ætla að verða ríkur á
því að skrifa fyrir börn á Íslandi! Mér fannst
bara gaman að þessu, sá að ég var pínu
flinkur og ákvað að láta það eftir mér. Ef
fjárhagurinn batnar eitthvað við þetta verður
það bara bónus. Það er ekki svo gott að ég
geti hangsað heima og verið listrænn … En
það er aldrei að vita; ég veit að glefsur úr
bókunum eru í skoðun hjá forlögum í Frakk-
landi og Þýskalandi. Það verður spennandi
að sjá hvort eitthvað kemur út úr því.“
KAMILLA VINDMYLLA OG UNGLINGARNIR Í IÐUNNI
Gaman
og alvara
HILMAR ÖRN ÓSKARSSON HEFUR
SENT FRÁ SÉR FJÓRÐU BÓKINA UM
KAMILLU VINDMYLLU. FRÖNSK OG
ÞÝSK FORLÖG VELTA FYRIR SÉR AÐ
KOMA KAMILLU Á FRAMFÆRI YTRA.
Hilmar Örn Óskarsson: Ánægjulegt að Kamilla höfðar bæði til stelpna og stráka.
Morgunblaðið/Golli