Orð og tunga - 01.06.2015, Síða 27

Orð og tunga - 01.06.2015, Síða 27
Veturliði G. Óskarsson: Loanwords with the prefix be- 15 the personified newspaper uses a lot of Danicisms. And likewise, in a satirical novel by Þorlákur O. Johnson from 1879, the author lets one of his characters, a merchant in Reykjavík, use words such as be- draga 'deceive', befala 'command', befundinn (að vera) 'regarded (to be), reckoned', belasta 'load (a ship)', bestríða 'pay', and besvara 'answer' (1879:5, 11). It is of course hard to trust such examples, as they are used for stylistic and literary purposes. But they indicate at least that the writers looked upon the language in Reykjavík as being mixed with Danish, and that at least some be-words were to be found in it. Criticism of Í7e-words has, however, never been a regular or pri- mary subject in Icelandic language purism discourse, as it became in Norway. Thus, the so-called Fjölnismenn, a radical group of young Icelandic intellectuals based in Copenhagen before the middle of the nineteenth century, hardly mention &c-words at all in their periodical Fjölnir 1835-1847, in which they harshly criticized the language and style of several contemporary printed publications. Only one exam- ple has come to light: the noun befalling 'command' in a review from 1839, which is disapproved of with the native words skipan and boð being suggested instead (Fjölnir 5 1839,11:28). And be-lbí-'words in Ice- landic dictionaries are usually not commented upon, other than in some books being marked with question marks or other such mark- ings (cf. above). However, in the early twentieth century, in two articles from 1926 and 1932, words with this prefix do play an interesting role. Foreign words have entered [the language] in groups and dis- appeared again, because the people felt that they did not fit the language. Now hardly anyone says begrafelsi, bevís and begera, as was common a generation or two ago. People found that the Ger- man be- was not very appealing when it was used in a stressed syllable.15 (Sigurður Nordal 1926:4; my translation.) These are the words of the Icelandic scholar Sigurður Nordal (1886- 1974), one of the most influential Icelandic philologists of the twenti- vellir, South Iceland, that summer. The editor/guarantor of the newspaper was Rev. Sveinbjöm Hallgrímsson, nephew of Sveinbjörn Egilsson, rector of the Latin school in Reykjavík, who had translated Homer into Icelandic. 15 “Erlend orð hafa komið hópum saman og týnst niður aftur, af því að landanum þóttu þau fara illa í munni. Nú segir varla nokkur maður begrafelsi, bevís og begera, sem var algengt mál fyrir 1-2 mannsöldrum. Menn hafa fundið, að be-ið þýska var ekki sem fallegast, þegar það var komið í áhersluatkvæði."
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180

x

Orð og tunga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Orð og tunga
https://timarit.is/publication/1210

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.