Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.06.2016, Síða 37

Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.06.2016, Síða 37
erigo, en notaði kvenmynd nafnsins, America. Fyrst í stað átti nafnið aðeins að vera notað yfir hluta Suður- Ameríku, en svo var nafnið sett á báðar álfurnar og rit með kortinu var prentað í miklu upplagi vegna mikilla vinsælda. Eftir það var ekki aftur snúið með nafn nýja heimsins, jafnvel þó að Waldseemüler hafi sjálfur fyllst efasemdum um réttmæti þess. Prenttæknin, og sú hraða útbreiðsla upplýsinga sem henni fylgdi, varð því til þess að Kólumbus fann Am- eríku þó að Amerigo hafi siglt vestur um haf í kjölfar Kólumbusar. Lífseig upplýsingabylting Sú mikla upplýsingabylting sem í prenttækninni fólst hefur vitaskuld gert miklu meira en að festa nöfn Lut- hers og Amerigo í vitund veraldarinnar. Hún hefur umbylt öllu, meðal annars vegna þess hve lífseig hún hefur verið. Það leið hálft árþúsund fram að næstu upplýsingabyltingu, þeirri sem við lifum nú, og hún byggist einnig á þeirri fyrri. Þeir stafir sem rötuðu á þetta blað, en fyrst á tölvuskjá, eru dæmi þar um. Og þrátt fyrir þessa seinni upplýsingabyltingu, sem líkt hinni fyrri hefur umbylt öllu, sækir fólk enn í prent- gripina og hefur yndi að því að fletta bókum og blöð- um. Það er eitthvað sérstakt við þá tilfinningu sem tæknin hefur ekki enn náð að koma til skila með öðr- um hætti þó að nýja tæknin komi upplýsingum á hraða ljóssins heimsálfa á milli. En þá gildir líka að hluta til hið sama og fyrr, að hið prentaða orð þykir áreið- anlegt. Áður var það samanburðurinn við skeikula skrifarana sem átti þátt í að festa prentið í sessi. Eftir upplýsingabyltingu nútímans má segja að áþreif- anleiki prentsins og sú staðreynd að prentverki verður ekki breytt eftir á, eigi sinn þátt í að viðhalda stöðu þess, sem er sterk þrátt fyrir allar nýjungarnar og framfarirnar. Stórum hluta starfanna útrýmt En öllum breytingum, að ekki sé talað um byltingum, fylgja afleiðingar sem mönnum líkar misvel og fer það eftir sjónarhorninu. Námsmenn eftir seinni hluta fimmtándu aldar geta til að mynda fagnað því að þurfa ekki lengur að fá skrifara til að fjölfalda fyrir sig námsefnið með tilheyrandi kostnaði, þó að því færi fjarri að skrifararnir fögnuðu framförunum. Og það var engin sérstök ánægja meðal prentara þegar tölvur fóru að færa sig upp á skaftið í prentsmiðjunum fyrir fáeinum áratugum og fækkuðu þeim handtökum sem þar þurfti að sinna. En alltaf heldur þó veröldin áfram að snúast og enn er hægt að halda uppi fullri atvinnu, falli stjórn efnahagsmála ekki í hendur ofstjórn- armanna, þó að búið sé að útrýma stórum hluta þeirra starfa sem maðurinn hefur sinnt í gegnum tíðina. Vélvæðingin mætti mikilli mótspyrnu fyrir tveimur öldum og rúmlega það þegar vélar fóru að snúast und- ir eigin afli ef svo má segja, enda kom hún illa við marga þó að það væri aðeins tímabundið ástand. Nú kann að vera að við horfum fram á nýja byltingu á sviði vélvæðingar, þar sem fléttast saman upplýsingabylt- ingin og vélvæðingin og úr verða vélar sem „hugsa“. Um nokkurt skeið hefur verið unnið hörðum höndum að því að hagnýta svokallað gervigreind og reglulega lesum við um bíla sem aka sjálfir, ryksugur sem ryk- suga án aðkomu mannsins og fleira þess háttar, fyrir utan að við rekumst iðulega á áhrif þessarar tækni þegar við gúglum eða ræðum við símann okkar. Það teygist ekkert á tímanum Engin leið er að segja hvert eða hversu langt þessi nýjasta tækniþróun leiðir manninn en hún mun án efa leiða hann áfram á sömu braut og hann hefur verið á alla tíð. Hann hefur frá upphafi unnið að því að koma af sér verkefnum, sumir segja af hinum leiða lesti leti einum saman. Eftir því sem nær dregur í tíma hefur hraði þessarar þróunar vaxið veldisvexti. Samt sem áður eru menn alltaf jafn uppteknir og tíminn alltaf af jafn skornum skammti. Raunar hafa það margir á til- finningunni að maðurinn hafi orðið æ uppteknari eftir því sem hann hefur komið fleiri verkum yfir á dauða hluti. Ef sú tilfinning er rétt, þá er ekki von á góðu með vaxandi gervigreind og auknum fjölda tækja sem nýta hana til að létta manninum lífið. Það er engin leið með sömu þróun að hann komist yfir allt sem hann þarf að gera eftir að hafa komið öllum verkum sínum yfir á tækin. Líklega er eina leiðin út úr vandanum að ná tökum á tímanum. En jafnvel með gervigreind að vopni gæti það orðið tafsamt. Morgunblaðið/RAX 26.6. 2016 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 37

x

Morgunblaðið - Sunnudagur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið - Sunnudagur
https://timarit.is/publication/1078

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.