Bókasafnið - 01.06.2015, Page 18

18
Bókasafnið 39. árg. 2015
með tilliti til forvera núverandi stofnana eða þeirra sem störf-
uðu fyrir samruna og aðrar tíðar breytingar í stjórnsýslunni, og
einnig með tilliti til núverandi stofnana sem staðið hafa nær
óbreyttar frá byrjun. Með þessa löngu sögu í huga hafði rann-
sóknin tvo tímaramma, annan sem miðaðist við rannsóknar-
tímann frá upphafsári 2010 og til birtingar niðurstaðna 2013,
og hinn sem miðaðist við upphafstíma íslensku skjalamyndar-
anna og til dagsins í dag.
3.2 Úrvinnsla gagna
Úrvinnsla gagna fór fram með orðræðugreiningu, textagrein-
ingu og tölfræðigreiningu. Viðtölin voru skráð orðrétt niður,
alls 150 blaðsíður. Mótað var nýtt sex laga greiningarsnið með
hugmyndafræði Michel Foucault (1980) um orðræðu í huga
og út frá greiningarsniði Rosalind Gill (2000) fyrir orðræð-
ugreiningu:
1. Gögnum safnað
2. Gögnin lesin
3. Gögnin greind
4. Flokkun gagnagreiningar
5. Endurgreining gagna
6. Birting niðurstaðna
Rannsóknargögnin voru þaullesin, þeim skipt kerfisbundið
niður í textadæmi innan munstra sem komu fram við lestur-
inn. Leitað var eftir ríkjandi orðræðu og fundin þrástef, mót-
sagnir, rof og andstæður, með rannsóknarspurningar og
markmiðin stöðugt í huga (Gill, 2000; Kristín Björnsdóttir,
2003; Ingólfur Ásgeir Jóhannesson, 2006). Nánar má lesa um
greiningarsniðið í lokaverkefni höfundar (Þórunn Erla Sig-
hvats, 2013) og rafrænt í Skemmunni.
Um orðræðugreiningu segir að um nokkra tugi ólíkra að-
ferða sé að ræða og hvatt er til þess að skoða ávallt orðræð-
una í ljósi þess umhverfis og stofnana sem hún fer fram í (Fo-
ucault, 1980; Gill, 2000; Kristín Björnsdóttir, 2003). Hvað þetta
varðar fór öll gagnaöflun fram í réttu umhverfi þátttakenda.
Þannig næst innra réttmæti rannsókna (Kvale og Brinkman,
2009).
Fyrir megindlega hluta rannsóknarinnar var spurninga-
könnuninni beint sérstaklega til sérfræðinga á skjalasöfnum
stofnananna, þekking á heimasafni og tengsl við Þjóðskjala-
safn voru til viðmiðunar. Eftir innköllun og ítrekun í janúar
2012 bárust 18 svör, eða 66,7% svörun. Í töflu 2 (á bls. 19) má
sjá hverjir svöruðu og hverjir ekki.
Spurningalistinn var langur og ítarlegur. Hann skiptist í sex
hluta með samtals 65 spurningum (stytt): 1 Almennt efni (7),
2 Skipulag og stjórnun (9), 3 Geymslur og öryggi (12), 4 Skrán-
ing og aðgengi (14), 5 Þjóðskjalasafn Íslands (13) og 6 Ýmis-
legt (10).
Hugað var að uppbyggingu spurningalistans svo að hann
yrði ekki of íþyngjandi (Þorlákur Karlsson, 2003). Breytilegt var
hvort svara þurfti öllum spurningunum en meiri hluti þeirra
var já og nei spurningar og krossaspurningar voru átta (kross-
að við kvarða). Krafist var textasvara við 13 spurningum og fór
úrvinnsla þeirra fram með textagreiningu, lesið var í textann,
fundin munstur, andstæður, samstæður og tengsl við aðrar
niðurstöður (Kristín Björnsdóttir, 2003; Ingólfur Ásgeir Jó-
hannesson, 2006). Spurningalistinn var forprófaður af tveimur
völdum aðilum, annar var landfræðingur með langa starfs-
reynslu og hinn sérfræðingur í Þjóðskjalasafni.
Í bréfi til þátttakenda með spurningakönnuninni voru út-
skýringar til að tryggja samræmi í skilningi og túlkun á orðum
og umgjörð rannsóknarinnar (Þórunn Erla Sighvats, 2013).
Ráðuneytin Fjöldi Valið úrtak fyrir spurningakönnun:
Forsætisráðuneytið 1 Þjóðgarðurinn á Þingvöllum.
efnahags- og viðskiptaráðuneytið 1 Hagstofa Íslands.
Fjármálaráðuneytið 2 Framkvæmdasýsla ríkisins, RARIK.
Iðnaðarráðuneytið 2 Landsvirkjun, Orkustofnun.
Innanríkisráðuneytið 8 Flugmálastjórn Íslands, Landhelgisgæslan, Póst- og fjarskiptastofnun,
Ríkislögreglustjóri, Siglingastofnun Íslands, Umferðarstofa, Vegagerðin,
Þjóðskrá Íslands.
Mennta- og menningarmálaráðuneytið 3 Háskóli Íslands, Landbúnaðarháskólinn á
Hvanneyri, Þjóðminjasafn Íslands.
Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið 2 Hafrannsóknastofnunin, Veiðimálastofnun.
umhverfisráðuneytið 8 Landgræðsla ríkisins, Landmælingar Íslands, Mannvirkjastofnun,
Náttúrufræðistofnun Íslands, Skipulagsstofnun, Skógrækt ríkisins,
Umhverfisstofnun, Veðurstofa Íslands.
utanríkisráðuneytið 0
Velferðarráðuneytið 0
Tafla 1. Ráðuneyti Stjórnarráðs Íslands, stofnanir og ríkisfyrirtæki sem valin voru í úrtak fyrir spurningakönnun sem meintir skjalamyndarar
landfræðilegra gagna.