Skagfirðingabók - 01.01.2012, Page 138

SKAGFIRÐINGABÓK
138
„kostað miklu til menningar honum“,
eins og hann kemst að orði. Guðmund­
ur komst í Bessastaðaskóla og var þar
m.a. samtíma skáldinu Benedikt
Grön dal Sveinbjarnarsyni. Hann mun
hafa verið nokk uð hár vexti og gekk
undir nafninu „Mælifellshnjúkur“ í
skóla. Guð mund ur hætti skólanámi,
stundaði versl unarstörf á Hofsósi um
tíma, en um tvítugt gerðist hann
sýslu skrifari í Húnaþingi og starfaði
við það til dauðadags eða í tvo áratugi,
en hann lést á Geitaskarði í Langadal
5. janúar 1865, 41 árs að aldri. Hann
var vísna smiður ágætur, svo sem faðir
hans var, og liggur eftir hann í
handrit um heil mikið af góðum kveð­
skap.3 Guðmundur þótti listaskrifari,
og segir Einar í ævisögu sinni, að hann
væri manna „fljótfærnastur við rit­
gjörðir og mælir ljóð af munni fram,
þegar hann svo vill, ætíð spaklyndur,
en þó vel knár og harðger.“ Þess má
geta, að sonur Guðmundar Einars­
sonar og Val dísar Guðmundsdóttur
frá Syðri­Krossum í Staðarsveit, var
dr. Valtýr Guðmundsson, prófessor í
Kaupmannahöfn og þjóð kunnur
stjórn málamaður við upphaf 20. aldar,
sat lengi á Alþingi og er Valtýskan við
hann kennd. Ekki eru afkomendur frá
honum komnir.
Frá Starrastöðum fór Einar árið
1826 í húsmennsku að Mælifelli til
Jóns Konráðssonar prófasts þar „og
hefur hjá honum síðan verið allt á
þenn an dag, sem er sá 6. febrúar
1847“, segir hann í ævisögu sinni.
Með komunni í Mælifell var Einar
Bjarnason búinn að finna samastað,
sem átti eftir að verða heimili hans
nær samfellt til æviloka, og líklega
hafa árin þar verið einhver hin bestu í
lífi hans. Á Mælifelli virðist hann hafa
unnið, svo sem venja var, við öll venju­
leg bústörf sem til féllu. Segist hafa
verið mikið í ferðalögum til aðdrátta
fyrir heimilið, væntanlega út á Hofsós
eða Grafarós, sem voru aðal verslun ar­
staðir þess tíma, fór stundum einn í
lestarferðir með 7–8 klyfjahesta og
„átti aldrei í deilum, hvar sem kom
eða fór“, segir hann og virðist nokkuð
hreykinn af, því stundum gátu kaup­
staðarferðir orðið nokkuð slarksamar.
Engin nákvæm lýsing er til af Ein­
ari. En Gísli Konráðsson sagnaþulur,
sem greinir nokkuð frá Einari í riti
sínu Sögu Skagstrendinga og Skagamann a
segir, að hann væri „meðalhár vexti en
grannlegur, mjög sundur gerðarlaus,
svo að nálega hataði hann allt skraut.“
Einnig segir hann, að Einar væri „fjár­
maður einn hinna best u og mikill
vinnu maður í hví vetna.“4 Augljóslega
hefur Einar verið vel að manni, því
hann segist snemma hafa lagt fyrir sig
að rista torf og bera hellur og steina á
baki sér „og kom þeim á hlóðir“.
Líklega hefur hann haft band á grjót­
inu og borið það þannig á bakinu.
Nefnir hann sérstaklega stein einn á
norðanverðum svo kölluðum Berjamel,
er liggur fyrir ofan syðri part hins
gamla Mælifells túns. „Er steinn sá
mjór í annan enda og [svo] mikill, að
varla mun burtu færður verða“, segir
Einar. Ekki er fullljóst, hvers vegna
hann minnist á stein þenn an sérstak­
lega, en líklega er hann að gefa í skyn,
að úr því honum hafi ekki tekist að
færa hann úr stað, þá muni vart aðrir
verða til þess. Ekki hef ur greinarhöf­
undi tekist að finna á Berjamelnum
stein þennan, svo óyggj andi sé. Á fer­
t ugs aldri fór Einar mjög að kenna til