Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1974, Blaðsíða 20
Námsferð til Noregs 02 íslands
Margit Christiansen, yfirhjúlcrunarkona á
geðsjúkrahúsinu í Risskov, fór í námsferð til
Noregs og íslands í maí 1973. Viö hirtum hér
umsögn hennar, að lokinni vel heppnaðri ferð.
1 ,,sygeplejersken“, 1. hefti 1973, var tilkynnt,
að dönsk hj úkrunarkona ætti kost á styrk Sam-
vinnu hjúkrunarkvenna á Norðurlöndum til
náms í einhverju Norðurlandanna. Ég hafði
lengi haft hug á að komast til annarra landa
til náms og sendi umsókn, þó að mér væri ljóst,
að um marga hæfa umsækjendur yrði að ræða.
Styrkinn hlaut ég ekki, en mér til óvæntrar gleði
fékk ég fjárupphæð úr námssjóði Danska hjúkr-
unarfélagsins til þeirrar ferðar, sem ég hafði
tiltekið í umsókn minni.
í umsókn minni var m. a. tekið fram, að ég
vildi gjarnan kynna mér dálítið stefnumið sam-
félagslækninga í Ullevál- og Dikemark-sjúkra-
húsunum í Noregi, einnig vildi ég kynnast stjórn
starfsliðs á Islandi, því að mér hafði borist til
eyrna, að í geðsjúkrahúsi þar — Kleppsspítal-
anum — væru einkum opnar sjúkradeildir. Ég
vildi gjarnan kynnast af eigin raun, hvernig
starfsliðið væri skipað við rekstur slíks sjúkra-
húss. Ennfremur vildi ég kynnast stéttarfélög-
um mínum á Norðurlöndum, til að fá á þann
hátt hvatningu og hugmyndir.
Oslóborg á og rekur Ullevál-sjúkrahúsið, sem
var fyrsti áfangastaðurinn. Elsta húsið af 70
er byggt 1887. Sjúkrahúsið er eitt hinna stærstu
á Norðurlöndum með 2 200 sjúkrarúm og 3 800
starfsmenn. Þar var mér tekið af mikilli gest-
risni. Geðdeildir Ullevál greinast í tvær mót-
tökudeildir, eina barnadeild og réttargeðlækn-
ingadeild, sem ég fékk einnig tækifæri til að
heimsækja.
Eins og áður er getið, hafði ég tekið fram
í umsókn minni, að ég vildi gjarnan kynnast
samfélagslækningum af eigin raun. Ástæðan til
þess var sú, að mikið er rætt um þá tegund með-
ferðar, m. a. á sjúkrahúsinu, sem ég starfa við
(Risskov). Nokkrar hjúkrunarkonur hér höfðu
verið í Noregi og Englandi og unnið sjálfar á
þennan hátt, og nú fannst m.ér mikil þörf á að
fara sjálf til að kynnast í reynd þessari starf-
semi.
Ég vil strax taka fram, að mér hefur ekki
snúist hugur í þessari ferð. Mér virtist samfé-
lagslækningar, eins og þær eru framkvæmdar
í Ullevál, íþyngja mjög sumum geðsjúklingum.
Ég skil ekki, hvers vegna sjúkdómsgreiningin
var ekki höfð til hliðsjónar við meðferð sjúkl-
ingsins. Þetta meðferðarform er nýlegt, og ætl-
unin hefur sjálfsagt verið að efla gagnlegar
viðræður. En að minni hyggju felst í samfélags-
lækningum hætta á, að þær staðni í ákveðnu
meðferðarformi, sem leiði til þess, að lækninga-
markmiðið kunni að fara forgörðum, sé þeim
beitt út í ystu æsar.
1 Ullevál voru menn svo sannfærðir um, að
samfélagslækningar væru hið eina rétta, að
sjúklingunum var allt að því þröngvað inn í
þær. Sumum virðast samfélagslækningar hlið-
stæðar þeirri eflingu lýðræðis, sem fram fer í
þjóðfélaginu. Mér reyndist örðugt að sjá lýð-
ræðið í verki, þar sem mér virtist sjúklingarnir
ekki fá að ákveða sjálfir, hvort þeir tækju þátt
í öllum þeim fundum, sem þeir voru daglega
kvaddir til.
Oslóborg á einnig Dikemark-sjúkrahúsið og
rekur það.
Sjúkrahúsið var tekið í notkun 1905 og stend-
ur í fögru umhverfi um 30 km frá Osló. Þar er
rúm fyrir um það bil 1000 sjúklinga í 5 ein-
ingum, sem skipt er í 30 deildir. Hver deild
starfar sjálfstætt með sérstöku starfsliði. Ég
hafði mælst til þess, að ég fengi fyrst og fremst
að kynnast Lien-deildinni, og var mér þar sér-
lega vel tekið.
f Lien-deildinni er rúm fyrir 40 sjúklinga,
konur jafnt sem karla. 10 sjúklinganna eru
fíkniefnaneytendur. Sjúklingunum er skipt í
4 hópa og fíkniefnaneytendunum 10 er dreift
í alla hópana. Deildin var rekin með hefðbundn-
um hætti fram til ársins 1964 og tók á móti
öllum tegundum geðsjúklinga. Þá var farið að
nota hópmeðferðarlækningar, sem hafa í för
með sér, að ekki er tekið við sjúklingum með
122 TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS