Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.1995, Blaðsíða 14
var lýst, krefst annars kennsluforms en hinna hefðbundnu
fjölmennu fyrirlestra. Það hefur lengi verið hefð fyrir þvf í
hjúkrunarfræðinni að dýpka umfjöllun um ákveðin viðfangsefni
í umræðutímum. í fámennri kennslu gefst kennara tækifæri til
að kynnast nemendum og þrátt fyrir stóra nemendahópa er
reynt að skipuleggja kennsluna þannig að rödd allra nemenda
heyrist. Jafnframt höfum við reynt að gefa töluverðan
sveigjanleika þannig að nemendur geti sjálfir skipulagt
klínfska námið í samráði við klíníska kennara og hefur það
gefist vel. Þrátt fyrir breyttar áherslur í námskránni er ljóst að
hér er aðeins upphafið að grundvallar-endurskipulagningu á
hjúkrunarmenntun. í kjölfar þeirra breytinga, sem nú eiga sér
stað innan heilbrigðisþjónustunnar, verður enn mikilvægara að
stuðla að sveigjanleika námsins og virkni nemenda.
Lokaorð
Þær breyttu hugmyndir um hjúkrunarmenntun, sem fram hafa
komið á undanfömum ámm, endurspegla breyttar aðstæður og
viðhorf innan hjúkmnarfræðinnar. A margan hátt má segja að
hjúkrunarfræðin hafi losnað úr spennitreyju vísindahyggjunnar
og sé nú að efla sínar eigin aðferðir og hugmyndir um
árangursríka hjúkrun. Að lokum langar mig til að vitna aftur til
Virginíu Woolf. Eftirfarandi tilvitnun tengist umjöllun hennar
um skáldsögu ungrar óþekktrar skáldkonu. Henni finnst
bókinni um margt ábótavant, en að þrátt fyrir gallana búi hún
yfir einhverju óvenjulegu sem hún hefur ekki skynjað í bókum
annarra höfunda. Ungu konunni tekst að lýsa hugarheimi
kvenna á þann hátt sem ekki hefur verið gert fyrr. Því er þessi
ófullkomna tilraun hennar afar mikilvæg. Virginía lýsir þessu
svona:
... Með tilliti til þess að Mary Carmichael er enginn
snillingur, en óþekkt ung stúlka sem er að skrifa fyrstu
skáldsöguna sína í herberginu sem hún svaf í, og hafði alls ekki
nóg af þessum œskilegu hlutum, tíma, peningum og
tómstundum, þá var liún ekki sem verst, hugsaði ég.
Látum hana fá hundrað ár í viðbót, var niðurstaðan sem
ég komst aðþegar ég las síðasta kaflann ... látum hanafá
sérherbergi og fimm hundruð pund á ári, leyfum henni að segja
hug sinn og sleppa helmingnum af því sem hún tekur með núna,
og sá dagur mun koma að hún skrifar betri bók (Woolf 1983,
bls. 130-131).
Að mörgu leyti emm við í hjúkmnarfræði í spomm ungu
skáldkonunnar. Við erum að byrja að kanna heim hjúkrunar og
þróa frásagnarstíl sem getur gefið þessum heimi merkingu.
Ég vil þakka þeim aðilum sem lesið hafa þessa
grein og veitt mér margvíslegar ábendingar.
Sérstakar þakkir færi ég ritstjóra Tímarits
hjúkrunarfræðinga, ritstjórn þess og ritrýnum.
Abstract (Reviewed article)
Changing emphasis in nursing education
This paper describes changing emphasis in nursing education
from a historical perspective. Dominant ideas about knowledge
and professional practice are criliqued. It is also argued that
nurses have not been able to create the space and time necessary
to develop ideas about nursing practice central to innovation
and development of patient care. Changes in nursing education,
described in this paper, can be important towards that end.
Heimildir
Allen, D.G. (1990). The curriculum revolution: Radical revisioning of the
nursing education. Journal of Nursing Education, 29(7), 312-316.
Ashley, J.A. (1976). Hospitals, paternalism, and the role of the nurse. New «
York: Teachers College Press.
Benner, P.E., Tanner, C., og Chelsa, C.A. (í prentun). Expertise in nursing
practice: Caring, clinical judgement and ethics. NY: Springer
Publishing Company.
Benner, P. (ritstj.). (1994). Interpretive phenomenology: Embodyment, caring
and ethics in health and illness. Thousand Oaks, CA: Sage.
Benner, P. (1984). From novice to expert. Menlo Park, CA: Addison-Wesley.
Bevis, E.O. (1982). Curriculum Building in Nursing. St. Louis: Mosby
Company (3. útg.).
Bevis, E.O., og Murray, J. (1990). The essence of the curriculum revolution:
emancipatory teaching. Journal of Nursing Education, 29(7), 326-331.
Bevis, E.O., og Watson, J. (1989). Toward a caring curriculum: A new
pedagogy for nursing. New York: National League for Nursing.
Diekelmann, N. (1990). Nursing education: Caring, dialogue, and practice.
Journal of Nursing Education, 29(7), 300-305.
Diekelmann, N. (1991). The emancipatory power of the narrative.
í Curriculum revolution: Community building and activism
(bls. 41-62). ( NLN rit númer 15-2398). New York: National League for
Nursing.
Freire, P. (1983). Pedagogy of the oppressed. New York: Continuum.
Fry, S.T. (1989). Toward a theory of nursing ethics. Advances in Nursing
Science, 11(4), 9-22.
Gilligan, C. (1982). In a different voice: Psychological theory and womens
development. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Havel, V. (1990). Stjórnmál og samviska. Tímarit Máls og menningar, 1, 3-19.
Kristín Björnsdóttir (1992). Private lives in public places: A study of the
ideological foundation of nursing in Iceland. óbirt doktorsritgerð frá
Columbia University í New York í Bandaríkjunum.
Kristín Björnsdóttir (1994). Sjálfsskilningur íslenskra hjúkrunarkvenna á
tuttugustu öldinni. í Ragnhildur Richter og Þórunn Sigurðardóttir
(ritstj.) Fléttur: Rit Rannsóknastofu (kvennafrœðum. Reykjavík:
Rannsóknastofa í kvennafræðum, Háskóla íslands.
Moccia, P. (1993). Nursing education in the public’s trust. Nursing and
Health Care, 14(9), 472-474.
Moccia, P. (1990). No Sire, it's a revolution. Journal of Nursing Education,
29(7), 307-311.
Moloney, M. (1986). Professionalization of nursing. East Washington Square,
PA: Lippincott Company.
Nehls, N. (1995). Narrative pedagogy: Rethinking nursing education. Journal
of Nursing Education, 34(5), 204-210.
Nightingale, F. (1856/1979). Cassandra: An essay by Florence Nightingale.
Bandaríkin: The Feminist Press.
Nooks, B. (1994). Teaching to transgress: Education as the practice of
freedom. New York: Routledge.
Nordvedt, P. (1993). Emotions, care and particularity. Várd i Norden, 13(1),
18-24.
Parker, R.S. (1990). Nurses’ stories: The search for a relational ethic of care.
Advances in Nursing Science, .73(1), 31-40.
Pitts, T.P. (1985). The covert curriculum: What does nursing education
really teach? Nursing Outlook, 33(1), 37-39, 42.
Schön, D. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in
action. New York: Basic Books.
Sigríður Þorgeirsdóttir (1994). Er til kvennasiðfræði? í Ragnhildur Richter
og Þórunn Sigurðardóttir (ritstj.). Fléttur: Rit Rannsóknastofu í
kvennafrœðum. Reykjavík: Rannsóknastofa í kvennafræðum, Háskóla
íslands.
Skúli G. Johnsen (1991). Um heilbrigðismál. Rit héraðslæknisembættisins í
Reykjavík, Nr. 1: 1991.
Tanner, C.A. (1990). Reflections on the curriculum revolution. Journal of
Nursing Education, 29(7), 295-299.
Vicinius, M. (1985). Independent women: Work and community for single
women 1850-1920. Chicago og London: The University of Chicago
Press.
Vilhjálmur Árnason (1993). Siðfrœði l(fs og dauða. Reykjavík:
Rannsóknarstofnun í siðfræði, Háskóla íslands.
Woolf, V. (1983/1929). Sérherbergi (Þýð. Helga Kress). Reykjavík: Svart á
hvítu.
120
TfMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 4. tbl. 71. árg. 1995