Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.1999, Blaðsíða 37
20%. Hjúkrunarfræðingaskortur úti á landi hefur minnkað
á sjúkrahúsunum, skorturinn í Reykjavík er svipaður,
aðeins minnkað á Sjúkrahúsi Reykjavíkur, en aukist á
Ríkisspítölum. Við sjáum því þegar ákveðnar tilfærslur
vegna þessa launakerfis og það er ánægjulegt."
Varðandi önnur mikilvæg mál, sem unnist hafa á
undanförnum árum, nefnir Ásta lífeyrismálin. „Það hefur
orðið algjör uppstokkun á lífeyrismálum. Við vorum með
lífeyrissjóð sem var orðinn mjög úreltur og verulega gall-
aður þó ákveðin atriði hafi gagnast hjúkrunarfræðingum,
einkum það ákvæði að hjúkrunarfræðingar gátu farið í fullt
starf síðasta starfsmánuðinn og fengið fullar lífeyris-
greiðslur. Þess vegna var m.a. erfitt að ná fram breytingum
á honum. En við náðum ákveðnu uppgjöri við fortíðina, við
náðum samkomulagi við stjórnvöld sem var mjög viðun-
andi og við náðum einnig ákveðnum réttarbótum til fram-
tíðar. Það skapaðist mikil sátt um breytingarnar, umræður
um þær höfðu farið fram í áratugi en það höfðu ekki verið
aðstæður í þjóðfélaginu til að breyta þessu fyrr. Við Vigdís
Jónsdóttir, hagfræðingur félagsins, unnum að þessum
breytingum f.h. hjúkrunarfræðinga og unnum þar með
fulltrúum Bandalags háskólamanna, BSRB og kennara-
sambandsins, auk fulltrúa fjármálaráðuneytisins."
Hún bendir einnig á mikilvægi nýrra siðareglna hjúkr-
unarfræðinga, sem voru samþykktar á síðast fulltrúaþingi
félagsins. „Þær voru afrakstur af vinnu nefndar sem fékk
þetta verkefni og ég tel þær hafa verið afskaplega vel
unnar. Siðareglur eru grundvöllur að starfi hverrar stéttar
og þessar siðareglur endurspegla viðhorf hjúkrunarfræð-
inga. Þær vekja til umhugsunar og íhugunar og eru til
leiðbeiningar við dagleg störf. Þarna eru orðuð ákveðin
gildi sem fólk hefur ef til vill innra með sér, en um leið og
þau eru sett fram í orðum finnur það ákveðna festu í
sínum störfum. Siðareglur stuðla einnig að aukinni fag-
vitund viðkomandi stéttar."
Brýnustu málin fram undan
Aðspurð um hver séu helstu verkefni fram undan hjá
Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga segir Ásta að fyrir full-
trúaþingi liggi starfsáætlun til næstu tveggja ára og þar eru
áherslur lagðar á menntunarmál hjúkrunarfræðinga; við-
bótarnám og sérfræðinám hjúkrunarfræðinga. Það þurfi
einnig að styrkja meistaranámið og auka framboð á styttri
námskeiðum. Þá þurfi að takast á við skortinn á hjúkrunar-
fræðingum og vinna að gæðamálum í hjúkrun.
„Ég sé það sem sérstakt verkefni fram undan að vinna
að auknum gæðum innan hjúkrunar, vinna að gæðavið-
miðunum í hjúkrunarstarfi, og þar horfi ég einkum til fag-
deildanna. Við höfum unnið ákveðna grunnvinnu sem er
hægt að byggja á. Skoða þarf áherslur fagdeildanna, hvað
vantar í heilbrigðisþjónustuna, og hvernig við getum bætt
þjónustuna. Við þurfum að halda áfram þessu stefnumark-
andi starfi varðandi hjúkrun og heilbrigðismál. Við höfum
þegar skilað vinnu úr ýmsum nefndum, svo sem varðandi
stefnumótun í heilsugæslu, um framtíðarskipan sjúkrahús-
mála í Reykjavík, um heilbrigðisþjónustu í dreifbýli, samein-
ingu sjúkrahúsa og heilsugæslu úti á landi. Þessi vinna
hefur skilað sér inn í heilbrigðisþjónustuna, inn í kerfið.
Hjúkrunarfræðingar hafa skapað sér rödd. Fyrir samein-
ingu vorum við svo uppteknar af því að vinna úr okkar
eigin málum, að vinna að sameiningu og kjaramálum.
Við höfum verið að vinna upp ákveðnar hugmyndir
sem byggjast m.a. á siðareglum okkar. Ég held að okkur
hafi tekist að kynna hugmyndir sem eru trúverðugar og
hafa tekið mið af hagsmunum sjúklinganna fyrst og fremst.
Ég vil sjá áframhaldandi þróun í þessa veru, að raddir
hjúkrunarfræðinga heyrðust víðar og hefðu meiri áhrif."
Ásta er spurð hvað hún hafi að segja um óánægju
hjúkrunarfræðinga sem Sæunn Kjartansdóttir fjallar um í
grein í þessu tölublaði.
„Ég greip um daginn niður í bók eftir Rat Armstrong
sem kom hingað og hélt fyrirlestur á SSN-ráðstefnu 1996
um starfsmat og jafnlaunamál. Hún hefur skrifað bækur
um heilbrigðisþjónustu. Hennar skoðun er sú, að þær
breytingar, sem hafa orðið í Kanada í þá átt að auka
skilvirkni sjúkrahúsanna, hafi haft í för með sér að hjúkrun
hafi orðið út undan. Kröfur um aukna framleiðni geti leitt til
þess, ef ekki er gætt að sér. Þarna þurfum við að vera á
verði. Það sýnir sig í könnunum sem gerðar hafa verið um
hjúkrunarfræðinga, að það sem veitir þeim mesta ánægju í
starfi eru samskipti við sjúklingana. Hraðinn inni á sjúkra-
húsunum ásamt manneklu getur leitt til þess að samskipti
við skjólstæðinga minnki. Ég held að hjúkrunarfræðingar
geti mætt þessum breytingum á annan hátt. Það þarf að
skoða verkaskiptingu inni á sjúkrahúsunum og skipulag
þjónustu við sjúklinga. Það er t.d. hægt að undirbúa
sjúkrahúsvist á annan hátt og hjúkrunarfræðingar geta
veitt meiri þjónustu inni á heimilunum og þannig verður
það eflaust meira í framtíðinni."
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 75. árg. 1999
117