Svava - 01.10.1899, Blaðsíða 5
SVAVA
149
Október]
leyti í'aunþæga þýðingu, að sj>ott þeiiía hnitmiðuðu vís-
inda geti ekki látið trúavinnar eða heimspekinnar feguvstu
blóm visna. Tráin og heimspekin keppa helduv ekki
lenguv við náttúvuvísindin ; takmavk þeivva ev ekki lcng-
nv hið sama; hin hnitmiðu?íu vísindi krefjast þekkingav,
tvúin og heimspekin heimta manninn sjálfan, um leið
°g þau göfga liann og gleðja, veíta honum þrek og djövf-
nng. Fjú þessu sjónavmiði ætti það að veva nægilegt
sem mikilmennið Taino sagði í övvílnan sinni: „Hér
eftiv má ekki heimspekin vevða fyriv lítilsvivðingu vísind-
nnna“. Schopenhauev getuv þess eitt sinn í bvéfl. til
Goothe, að vísjndalegav vannsókniv vevði að smámunum,
þogar þæv séu skoðaðav fi'á sjónarsviði æðvi skáldlistav.
-'laðuv verðuv að samþykkja þetta, því það ev í sjálfu
sóv meiva vert að mynda eitthvað sem ev fullkomið, en
ftð finna eitthvað sem þegav er auðvjtað. En ekki fer
Sehopenhauev vótt með þegar hann segiv: „Heimspek-
in ev lieild, eining, sem heint ev að sannleikauum en ekki
fegurðinnr'. Ef sannleikuvinn í vaun véttvi vævi mæli-
kvavði fyvir tvúhiögð og heimspeki, ef eitthvert fvæði-
kerfi vævi gagnslaust þegar það fjavlægðist hann, þá
®yndi ef til vill nafn Schopenhauers ekki lengur verð-
•skulda að standa í vevaldavsögunni. Þegav menn halda
fvam, að einmitt fullvissan um að fvæðikeffi tvúar og
heimspcki feli í sév sjálfgildan sannleika, sé hið inn-