Morgunblaðið - 16.02.2018, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 2018
Hólshraun 3 · 220Hafnarfjörður · Símar: 555-1810, 565-1810 · Netfang: veislulist@veislulist.is · www.veislulist.is
Skútan
GÆÐA BAKKAMATUR
Sjá heimasíðu
www.veislulist.is
Veislulist afgreiðir hádegismat í bökkum alla daga ársins,
bæði fyrir fyrirtæki og stofnanir.
Í yfir 40 ár hefur Veislulist
lagt áherslu á góða
þjónustu og framúrskaran
matreiðslu.
Hádegismatur
Verð
kr. 1.370
Lágmark 3 bakkar
+ sendingargjald
d
MisMUnAndi
RéTTiR AllA dAGA
viKUnnAR
EldUM EinniG fyRiR
MöTUnEyTi
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Hvítabjarnaeftirlit náttúruverndar-
samtakanna WWF hefur haft nóg
að gera í grænlenska bænum Ittoq-
qortoormiit, sem áður hét Scoresby-
sund, á Austur-Grænlandi. Hungr-
aðir hvítabirnir komu 21 sinni í
heimsókn til bæjarins á síðustu
fimm mánuðum ársins 2017. Í þess-
um tilvikum varð fólk vart við
birnina, en líklega hafa enn fleiri
birnir lagt leið sína nærri þorpinu.
Til samanburðar urðu menn fyrir
óþægindum vegna nálægðar hvíta-
bjarna níu sinnum í öllu Grænlandi
árið 2007, að sögn Ritzau-fréttastof-
unnar.
Minni hafís leiðir til hungurs
Tölurnar eru fengnar frá náttúru-
verndarsamtökunum WWF sem
fylgjast vel með hvítabjörnum í
Grænlandi. Talið er að heimsóknum
hvítabjarna til mannabyggða muni
fjölga á komandi árum. Ástæðan er
sú að þeim gengur verr en áður að
veiða sér til matar vegna minnkandi
hafíss. Rýrnun hafíssins er rakin er
til hnattrænnar hlýnunar. Haft er
eftir Bo Øksnebjerg, aðalritara
WWF, að birnirnir reyni að seðja
hungur sitt. Hann kveðst vera þess
fullviss að þetta háttalag hvíta-
bjarnanna verði algengara og segir
rannsóknir sýna að hvítabirnirnir
séu horaðri nú en áður.
Hvítabjarnaeftirlit WWF á að
koma í veg fyrir að hvítabirnir fari
inn í mannabyggðir. Í nær öllum
heimsóknum hvítabjarnanna til It-
toqqortoormiit voru eftirlitsmenn
kallaðir til. Þeir reyna að fæla
birnina burt, því árás bjarnar er
lífshættuleg. „Enginn vill mæta
soltnum hvítabirni, því þá verður
maður drepinn,“ sagði Øksnebjerg.
Þess vegna er lögð áhersla á að fæla
birnina frá bæjarmörkunum. Það
tókst svo vel að enginn varð fyrir
meiðslum vegna bjarnanna.
Á þeim árstíma sem mest hætta
er á nærgöngulum hvítabjörnum fer
hvítabjarnaeftirlitið í ökuferð um It-
toqqortoormiit klukkan sex hvern
morgun til að gá að hvítabjörnum.
Það er gert til að birnir séu ekki þar
á ferli þegar börnin fara í skólann.
Þorpsbúar láta vita ef sést til hvíta-
bjarnar í nágrenninu, enda eru eft-
irlitsmennirnir á vakt allan sólar-
hringinn. Oft nægir hljóðið í
ökutækinu til að fæla birnina burt.
Annars er skotið viðvörunarskotum
til að fæla þá. Ef það dugar ekki þá
er skotið á þá gúmmíkúlum. Láti
bangsi sér ekki segjast verður að
fella hann.
Óþægileg nálægð hvítabjarna
WWF hóf hvítabjarnaeftirlit í
þorpinu árið 2015. Á heimasíðu
samtakanna má lesa um fólk sem
lenti óþægilega nálægt hvítabjörn-
um.
Dines mætti til vinnu við
brennslustöðina í þorpinu snemma
morguns í september. Hann ákvað
að fá sér sígarettu áður en vinnan
hæfist en brá talsvert þegar hann sá
í smettið á hvítabirni í skímunni frá
kveikjaranum. Björninn var um
fjóra metra frá honum og gerði sig
líklegan til að koma nær. Dines
hljóp fyrir hornið á húsinu og sem
betur fór ákvað bangsinn að fara
annað.
Mikkel ætlaði að senda veðurloft-
belg á loft klukkan 22 að kvöldi 18.
október 2017. Hann heyrði marra í
snjónum á bak við sig og þegar
hann sneri sér við sá hann hvíta-
björn í um þriggja metra fjarlægð.
Mikkel tókst að komast inn í hús en
björninn hljóp niður að sjó og syndi
burt.
„Nágrannabær“ Íslands
Segja má að Ittoqqortoormiit sé
„nágrannabær“ Íslands. Árið 2013
voru íbúar þar 452 talsins. Þorpið er
eitt það afskekktasta í Grænlandi.
Norlandair heldur uppi áætl-
unarferðum milli Neerlerit Inaat,
sem er flugvöllur þorpsins, og Ak-
ureyrar.
Skákfélagið Hrókurinn hefur
heimsótt þorpið árum saman og
fært heimamönnum gjafir. Einnig
hafa Hróksmenn stundað þar skák-
kennslu og efnt til skákhátíðar, und-
ir forystu Hrafns Jökulssonar, í
samvinnu við KALAK, vinafélag Ís-
lands og Grænlands. Hrafn sagði í
samtali við Morgunblaðið í fyrra að
Ittoqqortoormiit sé nú orðinn mesti
skákbær Grænlands.
Hungraðir birnir í heimsókn
 Hvítabjörnum gengur verr að veiða vegna minni hafíss  Þeir leita í auknum
mæli til byggða  Ittoqqortoormiit er eitt afskekktasta þorp Grænlands
Ljósmynd/Hrókurinn
Ittoqqortoormiit Áhyggjulaus börn í boltaleik. Á hverjum morgni fer hvítabjarnaeftirlit WWF um þorpið og stugg-
ar við hvítabjörnum sem hafa gerst of nærgöngulir. Birnirnir leita ætis því þeim gengur verr að veiða sér til matar.
ÍSLAND
Austur-Grænland
Græ
nla
nds
sun
d
Ittoqqortoormiit
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Þessi hópur ætlar að skoða náttúr-
una hér, sleppa sér og finna
gleðina,“ segir Ada Benjamínsdótt-
ir, framleiðandi hjá Republik. Ada
tekur eftir helgi á móti kínversku
stórstjörnunni Josie Ho sem hingað
kemur ásamt fríðum hópi fólks. Jos-
ie Ho þykir vera stórt nafn á sínum
heimaslóðum, hefur leikið í um þrjá-
tíu kvikmyndum, gefið út fjölda
hljómplatna og stýrt sjónvarpsþátt-
um.
Josie Ho hyggst gera heimildar-
mynd um ferð sína hingað ásamt
hljómsveit sinni, The Uni Boys,
uppistandaranum Jim Chin, hiphop-
stjörnunni MC Yan og tónlistar-
manninum Jan Qui Hong.
Ísland varð fyrir valinu sem
áfangastaður af því að íslenska
þjóðin skorar jafnan hátt á lista yfir
hamingjusömustu þjóðir í heimi en
ekki síður fyrir þá sök að okkar
blómlega tónlistar- og menngarlíf er
frægt um allan heim.
„Þetta er ferðasaga og Ísland er í
stóru hlutverki. Við verðum í tökum
um allt höfuðborgarsvæðið en mun-
um líka skoða náttúruperlur á Suð-
urlandi og Reykjanesi,“ segir Ada.
„Svo endar þetta á einhverju mega-
djammi þar sem þessi kínverska
hljómsveit og íslenskir tónlistar-
menn spila saman. Unnsteinn
Manuel tekur þátt í þessu, krakkar
úr FÍH og fleiri.“
Kínverska popp-
stjarnan Josie Ho
í tökum á Íslandi
 Gerir heimild-
armynd um ferð
sína hingað
Josie Ho Kínverska poppstjarnan
heimsækir Ísland í næstu viku.
Forsætisnefnd Alþingis mun halda
áfram umfjöllun sinni um alla þætti
er varða starfskjör alþingismanna
og verður þeirri vinnu hraðað eins
og kostur er. Þetta kemur fram í
fréttatilkynningu sem forseti Al-
þingis sendi frá sér í gær en sam-
kvæmt henni hefur þingmönnum,
forseta þingsins og skrifstofu Al-
þingis borist fjöldinn allur af fyr-
irspurnum um starfskjör alþing-
ismanna og aðra þætti sem þeim
starfskjörum tengjast. Ýmist með
ósk um upplýsingar um heildar-
kostnað eða sundurgreindar
greiðslur og endurgreiðslur til ein-
stakra þingmanna. Segir í tilkynn-
ingu forseta þingsins að forsætis-
nefnd muni skoða þær reglur sem í
gildi eru og taka þær til endurskoð-
unar, fyrirkomulag þeirra, eftir-
fylgni og upplýsingagjöf. Fyrsta
skrefið er fundur forsætisnefndar
nk. mánudag. mhj@mbl.is
Hraða skoðun
nefndar á starfs-
kjörum þingmanna
Morgunblaðið/Eggert
Alþingi Fjöldi fyrirspurna um starfskjör
þingmanna hefur borist skrifstofu þingsins.
Veðurstofan hefur sent frá sér við-
vörun vegna umfjöllunar um ný-
fundinn íshelli í Blágnípujökli sem
gengur suðvestur úr Hofsjökli.
Öndunarerfiðleikar og augn-
skemmdir geta fylgt því að dvelja
lengur en eina klukkustund í hell-
inum vegna loftmengunar þar inni.
Í hellinum mældist styrkur brenni-
seinsvetnis um 60 ppm og bent er á
að ofan við 20 ppm styrk brenni-
steinsvetnis hætta margir að finna
lyktina af því. Ef styrkurinn fer yfir
100 ppm er lífshætta á ferðum. Því
sé óráðlegt að fara inn í hellinn
nema hafa með sér gasmælitæki.
Einnig virðast ísflekar hanga lausir
í lofti hellisins og getur því verið
hættulegt að fara þar um.
Íshellir í Blágnípu-
jökli varasamur