Morgunblaðið - 17.02.2018, Qupperneq 40

Minningar
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. FEBRÚAR 2018
Þar fór einn sem
ég hefði ekki bann-
að að talaði yfir
mér látnum. Þessi
piltur var víst 18 ára þegar hann
rakst heim til mín á Langholts-
vegi 1 ásamt jafnöldrum mínum
Þorgeiri Þorgeirssyni og
Hreiðari Jónssyni frá Akureyri.
Og þá þegar var hann raunar í
svörtum kufli. Ég á enn skrif-
aðar í gestabók 19. maí 1956
þessar ljóðlínur með hans fal-
legu rithendi:
Það freistaði mín að vitja á þinn veg
og væta minn þurra akur
og því er ég
rakur …
Þetta var upphaf að áratuga
góðkynnum sem fólust ýmist í
glaðværð og gamansemi ellegar
alvarlegum hugleiðingum. Börn
okkar og jafnvel gæludýr áttu
stundum samleið. Þorsteinn var
með afbrigðum vel að sér í
ljóðarfi þjóðarinnar hvort heldur
var á hærra eða lægra stigi ell-
egar þar í millum. Hann kynnti
okkur meðal annars fyrstur
Jesúrímur Tryggva Magnús-
sonar og þeir Jón frá Pálmholti
höfðu mikið dálæti á vísum
Æra-Tobba. Til Þorsteins var
farsælast að leita um kveðskap
sem óvíst var um höfund að. Og
myndi hann ekki í svipinn var
hann ekki í rónni fyrr en hann
hafði fundið það sem vantaði.
Þorsteinn var ekki vígamaður
en einkar markviss í greiningu á
mönnum og málefnum. Og fáir
voru ráðhollari í þjóðlegri bar-
áttu hvort heldur í hlut átti
Þorsteinn Jónsson
✝ Þorsteinn Jóns-son frá Hamri
fæddist 15. mars
1938. Hann lést 28.
janúar 2018.
Útför Þorsteins
fór fram 13. febr-
úar 2018.
braskaralýður
heimsins eða sjálft
bandaríska her-
veldið. Og hann var
ólatur við að leggja
hvert það lið sem
hann mátti.
Það var ómæld
upphefð að komast
í þann hóp sem
hann ávarpaði
ósjaldan sem
bróður. Og það
jaðraði við helgistund að koma
einu sinni heim í hlað á Hamri.
Frítt var orðafarið úr reið-
mennskunni sem við þekktum
báðir úr sveitinni og viðhaft var
þegar hugað skyldi að góðra
vina fundi. Ættum við kannski
að fara að leggja á hestana?
Ertu með einhverja á járnum?
Hann lagði slíka reiðtúra reynd-
ar af fyrir áratugum, sagðist eitt
sinn hafa skaflajárnað.
Ekki ætla ég mér þá dul að
ræða um hinn einlæga skáld-
skap Þorsteins. Mín orð yrðu
þar marklítil. Ég leyfi mér á
hinn bóginn að kveðja með sömu
orðum og hann áritaði ævintýri
sitt Himinbjargarsaga eða
skógardraumur: með samhug í
öllu kófinu.
Árni Björnsson.
Margar áttum við stundirnar
saman og allar góðar.
Með þakklæti og söknuði.
Hreinn Friðfinnsson.
Það er nokkuð í fang færst að
skrifa minningargrein um þjóð-
skáld og ekki auðséð hvaða
fangbrögð duga við þess háttar
steinatök. Það er fjarri þeim
sem hér ritar að látast vera þar
á heimavelli en örfá kveðjuorð í
garð fyrrverandi sveitunga
mætti ætla að væri viðráðanlegt.
Undirritaður hafði þó ekki ná-
in kynni af Þorsteini frá Hamri;
hitti skáldið stöku sinnum við
ýmis tækifæri og fæst skáldleg.
Fimm ára aldursmunur á ung-
lingsárum getur einnig verið all-
breitt bil að brúa og fyrr en
varði hafði Þorsteinn hleypt
heimdraganum, farinn suður,
farinn til fundar við sína líka, til
fundar við listagyðjuna og til að
bergja af skáldamiðinum.
Eitthvað af ljóðum hans hafði
birzt í blöðum og tímaritum en
tvítugur að aldri kvaddi hann
sér hljóðs svo eftir var tekið er
út kom hans fyrsta ljóðabók sem
hann nefndi Í svörtum kufli. Að
ævikvöldi skipta ljóðabækur
hans nokkrum tugum auk
sagnarita af ýmsum toga. Að
sönnu hefur mörgum þótt glím-
an við Þorsteinn snúin og ekki
allt auðskilið.
Aðrir hafa nautn af og víst er
að Þorsteinn frá Hamri hefur
fyrir löngu unnið til þess að kall-
ast þjóðskáld. Það er óumdeilt.
Sama má segja um vald hans á
íslenzkri tungu og að þar í liggi
kynngi hans.
Á Snorrahátíð í Reykholti á
seinni hluta sjötta áratugar síð-
ustu aldar (líklegast 1956) voru
hagyrðingar á palli, m.a. þjóð-
þekktir úr skemmtiþáttum ríkis-
útvarpsins. Þar í hópi, auk hinna
þjóðþekktu, var Þorsteinn á
Hamri.
Á heimleið frá hátíðinni kom
til umræðu frammistaða pall-
verja og ljóst að meira þótti
hafa farið fyrir hinum þjóð-
kunnu. Á meðal farþega í bíln-
um var Þorsteinn Þorsteinsson
sýslumaður frá Arnbjargarlæk,
Þverhlíðingur og þjóðkunnur
bókasafnari á sinni tíð. Um hóg-
værð nafna síns sagði Þorsteinn
sýslumaður efnislega að nafni
hans á Hamri væri skáld, ekki
hagyrðingur og reyndist sann-
spár í því efni.
Þorsteinn fæddist á Hamri
árið 1938 og ólst þar upp, lauk
landsprófi frá Héraðsskólanum í
Reykholti 1954 en fór eftir það
til náms við Kennaraskóla Ís-
lands en fann sig ekki þar og
lauk ekki námi. Þrátt fyrir að
Þorsteinn væri alfarinn til
Reykjavíkur um eða fyrir tví-
tugt var hann ávallt í mínum
huga sveitamaður í beztu merk-
ingu þess orðs. En búmaður
hefði hann sennilega aldrei
orðið.
Fyrst og fremst var hann
maður bóka og bókmennta og
samneyti við slíka togaði í hann.
Þorsteinn var meðalmaður á
hæð og samsvaraði sér vel, fríð-
ur sýnum og hafði þægilega
nærveru en var einnig nokkuð
út af fyrir sig. Um árabil ann-
aðist hann áhugaverða þjóðlífs-
þætti í ríkisútvarpinu um sitt-
hvað sem hann gróf upp svo sem
um fólk og fátækt fyrri tíðar.
Rödd hans var frekar lág-
stemmd en áheyrileg, djúp og
hlý. Þorsteinn frá Hamri var
spar á orð en vandaði þeim mun
betur val þeirra þannig að engu
orði var ofaukið né nokkurs
vant.
Nákomnum öllum skulu hér
færðar hugheilar samúðarkveðj-
ur sem ég veit að sveitungar
taka undir.
Jón G. Guðbjörnsson.
Í garðinum heima á Smára-
götu stendur lítil eik í skjóli
annars gróðurs. Þarna stendur
hún kyrr í moldinni og bíður
vorsins. Þetta er eikin hans Þor-
steins frá Hamri.
Fjölbreytileiki í veðri og nátt-
úru síðustu daga er viðeigandi
bakgrunnur fyrir allar þær góðu
hugsanir – og minningar – sem
fram hafa streymt við fráfall
míns kæra vinar og nágranna.
Ein þessara dýrmætu minn-
inga er frá fallegum september-
degi síðastliðins hausts, þegar
við húsráðendur gróðursettum
eikina. Lauf hennar enn fagur-
græn og hauslitirnir varla farnir
að sýna sig. Við nutum stund-
arinnar og vináttunnar. Seinna
þegar haustvindarnir rifu og
tættu í sig lauf trjánna í kring,
stóð eikin kyrr og logarauð
langt inn í veturinn. Síðasta
laufblað hennar féll ekki fyrr en
í desember.
Það hefur verið gæfa okkar
Alistairs að búa í sama húsi og
Laufey, Þorsteinn og Guðrún í
hartnær þrjátíu ár. Betra sam-
býlisfólk er ekki hægt að hugsa
sér. Í mínum huga var Þor-
steinn frá Hamri ímynd alls hins
besta. Hann laðaði fólk að sér;
hógvær og hjartahlýr. Manni
leið alltaf vel í návist hans.
Hann þröngvaði hvorki skoð-
unum sínum né verkum upp á
aðra. Athugasemdir hans voru
alltaf málefnalegar; ekki löng
orðræða en beint að kjarna
málsins.
Ávallt vildi hann færa allt til
betri vegar. Málstaðurinn ætíð
með þeim sem áttu undir högg
að sækja, sem þörfnuðust vernd-
ar og skjóls.
Það hefur verið dýrmætt að
kynnast þessum mæta manni.
Það hafa verið forréttindi að
hafa átt hann að vini. Á skiln-
aðarstundu er efst í huga þakk-
læti fyrir vináttuna, umhyggj-
una og samfylgdina alla.
Nú situr logndrífa á greinum
eikartrésins í garðinum okkar.
Senn kemur vorið og eikin hans
Þorsteins okkar frá Hamri verð-
ur á sínum stað.
Ragnhildur
Skarphéðinsdóttir.
Morgunblaðið birtir
minningargreinar endur-
gjaldslaust alla útgáfu-
daga.
Skil | Þeir sem vilja senda
Morgunblaðinu greinar eru
vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins.
Smellt á Morgunblaðslógóið í
hægra horninu efst og við-
eigandi liður, „Senda inn
minningargrein,“ valinn úr
felliglugganum. Einnig er
hægt að slá inn slóðina
www.mbl.is/sendagrein
Skilafrestur | Ef óskað er
eftir birtingu á útfarardegi
verður greinin að hafa borist
eigi síðar en á hádegi tveim-
ur virkum dögum fyrr (á
föstudegi ef útför er á mánu-
degi eða þriðjudegi).
Þar sem pláss er takmarkað
getur birting dregist, enda
þótt grein berist áður en
skilafrestur rennur út.
Lengd | Minningargreinar
sem birtast í Morgunblaðinu
séu ekki lengri en 3.000 slög.
Ekki er unnt að senda lengri
grein. Lengri greinar eru
eingöngu birtar á vefnum.
Hægt er að senda örstutta
kveðju, HINSTU KVEÐJU,
5-15 línur. Ekki er unnt að
tengja viðhengi við síðuna.
Formáli | Minning-
argreinum fylgir formáli sem
nánustu aðstandendur senda
inn. Þar koma fram upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá
sem fjallað er um fæddist,
hvar og hvenær hann lést og
loks hvaðan og klukkan hvað
útförin fer fram. Þar mega
einnig koma fram upplýs-
ingar um foreldra, systkini,
maka og börn. Ætlast er til
að þetta komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletr-
aður, en ekki í minning-
argreinunum.
Undirskrift | Minning-
argreinahöfundar eru beðnir
að hafa skírnarnöfn sín en
ekki stuttnefni undir grein-
unum.
Myndir | Hafi mynd birst í
tilkynningu er hún sjálfkrafa
notuð með minningargrein
nema beðið sé um annað. Ef
nota á nýja mynd skal senda
hana með æviágripi í inn-
sendikerfinu. Hafi æviágrip
þegar verið sent er ráðlegt
að senda myndina á net-
fangið minning@mbl.is og
láta umsjónarmenn minning-
argreina vita.
Minningargreinar
HJARTAVERND
Minningarkort
535 1800
www.hjarta.is
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann
Frímann & hálfdán
Útfararþjónusta
Frímann
897 2468
Hálfdán
898 5765
Ólöf
898 3075
Sími: 565 9775
www.uth.is
uth@uth.is
Cadillac 2017
Innlegar þakkir fyrir samúð og hlýhug
vegna andláts og útfarar eiginmanns míns,
ÞORVALDAR SNÆBJÖRNSSONAR
rafvirkjameistara.
Guðrún Margrét Kristjánsdóttir
og fjölskylda
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
GUÐJÓN EMILSSON,
Laxárhlíð,
Hrunamannahreppi,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurlands
12. febrúar.
Útför fer fram frá Skálholtskirkju laugardaginn 24. febrúar
klukkan 14.
Sigríður Guðmundsdóttir
Emil Guðjónsson Alma Guðmundsdóttir
Eyrún Guðjónsdóttir
Guðmundur Guðjónsson Berglind Bára Hansdóttir
Steinar Guðjónsson Hrönn Erlingsdóttir
barnabörn og barnabarnabarn
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma,
langamma og langalangamma,
KATRÍN JÓHANNA GÍSLADÓTTIR,
Skjóli
við Kleppsveg,
lést aðfaranótt laugardagsins 10. febrúar.
Útförin fer fram frá Áskirkju 23. febrúar klukkan 11.
Þórunn Ísfeld
Sigurfinnur
Björk
Rúnar Bergs
tengdabörn, barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabörn
Kærar þakkir fyrir auðsýnda samúð við
andlát og útför ástkærrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu, langömmu,
langalangömmu og systur,
ÞÓRUNNAR ÓLAFÍU KRISTBJARGAR
SIGURÐARDÓTTUR
Þóru Sigurðardóttur.
Starfsfólki Vitatorgs á Hrafnistu í Reykjavík eru færðar sérstakar
þakkir fyrir umhyggju og góða umönnun á undanförnum árum.
Sigríður Pétursdóttir Jónas Már Ragnarsson
Þorgerður R. Pétursdóttir Öyvind Glömmi
Gísli Pétursson
Bjarni Júlíus Einarsson
Rúna Pétursdóttir Egill Lárusson
barnabörn, barnabarnabörn og barnabarnabarnabarn
Guðrún Sigurðardóttir Bragi Guðnason
Elsku pabbi okkar, tengdapabbi, afi og
langafi,
GÚSTAF ÓLAFSSON,
Faxabraut 13,
Keflavík,
lést á Hrafnistu Hlévangi fimmtudaginn
1. febrúar. Útförin hefur farið fram í kyrrþey.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Hlévangs fyrir frábæra umönnun.
Anna Gústafsdóttir Tryggvi Ingvason
Sigurður Hjálmar Gústafs.
Inga Hildur Gústafsdóttir
Gísli Jón Gústafsson Bahija Zaami
barnabörn og barnabarnabörn
Þökkum auðsýnda samúð vegna andláts
og jarðarfarar systur okkar,
STEFANÍU ÓLAFAR
ANTONÍUSDÓTTUR,
hjúkrunarheimilinu Hömrum.
Sérstakar þakkir eru færðar starfsfólki
hjúkrunarheimilisins Hamra.
Hanna S. Antoníusdóttir
Anna Antoníusdóttir