Morgunblaðið - 05.04.2018, Side 50
50 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. APRÍL 2018
Starfsmannafatnaðu
fyrir hótel og veitingahú
Höfðabakka 9,
110 Reykjavík
Sími 525 8210
eddaehf@eddaehf.is
www.eddaehf.is
Allt lín fyrir:
Hótelið • Gistiheimilið • Bændagistinguna • Airbnb
Veitingasalinn • Heilsulindina • Þvottahúsið • Sérverslunina
Rúmföt og handklæð
fyrir ferðaþjónustuna
Eigum allt fyrir:
• Þjóninn
• Kokkinn
• Gestamóttökuna
• Þernuna
• Vikapiltinn
• Hótelstjór
r
s
i
nandann 86
ÁRA
Seint í apríl og
fyrstu dagana í maí
2014 versnaði ástandið
í 640 m hæð á Fjarð-
arheiði, sem hefur allt-
of lengi gert Seyðfirð-
ingum lífið leitt. Vel
get ég skilið að
áhyggjufullir flutn-
ingabílstjórar, sem
leggja sig í mikla hættu
á þessum þröskuldi,
vilji hið snarasta að all-
ar beygjurnar fyrir ofan Egilsstaði
hverfi og hinar fjórar sem Seyðfirð-
ingar vilja glaðir losna við í Efri- og
Neðri-Stafnum sem allra fyrst.
Ranghugmyndir um að hindr-
unarlausir heilsársvegir séu á Fjarð-
arheiði, Breiðdalsheiði, Öxi, Fagra-
dal og beggja vegna Oddskarðsins
hafa stuðningsmenn Axarvegar- og
Héðinsfjarðarganga á Austurlandi
tekið fram yfir Almannaskarðs-
Fáskrúðsfjarðar, Mjóafjarðar- og
Norðfjarðargöng til að skaða sam-
göngumál Austfirðinga án nokkurs
tilefnis. Slíkt er aðeins til þess fallið
að magna upp pólitískan hrepparíg
sem setur öll áform um bættar sam-
göngur í formi jarðganga í uppnám.
Á meðan hart er deilt um rétta for-
gangsröðun samgöngumannvirkja
verða áfram langir biðlistar eftir
jarðgöngum sem minnka fjarlægð-
irnar á milli sjávarplássanna og
tryggja íbúum fjórðungsins betra
aðgengi að heilbrigðisþjónustunni.
Þessu vandamáli áttu allir þingmenn
Norðausturkjördæmis og fyrrver-
andi ríkisstjórn að fylgja eftir í sam-
göngunefnd. Fjölgun fjallvega í 500-
600 m hæð er afturhvarf til fortíðar
þegar framfarir á sviði jarðganga
eru að aukast. Viðbúið er að heild-
arlengd Fjarðarheiðarganga geti
orðið 13-14 km verði göngin tekin frá
Seyðisfirði í 110 m hæð og að norðan
í beinu framhaldi frá vegamótunum
við Eyvindará á Héraði í 60-70 m
hæð undir fyrstu brekkuna í Löngu-
hlíð. Talið er að þetta verði lengstu
jarðgöng síðari tíma sem ráðist er í,
gangi krafa Seyðfirðinga eftir. Enn
er of mörgum spurningum ósvarað á
meðan enginn veit hvort stórt vatna-
svæði leynist í þessari hæð milli Eg-
ilsstaða og Seyðisfjarðar verði göng-
in tekin undir Fjarðarheiði. Að
loknum framkvæmdum við Fjarð-
arheiðargöng skal Fagridalur víkja
fyrir Mjóafjarðargöngum. Auðvitað
taka undirbúningsrannsóknir lang-
an tíma sem eðlilegt er. Að þeim
loknum leiðir tíminn í ljós hvenær
endanleg ákvörðun um útboð gang-
anna liggur fyrir. Því miður settu of
margir þingmenn Norðaustur-
kjördæmis sig á stall gegn hags-
munamáli Seyðfirðinga í tíð Jóhönnu
Sigurðardóttur, þáverandi forsætis-
ráðherra, þegar Al-
þingi samþykkti þings-
ályktunartillögu
Arnbjargar Sveins-
dóttur um að flýta und-
irbúningsrannsóknum
á gangagerðinni undir
Fjarðarheiði. Sitt rétta
andlit sýndu skoð-
anasystkinin Stein-
grímur J. og Jóhanna
Sigurðardóttir í tíð
fyrrverandi ríkis-
stjórnar með því að
lýsa andúð sinni á sam-
göngumálum Norðfirðinga Seyðfirð-
inga og þessari tillögu Arnbjargar
þegar þau beittu öllum brögðum til
að troða Vaðlaheiðargöngum fram
fyrir brýnustu samgöngubæturnar á
hringveginum, sem hefði fyrir löngu
átt að vera búið að bjóða út. Má þar
nefna tvíbreiðar brýr í botni Beru-
fjarðar, Stöðvarfjarðar, innan-
verðum Fáskrúðsfirði og milli Fella-
bæjar og Egilsstaða sem þola enga
bið. Árangurslaust voru fyrrverandi
þingmenn Austfirðinga spurðir að
því hvers vegna þeir hefðu aldrei
flutt á Alþingi þingsályktunartillögu
um að flýta framkvæmdum við nýja
brú yfir Hornafjarðarfljót í tíð
Sturlu Böðvarssonar, þáverandi
samgönguráðherra. Fyrir fram-
komu sína gagnvart Norðfirðingum
og Seyðfirðingum sitja fyrrverandi
ráðherrar uppi með skömmina eftir
að þeir gáfu kjósendum sínum fögur
loforð um að veggjald á hvern bíl
gæti fjármagnað gerð Vaðlaheiðar-
ganga á enn styttri tíma en Hval-
fjarðargöngin, sem sýna arðsemi. Í
kjölfarið voru þeir gerðir ómerkir
orða sinna eftir að hafa svarað öllum
athugasemdum með útúrsnúningi og
hnútuköstum. Vatnsrennslið sem
enginn sá fyrir í Vaðlaheiðargöngum
vekur spurningar um hvort þetta
vandamál geti líka komið upp í
Fjarðarheiðargöngum án þess að
vitað sé um sprungur undir heiðinni.
Mestu máli skiptir að jarðfræðilegar
aðstæður verði fyrst rannsakaðar til
að svona vandamál geti ekki stöðvað
vinnu við göngin undir heiðina með
ófyrirséðum afleiðingum. Þá skulu
Seyðfirðingar standa saman og leita
svara við þessum spurningum áður
en lokaákvörðun um útboð ganganna
liggur fyrir til að afstýra frekari
vandræðum.
Lenda Fjarðarheið-
argöng á vatnsæðum?
Eftir Guðmund
Karl Jónsson
» Fyrir framkomu
sína gagnvart
Norðfirðingum og Seyð-
firðingum sitja fyrr-
verandi ráðherrar
uppi með skömmina.
Guðmundur Karl
Jónsson
Höfundur er farandverkamaður.
Það er með ólík-
indum að heyra mál-
flutning meirihlutans
í stærstu málunum
sem hrjá Reykvík-
inga þessi misserin.
Einhvern veginn
virðist það tískufyr-
irbrigði að allir búi
vestan Lækjar eða í
nýuppbyggðum
skúmaskotum mið-
bæjarins, hjóli í vinnuna og tjái
sig ekkert um menntakerfi borg-
arinnar, ef svo mætti kalla. Þeir
sem gagnrýna stefnu, eða stefnu-
leysi, meirihlutans eru stimplaðir
sem illa upplýst fólk, svona ef
marka má virkan í athugasemd-
um. En lítum samt á þetta.
Húsnæðismál
Fyrst ber að nefna húsnæðis-
mál, þar sem ólestrareinkennin
eru óteljandi. Meirihlutinn bend-
ir óðamála á alla aðra en sjálfan
sig, þótt hann hafi hannað þetta
vandamál frá grunni. Vandinn er
að of fáar hentugar íbúðir fyrir
ungt fólk út frá stærð og verði
eru til á sölumarkaði, of fáar lóð-
ir eru seldar og byggðar, of stór
hluti lóða í byggingu er í vest-
urhluta borgarinnar og of mikil
samþjöppun í 101 og 107 hefur
átt sér stað, á alltof stuttum tíma
með alltof litlum tengingum við
umferðarskipulag. Síðan þarf að
taka tillit til leiguíbúða til ferða-
manna. Þetta samanlagt kallar á
þenslu í söluverði. Af 1.711 íbúð-
um sem framkvæmdaleyfi fékkst
fyrir á árinu 2017 eru ca. 300
þeirra austan Elliðaáa, en ca.
1.400 fyrir vestan árnar. Af þeim
er bróðurparturinn á miðbæj-
arsvæðinu og Vesturbænum.
Þrátt fyrir það eru miklu fleiri
lóðir tilbúnar til framkvæmda í
Úlfarsárdal, auk þess sem um-
ferðaræðarnar eru opnari og
greiðfærari. Þessar lóðir standa
óseldar og nýlega lýsti borg-
arstjórinn því yfir að ekki væru
til nægilega margir bygging-
arverktakar í Reykjavík til að
anna eftirspurn nýrra íbúða, og
ekki nógu margir bygging-
arkranar. Þetta hefur enginn iðn-
aðarmaður heyrt áður, enda er
þessi skýring í besta falli vand-
ræðaleg, fyrir utan allt hitt sem
hún ber með sér.
Samgöngumál
Oftast er nú skylt skeggið hök-
unni og því nefni ég í annan stað
til sögunnar, umferðarmál, en
engum getur dulist hversu illa
hefur tekist til við að móta þau,
styrkja innviði þeirra og styðja
þar með á lögbundinn hátt við
umferðarmenningu borgarinnar.
Allt púður meirihlutans hefur
farið í drauminn um borgarlín-
una, og að vilja líkja
hugmyndum sínum
um hana við metró-
kerfi Kaupmanna-
hafnar. Þó er sá
munur á að í Kaup-
mannahöfn var allt
gert til að bæta úr
því sem til var í al-
mannasamgöngu-
kerfinu og sauma
það saman við
metróið sem liggur
frá Kastrup til Að-
aljárnbrautarstöðv-
arinnar, en lagningu síðasta kafl-
ans lauk nýverið, ca. 23 árum
eftir að framkvæmdin hófst. Til-
gangur metrósins var að tengja
betur fjarlægu úthverfi Kaup-
mannahafnar við miðborgina, s.s.
Strikið og Nýhöfn. Þannig liggur
metróið þar í gegnum öll hverfin
frá Kastrup til Aðaljárnbraut-
arstöðvarinnar. Mörg þessara
hverfa eru ný, enda áttu sveit-
arfélögin á Amager og danska
ríkið óbyggt svæði, sem dugði
undir byggingu fjölda nýrra 12
hæða fjölbýlishúsa. Söluandvirði
þessara fjölbýlishúsalóða var svo
notað til að byggja metróið.
Áætlanir um nýtingu lágu fyrir,
og voru þær allar þess eðlis að
það væri ekki hægt að sleppa
framkvæmdinni. Hér í Reykjavík,
þar sem svokallaðar stoppistöðv-
ar eiga að vera, er slíkum svæð-
um ekki til að dreifa, nema í
austurhluta borgarinnar, en það
nemur þó varla nema broti miðað
við landflæmið sem til var á
Amager. Þrátt fyrir áætlanir
Kaupamannahafnar og danska
ríkisins um að fjármagna metróið
án aukinnar skatttöku drógu
mörg sveitarfélög sem tilheyra
stór-Kaupmannahafnarsvæðinu
sig út úr verkefninu, rétt eins og
Seltjarnarnes hefur núna gert.
Skattahækkanir til að
fjármagna borgarlínu
Miðað við áætlanir meirihlut-
ans verður Borgarlínan greidd
með beinu skattfé að mestu leyti.
Útsvar Reykvíkinga hefur verið í
hámarki alla frá því að R-listinn
tók við borginni, svo auðsætt er
að nýrra skatta er þörf. Það starf
er nú hafið, undir heitinu inn-
viðagjöld. Það er mat margra að
um ólögmætt gjald er að ræða,
enda engin skýr lagastoð fyrir
því. Þrátt fyrir áætlanirnar um
borgarlínuna, þá er ekki að finna
lausnir meirihlutans á stærstu
vandamálunum, sem eru gatna-
mót á Hringbrautinni, Miklu-
brautinni, Sæbrautinni og Breið-
holtsbrautinni, sem telja verður
hættulegustu umferðargatnamót
á landinu. Þar á að minnka veg-
svæðin svo hægt sé að koma lest-
inni fyrir, og þar með þrengja
enn frekar að þeim möguleikum
að byggja upp brýr og misskipt
gatnamót. Það þarf ekki að hafa
mörg orð um hugmyndafátækt-
ina, hún er alger; allir eiga að
hjóla eða ganga til og frá vinnu,
svona eins og meirihlutinn.
Skólamál
Þriðja tilfellið sem ég legg upp
með, og sennilega það alvarleg-
asta, er sinnuleysið í mennta-
málum barnanna okkar, en læsi
barna og unglinga hefur farið
hríðversnandi. Meirihlutinn hefur
byggt skólahallir, sem nýtast í
raun engum nema hugmynda-
smiðum skólastefna og bygging-
arhönnuðum sem fengu að láta
ljós sitt skína, óháð kostnaði eða
notkunargildi. Þessar stefnur
voru settar á við lítinn fögnuð
fagmanna og með fullkomlega lé-
legum námsárangri. Þá á alveg
eftir að nefna leikskólamál, en
einn frambjóðenda Samfylking-
arinnar reið á vaðið nú á dög-
unum og útskýrði mannekluna
þar með því að laun leikskóla-
kennara væru of há. Það er skýr-
ing sem engum geðjast að nú á
dögum, og í raun ótrúlegt að sjá
sósíalistaflokk tala laun mik-
ilvægs fólks í lífi barnanna okkar
niður með þessum hætti. Laun
leikskólakennara eru síst of há,
heldur eru vinnuveitendur á
markaði skóla og leikskóla ein-
faldlega of fáir.
Staðan og lausnirnar
Hér hefur yfirborð stærstu
málefnanna, sem meirihlutinn í
Reykjavík hefur klúðrað, rétt
verið gárað. Réttast er að kalla
þau vandamálefni. Það er ljóst að
meirihlutinn ræður ekki við að
leysa þessi vandamálefni þótt
hann hafi búið þau til sjálfur.
Komist núverandi meirihluti aft-
ur til valda munu vandamálefnin
verða leyst með heimilisbuddum
útsvarsgreiðenda, ef þau verða
þá á annað borð leyst.
Ef fólk vill aðrar lausnir þarf
betri borgarstjórn að geta tekið
við eftir kosningarnar sem fram
fara 26. maí næstkomandi. Það er
gömul staðreynd, og ný, að ef
maður gerir ekki neitt, þá gerist
ekki neitt. Sjálfstæðismenn eru
tilbúnir til að koma verkum sín-
um í framkvæmd, og koma bönd-
um á þennan mikla yfirstandandi
vanda, en til þess þarf þátttöku
þína. Taktu þátt í að breyta
borginni með okkur!
Eftir Gísla Kr.
Björnsson » Sjálfstæðismenn eru
tilbúnir til að koma
verkum sínum í fram-
kvæmd, og koma bönd-
um á þennan mikla yfir-
standandi vanda.
Gísli Kr. Björnsson
Höfundur er lögmaður og formaður
Varðar, fulltrúaráðs Sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík.
Meirihlutinn og aðgerðarleysið