Skírnir - 01.09.1991, Side 197

SKÍRNIR
VATNí POKA
459
stein að kannast við að hann gæti sjálfur ekki með neinu móti deilt
með þeim trú þeirra. Satt að segja skildi hann ekki hvernig hægt
væri að trúa öllu sem þeir trúðu.
Ég veit auðvitað ekkert um hvernig Wittgenstein hugsaði þessa
afstöðu sína í einstökum atriðum, hvað það var öðru fremur sem
honum veittist erfitt að skilja. En svo vill til að Elizabeth
Anscombe og maður hennar Peter Geach, sem er ámóta mikil-
hæfur heimspekingur og hún og þar á meðal um trúarleg efni, eru
góðir vinir mínir. Af ritum þeirra og kynnum við þau hef ég lært
meira um kristna trú en af öllu fólki öðru. Þar er kærleikur ekki
útþvælt og merkingarlaust hugtak. En þar er líka margt sem ég
ekki skil, til dæmis eitt og annað um brauðið og vínið. Einhvern
tíma voru þau gestir mínir í Reykjavík. Þá bar svo við að ég týndi
umslagi sem í voru ýmis mikilsverð skjöl um íbúð sem ég var að
reyna að kaupa. Þau lögðust á bæn, og báðu heilagan Antóníus af
Padúa að finna fyrir mig umslagið. Það mun vera hans embætti að
finna týnda hluti. Og umslagið fannst. Ég hafði lagt það frá mér
við kassann í matvörubúð, og gömul kona stungið því í ógáti niður
í pokann sinn. Hún hringdi til mín um leið og það varð fyrir henni.
Þau hjónin voru ekki í vafa um hverjum bæri að þakka það að
umslagið lenti í pokanum hjá þessari góðu konu, eða að minnsta
kosti hitt að hún hringdi og lét vita af því.
Hér var það svo mitt að reyna að skilja. Fyrir mér er heilagur
Antóníus frá Padúa fyrst og fremst söguhetja úr þýzku þjóðkvæði
þar sem hann predikar yfir fiskum. Hvað þyrfti að gerast til þess að
ég leitaði í hjartans einlægni á náðir hans hvenær sem ég týndi
einhverju? Okkar á milli sagt, lesari góður, mundi það verða upp á
hvern dag, svo að hinn helgi maður fengi nóg að iðja og að sama
skapi lítið tóm til að sinna fiskum hafsins. Andspænis embættis-
verkum hans virðist mér freistandi að grípa til orða Wittgensteins
og játa hreinskilnislega að ég skilji ekki hvernig hægt er að trúa
öðru eins og þessu, hvort heldur með rökum skynsemi eða til-
finninga. Og ég gizka á að það sem Wittgenstein þótti erfitt að
skilja í trú þeirra Anscombe og Geach meðal annarra hafi verið
hinir margvíslegu trúarlærdómar, ef ekki þeir sem lúta að dýrling-
um og embættum þeirra þá kannski hinir sem lúta að brauðinu og
víninu eða sjálfri upprisunni.