Morgunblaðið - 21.06.2018, Síða 12
12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. JÚNÍ 2018
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
S
lysin verða oft í dreifbýl-
inu og þar þarf góð tæki,
ekki síst á svæðum þar
sem langt er í aðrar
bjargir og búnað. Við
lögðumst í greiningarvinnu og fund-
um út á hvaða stöðum þessum bún-
aði væri best fyrir komið. Þar höfð-
um við meðal annars í huga slys sem
tengja má ferðalögum fólks um land-
ið. Þar á oft í hlut fólk sem er alls
óvant ferðalögum, til dæmis í mis-
jöfnum veðrum og á vondum vegum
þar sem eru einbreiðar brýr,“ segir
Smári Sigurðsson, formaður Slysa-
varnafélagsins Landsbjargar.
Sameiginlegt verkefni
Í fyrri viku afhentu fulltrúar
Isavia Slysavarnafélaginu Lands-
björg níu hópslysakerrur sem eru
afrakstur sameiginlegs verkefnis
styrktarsjóðs Isavia og björgunar-
sveitanna. Í hverri kerru eru meðal
annars 18 sjúkrabörur, 35 fermetra
tjald, rafstöð, ljósabúnaður, loft-
dæla, hitablásari og 30 ullarteppi.
Björgunarsveitirnar sem fengu
kerrurnar eru í Ólafsvík, á Patreks-
firði, Hólmavík, Hvammstanga, í
Varmahlíð, á Djúpavogi, í Vík í Mýr-
dal og á Flúðum. Áður voru kerrur
farnar til björgunarsveitanna á Ísa-
firði, í Mývatnssveit og Öræfasveit.
Frá árinu 2011 hefur Isavia lagt
fram samtals 76 milljónir til að efla
viðbúnað vegna hópslysa; fyrst á
flugvöllum en nú er horft til þess að
styrkja viðbrögð á fjölförnum ferða-
mannastöðum.
Um síðustu helgi mættu for-
svarsmenn björgunarsveitanna svo
suður til Reykjavíkur og sóttu kerr-
urnar, hlaðnar búnaði sem er afar
handhægur í notkun. Sjúkrabör-
urnar eru léttar og aðeins skamma
stund tekur að blása tjöldin upp með
dælum. Við taka nú æfingar björg-
unarsveitafólks þar sem fólk nemur
handtökin við til dæmis að koma
tjöldunum upp.
Breyttur áhættustuðull
„Upphafleg áætlun í samstarf-
inu við Isavia var að fyrirtækið legði
okkur til þrjár kerrur á ári í þrjú ár.
Við byrjuðum í fyrra en svo fljótt
sannaðist ágæti þessara tækja að
ákveðið var að flýta afhendingu og
ljúka henni í ár. Það skiptir auðvitað
miklu þegar slys og óhöpp verða að
hægt sé að koma upp góðri aðstöðu í
snatri þar sem hægt er að hlúa að
fólki og veita skjól uns aðrar bjargir
og búnaður berst,“ segir Smári og
heldur áfram:
„Í þessu sambandi get ég til
dæmis nefnt rútuslysin sem orðið
hafa á síðustu árum. Og ef við búum
um til áhættustuðul eða færum það í
líkindareikning hvort fólk komist
heilt heim þá hafa til dæmis eldgos
og eimyrja fallið niður áhættulist-
ann; svo vel er allt vaktað af vís-
indamönnum. Hins vegar hefur um-
ferðin þotið upp listann. Það vegur
auðvitað þungt þegar 20.000 bíla-
leigubílar eru í umferð og í hverri
viku á ferðinni kannski 15.000-18.000
ökumenn sem eru að taka sína frum-
raun á íslensku vegunum.“
Á vettvang slysa og vár
Smári Sigurðsson telur að náðst
hafi ágætur millivegur í þeirri að-
stoð sem björgunarsveitirnar veita
þegar ferðamenn lenda í ógöngum.
Fyrst eftir að túristum sem til lands-
ins koma fór verulega að fjölga árið
2010 fóru liðsmenn sveitanna oft á
vettvang til dæmis ef ökumenn festu
smábíla í ám, ef þeir biluðu og svo
framvegis. Nú hefur verið tekið fyrir
þetta og verkefnunum beint til þjón-
ustufyrirtækja. Björgunarsveitirnar
fara hins vegar á vettvang þegar og
ef fólk er slasað eða í hættu, ellegar
aðrir bjargir bjóðast ekki. „Fyrst og
síðast miðast starf okkar við að
koma fólki til aðstoðar ef vá steðjar
að eða slys verða. Í því tilliti koma
hópslysakerrurnar frá Isavia sér af-
ar vel,“ segir Smári að síðustu.
Góð aðstaða er
tilbúin í snatri
Björgunarsveitir eru betur settar með nýjum hóp-
slysakerrum. Risastórt tjald, sjúkrabörur og ull-
arteppi eru í hverjum pakka sem er gjöf frá
Isavia. Umferðarslys sem fylgja fjölgun ferða-
manna eru oft viðfangsefni björgunarfólks.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Samvinna Smári Sigurðsson, formaður Slysavarnafélagsins Landsbjargar, með sínu fólki að pakka saman sjúkra-
tjaldi. Öllu þarf að koma haganlega fyrir svo að sem mest af nauðsynlegum búnaði komist í kerrurnar góðu.
Viðbúinn Björgunarsveitarbíll með neyðarkerru á króknum. Segja má að
svona bíll sé neyðarstöð á hjólum, enda er þar allt til nauðsynlegra aðgerða.
Víkverjar Guðmundur Kristján Ragnarsson og Sólveig Gunnarsdóttir með
sjúkrabörur sem verða í neyðarkerru björgunarsveitarinnar í Vík í Mýrdal.
Ein þeirra björgunarsveita sem
fengu hóplysakerru var Lífsbjörg í
Snæfellsbæ og telja liðsmenn
hennar að bún-
aðurinn muni
nýtast þeim
vel. „Seint á
síðasta ári
varð rútuslys í
Staðarsveit á
sunnanverðu
Snæfellsnesi
og þangað fór-
um við á vett-
vang. Þá feng-
um við rútu og
þar komust farþegarnir 15 í skjól
meðan beðið var eftir frekari að-
stoð og flutningi á brott. Við þær
aðstæður til dæmis hefði komið
sér vel að vera með tjald,“ segir
Viðar P. Hafsteinsson sem er í for-
ystu sveitarinnar.
„Hér áður tengdust verkefni
björgunarsveita á Snæfellsnesi
gjarnan sjónum. Til dæmis kom
bylgja verkefna fyrstu árin sem
slys sem tengjast fjölgun ferða-
manna hafi komið í staðinn og þar
viljum við auðvitað standa okkar
plikt eins og í öðrum verkefnum,
sem eru hvert öðru ólíkari,“ segir
Viðar.
strandveiðar voru stundaðar, og
þá voru þetta jafnvel nokkur útköll
á dag. Nú eru slík verkefni fátíð,
sem þakka má m.a. góðri fræðslu
sem fólk fær í Slysavarnaskóla
sjómanna. Hins vegar er eins og
Standa sína plikt í ólíkum verkefnum
ÓHÖPP TENGD FERÐAFÓLKI HAFA KOMIÐ Í STAÐ SJÓSLYSA
Rútuslys Á Snæfellsnesi í fyrrahaust. Björgunarsveitin í Ólafsvík fór á vettvang og
veitti slösuðu fólkinu nauðsynlega hjálp á vettvangi uns frekari bjargir bárust.
Viðar P.
Hafsteinsson
Morgunblaðið/Alfons Finnsson
Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is
Hágæða sláttutraktorar frá
40 ár
á Íslandi
Sterkir og
notendavænir
Full búð af nýjum vörum frá
Kringlan