Skírnir - 01.04.2007, Side 37

Í verki sínu The Death and Re turn of the Aut hor grein ir Seán
Burke end ur komu höf und ar ins í bók menntaum ræ› una og s‡n ir
me› dæmisögu hversu langt af byggj end ur voru í raun frá flví a›
koma hon um fyr ir katt ar nef. Dæm i› sem hann tek ur um sterk
si› fer› is leg tengsl höf und ar vi› verk sín hl‡t ur a› sama skapi a›
telj ast írónískt vegna fless a› Burke s‡n ir hvern ig höf und ar stö›u
bók mennta fræ› ings ins Pauls de Man (1919–1983) var ógn a› fleg -
ar í ljós kom, fjór um árum eft ir dau›a de Man, a› hann haf›i á
strí›s ár un um skrif a› grein ar gegn gy› ing um í belgískt bla› hli› -
hollt nas ist um (Burke 1992:4–6). Paul de Man var einn merkasti
full trúi fleirr ar bók mennta legu s‡n ar a› vilja útmá höf und ar nafn -
i›, en í deil un um sem spruttu í kjöl far frétt anna af nasista skrif un -
um var slík um vanga velt um ‡tt til hli› ar, jafnt af gagn r‡nend um
hans og verj end um. Frem ur var reynt a› sk‡ra hva›a stö›u höf -
und ar verk flroska ár anna hef›i í ljósi fless ara n‡ upp götv u›u æsku -
skrifa.
Ís lend ing ar flekkja vel til slíkra deilna, en allt frá flví a› Hall -
grím ur Helga son gaf út bók sína Höf und ur Ís lands (2001) hef ur
mik i› ver i› rætt um si› fer›i lega ábyrg› Hall dórs Kilj ans Lax ness
sem var›i um ára bil í ræ› um og riti eina verstu ógn ar stjórn mann -
kyns sög unn ar og var sjálf ur vitni a› af lei› ing um henn ar fleg ar
hann var vi› stadd ur hand töku fl‡ska komm ún ist ans Veru
Hertzsch í Moskvu 1938. Hall dór l‡s ir hand tök unni tutt ugu og
fimm árum sí› ar, í flrí tug asta og sjö unda kafla Skálda tíma (1963),
en verk inu er ætl a› a› vera upp gjör vi› flær hug sjón ir sem hann
a› hyllt ist á fjór›a og fimmta ára tug sí› ustu ald ar.3 fió a› saga
Veru hafi vak i› mikla at hygli á sín um tíma hef ur vægi sög unn ar
vax i› me› tím an um og hún er or› in veiga meiri flátt ur í höf und ar -
verki Hall dórs Lax ness en hann hef›i ef laust nokkru sinni óra›
fyr ir a› hún yr›i fleg ar hann setti hana á bla›. Hall dór Gu› -
munds son seg ir í ævi sögu sinni um skáld i› a› frá sögn in af Veru
Hertzsch sé skur› punkt ur og vitn ar í Rol and Barthes sem seg ir a›
á sum um ljós mynd um sé a› finna punkt sem breyt ir skynj un okk -
vera hertzsch 37skírnir
3 Um tíma Hall dórs Lax ness í Sov ét ríkj un um og tengsl hans vi› er lenda komm -
ún ista má m.a. lesa í grein um Jóns Ólafs son ar (2002) og Mortens Thing (2002).
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 37